Κλιματική αλλαγή: Μελέτη προτείνει να ξεφορτωθούμε το CO2 μέσα σε ανενεργά ηφαίστεια

Η ανθρωπότητα θα είχε μεγαλύτερες πιθανότητες να πετύχει τον στόχο για την κλιματική αλλαγή αν αρχίσει να διοχετεύει το διοξείδιο του άνθρακα σε ανενεργά ηφαίστεια, υποδεικνύει μελέτη στην Πορτογαλία.

Οι ερευνητές εξέτασαν την περίπτωση του Φοντανέλας, ενός ανενεργού ηφαιστείου που κρύβεται 1.500 μέτρα από την επιφάνεια του Ατλαντικού έξω από τη Λισαβόνα.

Στο Φοντανέλας θα μπορούσαν να αποθηκευτούν μόνιμα και να μετατραπούν τελικά σε πέτρα έως και 8,5 δισεκατομμύρια τόνοι CO2, ποσότητα που αντιστοιχεί περίπου στο σύνολο των εκπομπών της Πορτογαλίας εδώ και έναν αιώνα, εκτιμά η μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Geology.

Οι τεχνολογίες μόνιμης αποθήκευσης του CO2 στο υπέδαφος δοκιμάζονται σήμερα σε πειραματική κλίμακα, αν και ορισμένοι ειδικοί και περιβαλλοντικές οργανώσεις ανησυχούν ότι αυτή η προσέγγιση θα χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία για να συνεχιστεί η χρήση ορυκτών καυσίμων.

Ωστόσο η Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ αναγνωρίζει ότι η απομάκρυνση του άνθρακα από την ατμόσφαιρα θα πρέπει να αποτελέσει μέρος της λύσης προκειμένου να συγκρατηθεί στους 1,5 βαθμούς η άνοδος της θερμοκρασίας έως το τέλος του αιώνα, σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.

Η αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα σε ανενεργά ηφαίστεια θα βασιζόταν στη διαδικασία της «επιτόπιας ενανθράκωσης», στην οποία το CO2 αντιδρά χημικά με το πέτρωμα και μετατρέπεται σε ορυκτό. Η αντίδραση του CO2 με το ασβέστιο, το μαγνήσιο και τον σίδηρο δίνει αντίστοιχα καλσίτη, δολομίτη και μαγνησίτη, εξηγούν οι ερευνητές σε ανακοίνωση της Γεωλογικής Εταιρείας Αμερικής, η οποία εκδίδει το Geology.

Πετρώματα που περιέχουν μεγάλες ποσότητες αυτών των στοιχείων είναι μεταξύ άλλων οι ηφαιστειακοί βασάλτες που καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος του ωκεάνιου πυθμένα, κρύβονται όμως και στο εσωτερικό ανενεργών ηφαιστείων στην ξηρά.

Άλλα πειράματα μόνιμης γεωλογικής αποθήκευσης διοχετεύουν το CO2 σε εξαντλημένες γεωτρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου σε ιζηματογενείς λεκάνες, όπου η διαδικασία μετατροπής σε ορυκτό απαιτεί δεκαετίες ή αιώνες. Μέσα στους βασάλτες, αντίθετα, η χημική αντίδραση μπορεί να ολοκληρωθεί σε δύο χρόνια, όπως έδειξε η αποθήκευση CO2 σε ηφαιστειογενή πετρώματα της Ισλανδίας.

Οι συντάκτες της νέας μελέτης εξέτασαν τα ευρήματα σεισμικών ερευνών στο Φοντανέλα, καθώς και δείγματα που είχαν συλλεχθεί στην περιοχή το 2018. Τα δείγματα αυτά περιείχαν ανθρακικά ορυκτά, ένδειξη ότι οι χημικές αντιδράσεις που απαιτούνται για τη δέσμευση του άνθρακα ήδη συμβαίνουν. Είναι επίσης άκρως πορώδη, με το 40% του όγκου τους να αντιστοιχεί σε μικροσκοπικές κοιλότητες, μέσα στις οποίες μπορεί να απορροφηθεί το CO2.

Η μελέτη υποδεικνύει ότι η γεωλογική αποθήκευση του άνθρακα «μπορεί να είναι ένα από τα εργαλεία για την επίλυση του προβλήματος» της κλιματικής αλλαγής.