Το Περιβάλλον στο επίκεντρο της Βιώσιμης Ανάπτυξη

Υψηλή προτεραιότητα στους περιβαλλοντικούς στόχους της χώρας δόθηκε κατά τη διάρκεια της τρέχουσας κυβερνητικής θητείας, με σημαντικές παρεμβάσεις και μεταρρυθμίσεις που είχαν στόχο την προστασία και ανάδειξη του φυσικού μας περιβάλλοντος και των δασών.

Ο πρώτος Εθνικός Κλιματικός Νόμος, που οδηγεί σε κλιματική ουδετερότητα το 2050 και σε πλήρη απολιγνιτοποίηση έως το 2028 μέσω της μεγιστοποίησης της χρήσης των ΑΠΕ και της εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς και ο νέος Οδικός Χάρτης για την Κυκλική Οικονομία ορίζουν πλέον οριζόντια το νέο θεσμικό πλαίσιο.

Πολλά τα παραδείγματα δράσεων που έχουν ήδη υλοποιηθεί προς την κατεύθυνση αυτή:

• Η άμεση εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με την ευρωπαϊκή οδηγία για τη μείωση των επιπτώσεων των πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης με την κατάργηση 10 ειδών πλαστικών μίας χρήσης, καθώς και το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις.
• Η διαχείριση των υδάτων, που αναβαθμίζεται με την Αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών και των Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνου Πλημμύρας των Υδατικών Διαμερισμάτων της χώρας, καθώς και με το νέο Επιχειρησιακό Σχέδιο Υδάτων με έμφαση στην ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση του νερού.

• Οι παρεμβάσεις για περαιτέρω εξορθολογισμό των διαδικασιών περιβαλλοντικής αδειοδότησης και η αλλαγή του πλαισίου περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων, με την ένταξη ιδιωτών επιθεωρητών στους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος, που διευκολύνουν τις επενδύσεις, αλλά και προστατεύουν το Περιβάλλον.
• Η ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης του συστήματος διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών, που ξεκίνησε με την ίδρυση του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.), στον οποίον πλέον εντάχθηκαν οι φορείς προστατευόμενων περιοχών της χώρας.
• Ένα νέο Εθνικό Σχέδιο για τη Διαχείριση των Απορριμμάτων με δρομολόγηση 28 μονάδων διαχείρισης αποβλήτων με έμφαση στην διαλογή στην πηγή και σε οικονομικά κίνητρα, όπως το τέλος ταφής.

Ένας σημαντικός κύκλος μεταρρυθμίσεων υλοποιήθηκε και για τα Δάση μας στη νέα Γενική Γραμματεία Δασών, που πλέον αποτελεί μια νέα ενιαία καθετοποιημένη δομή με πάνω από 3.000 στελέχη στις δασικές υπηρεσίες της χώρας.

• Η κύρωση του 95% των δασικών χαρτών, ενός έργου αναμενόμενου επί δεκαετίες.
• Έργα πρόληψης–καθαρισμού, αντιδιαβρωτικά, αντιπλημμυρικά και αναδάσωσης πρωτόγνωρης έκτασης, που αντιστοιχούν σε προϋπολογισμούς που υπερβαίνουν αυτούς του συνόλου της τελευταίας εικοσαετίας, και αξιοποίηση τελματωμένων από το παρελθόν κονδυλίων.
• Δρομολόγηση τριετούς Εθνικού Σχεδίου Αναδάσωσης για 170.000 στρέμματα με 20 εκ. δένδρα. Προκήρυξη Αντιπυρικών Μελετών και υλοποίηση Μελετών Απογραφής Δασών για όλη τη χώρα.
• Ενσωμάτωση καινοτόμων τεχνολογιών για τη διαχείριση του Δάσους και ενεργοποίησή τους μέσω του Εθνικού Διαγωνισμού «Smart Forest Innovation Challenge».
• Δρομολόγηση διαχειριστικών μελετών σε όλα τα δασικά οικοσυστήματα της χώρας.

Με τα παραπάνω δημιουργήθηκε ένα νέο θεσμικό και επενδυτικό πλαίσιο περιβαλλοντικής διαχείρισης, το οποίο, με βάση και τους σημαντικούς χρηματοδοτικούς πόρους που έχουν ήδη εξασφαλιστεί, αποτελεί το εφαλτήριο για να επιτευχθεί τα επόμενα χρόνια σημαντικά υψηλότερο επίπεδο διατήρησης της βιοποικιλότητας και της αειφόρου χρήσης των φυσικών πόρων με κέντρο το Περιβάλλον και το «έξυπνο» και αειφόρο Δάσος και στόχο την αποτελεσματική προστασία και αναβάθμιση του φυσικού μας πλούτου.

Στο πλαίσιο αυτό δεν θα πρέπει να παραβλέπεται ότι, οι επενδύσεις που απαιτούνται για την επίτευξη των περιβαλλοντικών σχεδίων πράσινης, κυκλικής και ενεργειακής μετάβασης, οι οποίες παράλληλα δρομολογούνται στην πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα, θα δημιουργήσουν νέες θέσεις απασχόλησης με σημαντική συνεισφορά στο ΑΕΠ της χώρας μας.

Ο κ. Κωνσταντίνος Αραβώσης είναι καθηγητής στο ΕΜΠ και Γενικός Γραμματέας Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας