Αγροτικά προϊόντα: Ευρωπαϊκή συμφωνία για τις γεωγραφικές ενδείξεις

Εγκρίθηκε από το Συμβούλιο της ΕΕ η πρόταση κανονισμού για τις γεωγραφικές ενδείξεις των αλκοολούχων ποτών, του οίνου και των άλλων συστημάτων ποιότητας αγροτικών προϊόντων και τροφίμων.

Το κείμενο που συμφωνήθηκε, αποτελεί πλέον την επίσημη θέση του Συμβουλίου για τις επικείμενες διαπραγματεύσεις με τα αρμόδια όργανα της ΕΕ, για την πρόταση κανονισμού για τις γεωγραφικές ενδείξεις (ΓΕ).

Η εν λόγω πρόταση κανονισμού, σε ένα κοινό θεσμικό πλαίσιο, ενοποιεί τις διαδικασίες αναγνώρισης των ΓΕ των αλκοολούχων ποτών, των ΠΓΕ (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη), των οίνων και των ΠΓΕ, ΠΟΠ (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης) και ΕΠΙΠ (Εγγυημένο Παραδοσιακό Ιδιότυπο Προϊόν) γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, καταργώντας τον καν. (ΕΕ) 1151/2012 και τροποποιώντας τους καν. (ΕΕ) 1308/2013 και 2019/787.

Να σημειωθεί ότι το σύστημα γεωγραφικών ενδείξεων της ΕΕ προστατεύει τις ονομασίες των προϊόντων που προέρχονται από συγκεκριμένες περιοχές και έχουν ειδικά χαρακτηριστικά, ιδιότητες ή χαίρουν φήμης που συνδέεται με την περιοχή παραγωγής.

Τα αλκοολούχα ποτά και οι αρωματισμένοι οίνοι προστατεύονται ως ΓΕ, οι οίνοι προστατεύονται ως ΠΓΕ, ενώ τα τρόφιμα και τα γεωργικά προϊόντα προστατεύονται ως ΠΟΠ, ΠΓΕ και ΕΠΙΠ.

Η σημασία των ΓΕ

Τα  συστήματα ποιότητας (ΠΟΠ, ΕΠΙΠ) και ειδικότερα των γεωγραφικών ενδείξεων προστατεύουν την ονομασία συγκεκριμένων προϊόντων με σκοπό την προβολή των μοναδικών τους χαρακτηριστικών, τα οποία συνδέονται με τη γεωγραφική τους προέλευση καθώς και με την παραδοσιακή τεχνογνωσία.

Η αναγνώριση των ΓΕ δίνει τη δυνατότητα στους καταναλωτές σε όλο τον κόσμο να εμπιστεύονται και να διακρίνουν τα προϊόντα ποιότητας, ενώ παράλληλα βοηθά τους παραγωγούς στην καλύτερη διάθεση των προϊόντων τους στην αγορά.

Οι γεωγραφικές ενδείξεις αναγνωρίζονται ως διανοητική ιδιοκτησία και διαδραματίζουν ολοένα σημαντικότερο ρόλο στις εμπορικές διαπραγματεύσεις μεταξύ της ΕΕ και άλλων χωρών.

Άλλα συστήματα ποιότητας της ΕΕ δίνουν έμφαση στην παραδοσιακή διαδικασία παραγωγής ή σε προϊόντα που παράγονται σε δύσκολες φυσικές περιοχές, όπως τα βουνά ή τα νησιά.

Η θέση του Συμβουλίου

Το Συμβούλιο τροποποίησε, στην εντολή του, την αρχική πρόταση της Επιτροπής σε ορισμένους τομείς, ώστε να ευθυγραμμιστεί καλύτερα με τις πρακτικές ανάγκες των κρατών μελών, διασφαλίζοντας ότι η διαδικασία καταχώρισης θα λειτουργεί ομαλά, διατηρώντας παράλληλα εναρμονισμένους κανόνες για τον οίνο, τα αλκοολούχα ποτά και τα γεωργικά προϊόντα. Οι κυριότερες αλλαγές περιλαμβάνουν:

• την επανεξέταση των διατάξεων που αφορούν τις ομάδες παραγωγών και τις αναγνωρισμένες ομάδες παραγωγών. Τα μακροχρόνια αυτά συστήματα έχουν ήδη καθιερωθεί σε διάφορα κράτη μέλη και λειτούργησαν ως πηγή έμπνευσης για τις νέες διατάξεις. Με την πρόταση κανονισμού διασφαλίζεται ότι τα κράτη μέλη που επιθυμούν να θεσπίσουν τέτοια συστήματα θα έχουν τα απαραίτητα εργαλεία,
• την αναγνώριση της σημαντικότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων, με παράλληλη κατάργηση της προτεινόμενης εμπλοκής του Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO),
• την ενίσχυση της προστασίας των γεωγραφικών ενδείξεων στο διαδίκτυο, με παράλληλη απλούστευση των διατάξεων για την δημιουργία διεύθυνσης στο διαδίκτυο και
• την αναθεώρηση της δυνατότητα εισαγωγής πρακτικών βιωσιμότητας στη περιγραφή του προϊόντος με γεωγραφική ένδειξη, ώστε να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι πρακτικές που θεσπίζονται στον κανονισμό.

Να σημειωθεί ότι έως τις 23 Φεβρουαρίου 2023, η Κομισιόν έχει καταχωρίσει περισσότερες από 3.500 γεωγραφικές ενδείξεις.