PFAS: Αποζημιώσεις δισεκατομμυρίων για τη μόλυνση του νερού με «παντοτινά χημικά»

Τρεις μεγάλες χημικές εταιρείες στις ΗΠΑ συμφώνησαν να καταβάλλουν 1,19 δισεκατομμύρια δολάρια προκειμένου να αποσυρθούν προσφυγές εναντίον της για ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα με «παντοτινά χημικά», ενώ μια τέταρτη μεγάλη εταιρεία, η 3Μ φέρεται να ετοιμάζεται για εξωδικαστικό συμβιβασμό 10 δισ. δολαρίων.

Οι PFAS, ή υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ενώσεις, είναι μια ομάδα χιλιάδων βιομηχανικών χημικών που χρησιμοποιούνται εδώ και δεκαετίες σε αντικολλητικά σκεύη, αδιάβροχα ρούχα, αντιπυρικές μονώσεις, κόλλες, ακόμα και συσκευασίες προϊόντων.

Συχνά ονομάζονται «παντοτινά χημικά» επειδή δεν διασπώνται στο περιβάλλον και ανιχνεύονται πλέον στο έδαφος, στον υδροφόρο ορίζοντα, στο νερό της βροχής, ακόμα και στον οργανισμό των περισσότερων ανθρώπων.

Καρκίνος, διατάραξη των ορμονικών επιπέδων, αναπτυξιακές διαταραχές σε παιδιά και προβλήματα γονιμότητας είναι μερικές από πιθανές παρενέργειες αυτών των ουσιών, αν και μέχρι σήμερα δεν έχει αποδειχθεί αιτιακή σχέση.

Τα κεντρικά γραφεία της 3Μ στο Μάμπλγουντ της Μινεσότα (Reuters)

Σύμφωνα με το Bloomberg, η αμερικανική 3M, από τους μεγαλύτερους παραγωγούς PFAS παγκοσμίως, έχει καταλήξει σε προκαταρκτική συμφωνία να καταβάλλει τουλάχιστον 10 δισ. δολάρια σε έναν αριθμό αμερικανικών πόλεων και κοινοτήτων που αντιμετωπίζουν ρύπανση από PFAS στο πόσιμο νερό.

Λόγω του διαφαινόμενου εξωδικαστικού συμβιβασμού, δίκη που είχε προγραμματιστεί τη Δευτέρα για την προσφυγή της πόλης του Στιούαρτ της Φλόριντα κατά της 3Μ έλαβε αναβολή.

Η δημοτική αρχή του Στιούαρτ αξιώνει αποζημίωση 100 εκατ. δολαρίων για έξοδα περιβαλλοντικής αποκατάστασης, κατηγορώντας την 3M ότι συνέχισε να παράγει πυροσβεστικό αφρό με PFAS παρά το γεγονός ότι γνώριζε για τους κινδύνους.

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Annals of Global Health, η 3Μ γνώριζε αλλά απέκρυψε ενδείξεις ότι οι PFAS είναι τοξικοί για τον άνθρωπο.

Τον Δεκέμβριο η εταιρεία ανακοίνωσε ότι θα έχει σταματήσει την παραγωγή παντοτινών χημικών έως το 2025.

Με εξωδικαστικό συμβιβασμό φαίνεται ότι θα διευθετηθούν και οι αγωγές αμερικανικών πόλεων κατά των εταιρειών Chemours, DuPont και Corteva, οι οποίες συμφώνησαν να πληρώσουνβ 1,19 δισ.  δολάρια.