Nelly’s: Ένα σημαντικό κεφάλαιο της παγκόσμιας φωτογραφίας

Στις 17 Αυγούστου 1998 έφυγε από τη ζωή, πλήρης ημερών, η Έλλη Σουγιουλτζόγλου – Σεραϊδάρη, η παγκοσμίως καταξιωμένη φωτογράφος που έγινε ευρύτατα γνωστή με την καλλιτεχνική υπογραφή της: Nelly’s.

Πηγή: Μουσείο Μπενάκη/Φωτογραφικά Αρχεία

Η Σουγιουλτζόγλου, που είχε γεννηθεί στο Αϊδίνι της Μικράς Ασίας το 1899, μετέβη το 1920 στη Δρέσδη, προκειμένου να σπουδάσει ζωγραφική και μουσική. Εκεί έλαβε επίσης μαθήματα φωτογραφίας από τους διάσημους δασκάλους Hugo Erfurth και Franz Fiedler.

Πηγή: Μουσείο Μπενάκη/Φωτογραφικά Αρχεία

Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1924, έχοντας αφοσιωθεί πλέον στη φωτογραφία, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και άνοιξε το πρώτο της φωτογραφικό στούντιο στην οδό Ερμού.

Πηγή: Μουσείο Μπενάκη/Φωτογραφικά Αρχεία

Στα κατοπινά χρόνια αποτέλεσε τη φωτογράφο της καλής αθηναϊκής κοινωνίας (ένα μεγάλο κομμάτι στο σύνολο του έργου της καταλαμβάνουν τα πορτρέτα), ενώ διακρίθηκε ιδιαίτερα ως φωτογράφος χορού (τα περίφημα «γυμνά της Ακρόπολης» έμελλε να μείνουν στην ιστορία).

«ΤΟ ΒΗΜΑ», 22.12.1996, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Η Nelly’s φωτογράφισε, μεταξύ άλλων, τους μικρασιάτες πρόσφυγες, τις Δελφικές Εορτές των Σικελιανών, την παλαιά Αθήνα και τα μνημεία της αρχαιότητας, τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου (1936). Στο φωτογραφικό φακό της αποτυπώθηκε ακόμα η ελληνική ύπαιθρος, η Ελλάδα του Μεσοπολέμου εν γένει.

Πηγή: Μουσείο Μπενάκη/Φωτογραφικά Αρχεία

Από το 1939 εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ, όπου και παρέμεινε επί 27 ολόκληρα χρόνια αναπτύσσοντας έντονη δραστηριότητα (πορτρέτα, έγχρωμη και διαφημιστική φωτογραφία, συνεργασία με το περιοδικό Life, εκθέσεις σε γκαλερί και μουσεία).

Πηγή: Μουσείο Μπενάκη/Φωτογραφικά Αρχεία

Επιστρέφοντας οριστικά στην Ελλάδα, το 1966, έπαυσε κατ’ ουσίαν να ασκεί το επάγγελμα της φωτογράφου.

«ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ», 14.1.1988, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Η Nelly’s, που ήταν παντρεμένη από το 1929 με τον ταλαντούχο μουσικό και επίσης φωτογράφο Άγγελο Σεραϊδάρη, τιμήθηκε με τον Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος από την Ελληνική Δημοκρατία (1995) και με το Βραβείο Γραμμάτων και Τεχνών από την Ακαδημία Αθηνών (1996).

Πηγή: Μουσείο Μπενάκη/Φωτογραφικά Αρχεία

Σε άρθρο του που έφερε τον τίτλο «Η στιγμή» και είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα «Τα Νέα» στις 28 Νοεμβρίου 1990, ο Κώστας Γεωργουσόπουλος έγραφε μεταξύ άλλων τα εξής:

Σκέφτομαι πως αν η Nelly, η ιδιοφυής Ελληνίδα φωτογράφος, δεν ήταν Ελληνίδα, δεν ζούσε στο μίζερο αυτόν τόπο της ζήλιας, της φτήνιας, της χαμέρπειας, και μόνο με το δέκατο του έργου της θα είχε περάσει στην ιστορία της παγκόσμιας φωτογραφίας. […]

«ΤΑ ΝΕΑ», 28.11.1990, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Κοιτώ την Παξινού, την Βασούλα Μανωλίδου, την κυρία Κατερίνα, τον Παλαμά, τον Μητρόπουλο, τον Μυριβήλη, τον Καμπούρογλου, τον χορευτή Βίλαν, τον Κορτό, τον Μπρούνο Βάλτερ, τον Μίμη Βιτσώρη, τον Βολονίνη, τον Μελά, τον Αλέκο Λιδωρίκη, τον Φριτς Κράισλερ, για να περιοριστώ στους λογοτέχνες και τους καλλιτέχνες, και νιώθω ότι αυτή η φυλακισμένη στιγμή, που κυρίως αντανακλά στα μάτια τον πόθο της αθανασίας της, είναι μια στιγμή από το παρελθόν που έρχεται να διεκδικήσει το μέλλον. Αυτές οι φωτογραφίες σ’ αυτή τη στιγμή θα υπάρχουν και μετά από μένα, πριν από τις δικές μου φωτογραφίες αλλά μετά από αυτές.

Η Nelly μπορεί να καυχηθεί ότι κατόρθωσε όπως λίγοι συνάδελφοί της να μας εξοικειώσει με τη στιγμή της αιωνιότητας.