Πότε η ανεργία στους ανήλικους θεωρούνταν… ποινικό αδίκημα

Ακόμα και με φυλάκιση μπορεί να πλήρωναν ένας Βρετανός γονιός και το παιδί του, τον 17ου αιώνα, την απόφασή να παραμείνει το παιδί… σπίτι αντί να γίνει υπηρέτης.

Σύμφωνα με τον ιστορικό Τιμ Γουέιλς, εκείνη τη περίοδο, όσοι έφηβοι στη βρετανική επαρχία δεν κατάφερναν να βρουν εργασία -συγκεκριμένα σε αγροκτήματα- θα μπορούσαν να υπόκεινται σε ποινικές κυρώσεις.

Την έρευνα του Βρετανού επιστήμονα αναδεικνύει το JSTOR Daily, εξηγώντας πως για τους εφήβους, η εργασία μπορούσε να είναι ένας τρόπος για να αποκτήσουν εργασιακή εμπειρία, να κερδίσουν χρήματα και να μείνουν μακριά από μπελάδες.

Βέβαια, η εργασία μπορούσε κάλλιστα να ήταν πραγματική εκμετάλλευση εμποδίζοντάς  τους να επιδίδονται σε άλλες δραστηριότητες. Ο Ουέλς αναφέρει πως για νέους άνδρες και γυναίκες ηλικίας περίπου 15 έως 24 ετών, η «υπηρεσία» ήταν μια κοινή πρακτική, ένας τρόπος για να αποκτήσουν τα χρήματα και την εμπειρία που απαιτούνται για να παντρευτούν και να δημιουργήσουν τα δικά τους νοικοκυριά. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, περίπου το 60% των ανθρώπων σε αυτό το ηλικιακό εύρος ήταν υπηρέτες.

Ήταν μια κατάσταση στην οποία τους ανάγκαζε ειδικός νόμος του 1563, και μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις όσοι βρέθηκαν να μην υπηρετούν, είτε τους έβρισκαν με το ζόρι αφεντικό είτε τους έστελναν σε αναμορφωτήρια.

Αυτό που προκαλεί μεγαλύτερη εντύπωση είναι ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμη και μικρότερα παιδιά πολύ φτωχών οικογενειών θα μπορούσαν επίσης να αναγκαστούν σε «μαθητείες για φτωχούς». Σύμφωνα με τον Ουέλς, αυτό επιτρεπόταν νόμιμα για παιδιά έως επτά ετών, αλλά συνήθως αφορούσαν νεαρούς εφήβους.

Ήταν ένα μέτρο που φαίνεται να βόλευε τόσο τις αρχές, όσο και την εκκλησία. Η τοποθέτηση των παιδιών σε αυτές τις «πρακτικές» απάλλασσε την ενορία από το βάρος να βοηθήσει τα φτωχά νοικορυριά -τα πατρικά των παιδιών αυτών- και ενστάλαξε την εργασιακή πειθαρχία σε παιδιά που διαφορετικά θα ζούσαν σε αδράνεια στο σπίτι, όπως νόμιζαν.

«Απαράδεκτο να μένουν στο πατρικό τους»

Βέβαια, πολλοί ήταν νέοι επέμειναν να «ζουν από τα χέρια τους», προκαλώντας τη δυσαρέσκεια επίδοξων αφεντικών.

Ενδεικτικά, στις αρχές της δεκαετίας του 1660, ο γαιοκτήμονας και δικαστής Doughty παραπονιόταν που τα κορίτσια αντί να πάνε να υπηρετήσουν σε αφεντικά, έμεναν σπίτι με τους γονείς τους κάνοντας δουλειές του σπιτιού –και ίσως παρέχοντες «σεξουαλική εργασία» στο πατρικό τους. Για τα δε αγόρια διαμαρτυρόταν που οι πιο ικανοί γίνονταν ναυτικοί για να εξοικονομήσουν χρήματα το καλοκαίρι, τα οποία ξόδευαν τον χειμώνα.

Τα δικαστήρια έφταναν στο σημείο ακόμα και να φυλακίζουν γονείς επειδή επέτρεπαν στα κορίτσια τους να μένουν αδρανή στα σπίτια τους.

Όπως αναφέρει ο Ουέλς όμως, αυτά τα κορίτσια ήταν εξαιρετικά σημαντικά για την οικονομική βιωσιμότητα των νοικοκυριών των οικογενειών τους.

Φρόντιζαν τα αδέρφια και βοηθούσαν στην κτηνοτροφία και, σε μια εποχή ανάπτυξης της κλωστοϋφαντουργίας, το γνέσιμο και το πλέξιμο στο σπίτι ήταν όλο και πιο αποδοτικές οικονομικά ασχολίες.

«Το αντιληπτό πρόβλημα μπορεί να ήταν λιγότερο η απροθυμία των νέων να τεθούν σε υπηρεσία παρά τα ενισχυμένα στοιχεία επιλογής και διαπραγμάτευσης στη θέση τους», γράφει ο Ουέιλς.