Δανία: «Πάρε τα λεφτά και τρέξε» – Καλλιτέχνης έστειλε λευκά πλαίσια σε μουσείο για έργα τέχνης

Ένα περίεργο συμβάν πήρε τον δρόμο της Δικαιοσύνης στη Δανία, καθώς ένας καλλιτέχνης σύμφωνα με το συμβόλαιό που υπέγραψε έπρεπε να παραδώσει δύο πλαίσια με αρκετά χαρτονομίσματα εντός τους ως έργο τέχνης για μία έκθεση ενός μουσείου.

Ωστόσο, όταν έστειλε τα έργα κάτι έλλειπε και συγκεκριμένα 532.000 κορώνες Δανίας που ήταν μέρος του έργου.

Συγκεκριμένα ο Γενς Χάανινγκ, ένας εννοιολογικός καλλιτέχνης που επικεντρώνεται σε όρους όπως η δύναμη και η ανισότητα, δέχθηκε το 2021 παραγγελία από το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κούνστεν στο Άαλμποργκ της βόρειας Δανίας για να δημιουργήσει ξανά δύο προγενέστερα έργα του, στα οποία χρησιμοποιούσε χαρτονομίσματα για να απεικονίσει το μέσο εισόδημα.

Το πρώτο έργο του Χάανινγκ δημιουργήθηκε το 2007 με τίτλο ο μέσος ετήσιος μισθός στη Δανία και απεικόνιζε χαρτονομίσματα από κορώνες Δανίας σε καμβά μέσα σε ένα πλαίσιο. Στο δεύτερο έργο του το 2011 που ήταν παρόμοιο και σχετιζόταν με το εισόδημα των Αυστριακών χρησιμοποίησε χαρτονομίσματα σε ευρώ.

Το Μουσείο παρείχε το 2021 στον Χάανινγκ 532.000 κορώνες Δανίας (περίπου 60.000 ευρώ) από τα αποθέματά του για να δημιουργήσει ξανά τα έργα και 40.000 κορώνες (περίπου 5.000 ευρώ) για τις υπηρεσίες του.

«Το έργο είναι ότι πήρα τα λεφτά τους. Δεν είναι κλοπή. Είναι παραβίαση του συμβολαίου, αλλά η παραβίαση του συμβολαίου είναι μέρος του έργου»

Ο καλλιτέχνης τους έστειλε τα έργα ωστόσο όταν τα άνοιξαν βρήκαν δύο λευκά άδεια πλαίσια, με τον τίτλο «Πάρε τα λεφτά και τρέξε», δηλαδή αυτό ακριβώς που έκανε.

Όπως είχε πει το 2021 στο BBC ο διευθυντής του μουσείου Κούνστεν, Λάσε Άντερσον, είχαν γελάσει όταν πρωτοείδαν τους κενούς καμβάδες και αποφάσισαν να τους εκθέσουν γιατί παρόλο που τους εξόργισε αρχικά ήταν χιουμοριστικό.

Έτσι το μουσείο τοποθέτησε τις νέες καλλιτεχνικές δημιουργίες στην έκθεση, αλλά όταν ο Χάανινγκ αρνήθηκε να επιστρέψει τα χρήματα, τότε η υπόθεση πήρε τον δρόμο της Δικαιοσύνης.

Πρέπει να επιστρέψει τα χρήματα

Τη Δευτέρα ένα δικαστήριο στην Κοπεγχάγη εξέδωσε απόφαση στην οποία καλεί τον καλλιτέχνη να επιστρέψει τα χρήματα που δανείστηκε αλλά επίσης αποφάσισε πως πρέπει να πληρωθεί κανονικά για τις υπηρεσίες του.

Συγκεκριμένα επιδίκασε πως πρέπει να επιστρέψει 492.549 κορώνες περίπου 60.000 ευρώ.

Ο διευθυντής του μουσείου Κούνστεν, Λάσε Άντερσον μιλώντας στον Guardian το 2021 ανέφερε πως «δεν είμαστε ένα πλούσιο μουσείο, σκεφτόμαστε προσεκτικά πώς θα ξοδέψουμε τους πόρους μας και δεν ξοδεύουμε περισσότερα από όσα μπορούμε να αντέξουμε».

I can’t but admire the chutzpah. Especially if he was earning an average artist income https://t.co/XB9SCL9Mzx

— Alison Croggon (@alisoncroggon) September 18, 2023

«Το έργο είναι ότι πήρα τα λεφτά τους»

Από την πλευρά του ο Χάανινγκ μιλώντας εκείνη την εποχή στο dr.dk υπεραμύνθηκε της απόφασής του και δεν έδειξε καμία διάθεση να επιστρέψει τα χρήματα. «Το έργο είναι ότι πήρα τα λεφτά τους. Δεν είναι κλοπή. Είναι παραβίαση του συμβολαίου, αλλά η παραβίαση του συμβολαίου είναι μέρος του έργου».

A Danish artist has been ordered to return nearly 500,000 kroner (€67,000) to a museum after he supplied it with two blank canvasses for a project he named «Take the Money and Run».

made me smile…🙏😂 pic.twitter.com/BEfE9iSvvp

— 🇬🇧 Dante 🇮🇹 (@shangri_la121) September 18, 2023

«Ενθαρρύνω τους ανθρώπους που εργάζονται σε τόσο άθλιες συνθήκες όσο οι δικές μου να κάνουν το ίδιο. Εάν κάθονται και κάνουν μία σκατ@@@δουλειά για την οποία δεν πληρώνονται και τους ζητάνε να πληρωθούν για να μεταβούν στη δουλειά τους, τότε πάρτε ό,τι μπορείτε και χτυπήστε το», είχε πει χαρακτηριστικά.

Διαμαρτυρία απέναντι στις οικονομικές συμβάσεις που προσέφερε το μουσείο

Όπως αναφέρει το dr.dk., αυτό το έργο του Χάανινγκ αποτελεί μία διαμαρτυρία απέναντι στις οικονομικές συμβάσεις που του προσέφερε το μουσείο. Σύμφωνα με τον καλλιτέχνη θα του κόστιζε 25.000 κορώνες από τη δική του τσέπη ώστε να δημιουργήσει ξανά αυτά τα δύο έργα τα οποία είχαν δημιουργηθεί σε άλλες συνθήκες.

«Γιατί πρέπει να δείξουμε ένα έργο που σχετίζεται με τη Δανία και τον Χάανινγκ πριν 11 χρόνια ή ένα με τη σχέση της Αυστρίας με την τράπεζα πριν 14 χρόνια;», είχε διερωτηθεί το 2021 ο Χάανινγκ. Έτσι πήρε την απόφαση για το νέο έργο για την έκθεση «δούλεψέ το», η οποία αφορούσε τη σχέση με την εργασία και το χρήμα.

Πάντως, και ο διευθυντής του Μουσείου αναγνώρισε ότι ο Χάανινγκ δημιούργησε μία ενδιαφέρουσα δουλειά. «Θα μπορούσα να συμφωνήσω ότι ο Γενς έχει απόλυτο δίκιο με το έργο που δημιούργησε και είναι δικαίωμά του και στην πραγματικότητα είναι στο πλαίσιο της έκθεσής μας, αλλά δεν ήταν η συμφωνία που είχαμε κάνει», είχε πει χαρακτηριστικά ο Άντερσον και προσέθεσε πως δεν θα έπρεπε να κρατήσει τα χρήματα επειδή δεν ήταν μέρος της συμφωνίας.

Τι δήλωσε ο Χάανινγκ μετά την απόφαση

Μετά την απόφαση ο Χάανινγκ είπε στο dr.dk πως δεν σχεδιάζει να προχωρήσει παραπάνω την υπόθεση. «Ήταν καλό για τη δουλειά μου, αλλά επίσης με έφερε σε μία δύσκολα διαχειρίσιμη κατάσταση. Δεν ξέρω τι θα κάνω», είπε χαρακτηριστικά.

Μάλιστα σε τοποθέτησή του τη Δευτέρα στο TV2 Nord, υποστήριξε πως το μουσείο έβγαλε πολλά περισσότερα λεφτά από όσα επένδυσε λόγω της δημοσιότητας που πήρε το θέμα.