Αν δείτε αυτόν τον καρχαρία στη Μεσόγειο, παρακαλούμε αφήστε τον ήσυχο

Αναζητούσαν κάποιον από τους λιγοστούς λευκούς καρχαρίες στη Μεσόγειο, συνάντησαν όμως κάτι εξίσου σπάνιο: θαλάσσιοι βιολόγοι κατάφεραν για πρώτη φορά να τοποθετήσουν δορυφορικό πομπό σε έναν άκρως απειλούμενο ρυγχοκαρχαρία, ένα πρώτο βήμα για να καταλάβουμε τη συμπεριφορά του είδους και να προστατεύσουμε τα νερά του.

Οι ερευνητές του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια (Virginia Tech) εντόπισαν τον νεαρό ρυγχοκαρχαρία (Isurus oxyrinchus) στην Τυρρηνική Θάλασσα, δυτικά της Ιταλίας, το καλοκαίρι του 2023.

«Τοποθετήσαμε έναν ηλεκτρονικό πομπό που προσφέρει σημαντικές πληροφορίες για τις κινήσεις του ψαριού και μας βοηθά να μάθουμε πώς μπορούμε να προστατεύσουμε τον πληθυσμό καλύτερα» είπε ο Μπρένταν Σέι, διδακτορικός φοιτητής και πρώτος συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Frontiers in Marine Science.

Η τοποθέτηση του πομπού ήταν εγχείρημα για γερά νεύρα (Brendan Shea)

Ο «Ίσουρος ο οξύρυγχος» έχει μήκος έως 4 μέτρα. Το ταχύτερο γνωστό είδος καρχαρία, πιάνει ταχύτητες 74 χιλιομέτρων ανά ώρα, χάρη και στο βελονοειδές υδροδυναμικό του σχήμα. Είναι ένας από τους ελάχιστους θερμόαιμους καρχαρίες και προτιμά τροπικά και εύκρατα πελάγη σε όλο τον κόσμο, αν και ενίοτε πλησιάζει νησιά.

Είναι επίσης γνωστός για την τακτική του να επιτίθεται κολυμπώντας κατακόρυφα προς τα πάνω.

Ο πομπός που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη συλλέγει και αποθηκεύει μετρήσεις της θερμοκρασίας, του βάθους και της έντασης του φωτός, δεδομένα που επιτρέπουν την εκτίμηση της θέσης και των κινήσεων του ρυγχοκαρχαρία.

Η διαδρομή του ρυγχοκαρχαρία στην Τυρρηνική Θάλασσα σε διάστημα 54 ημερών (Shea et al., 2024)

Η συσκευή είναι σχεδιασμένη να αποσπάται έπειτα από ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ή αν ο καρχαρίας καταδυθεί σε βάθη άνω των 1800 μέτρων, οπότε ανεβαίνει στην επιφάνεια και μεταδίδει τα δεδομένα σε δορυφόρο.

Οι καταγραφές έδειξαν ότι ο ρυγχοκαρχαρίας διένυσε περισσότερα από 1200 χιλιόμετρα σε 54 ημέρες, παρόλο είχε ηλικία μόλις 1-2 ετών.

Αυτό, επισημαίνουν οι ερευνητές, σημαίνει ότι η προστασία των περιοχών αναπαραγωγής μπορεί να μην είναι αρκετή για τη σωτηρία του είδους, το οποίο κολυμπά μεγάλες αποστάσεις από μικρή ηλικία.

Για να μάθουμε περισσότερα, λέει η ομάδα, θα πρέπει να τοποθετηθούν πομποί σε περισσότερα άτομα.

Στα ελληνικά νερά απαντούν 33 είδη καρχαρία, πολλά απειλούμενα.

Δεδομένου ότι οι καρχαρίες βρίσκονται στην κορυφή του τροφικού πλέγματος, η μείωσή τους ανατρέπει την οικολογική ισορροπία.