Οαλγόριθμος που στα τέλη του περασμένου χρόνου τάραξε τα νερά με την ικανότητά του να παράγει «ανθρώπινες» απαντήσεις σε οποιαδήποτε ζητούμενο που σχετίζεται με τη γλώσσα (από το να δίνει απαντήσεις σε απλά ερωτήματα μέχρι το να γράφει δοκίμια ή ποιήματα) αποτελεί την τρίτη γενιά του General Pretrained Transformer (GPT) της εταιρείας OpenAI. Για την εκπαίδευσή του ο αλγόριθμος επεξεργάστηκε τεράστιες ποσότητες δεδομένων, εστιάζοντας ειδικά στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται οι λέξεις αλλά και στο πώς δομείται η γλώσσα.

Αραγε θα μπορούσε αυτή η έμφαση στην ανάλυση των γλωσσικών χαρακτηριστικών να καταστήσει τον ChatGPT ιδανικό στην αναζήτηση των ιδιαιτεροτήτων της ομιλίας οι οποίες μπορεί να προμηνύουν την έναρξη νευροεκφυλιστικών ασθενειών πολύ πριν αυτές εμφανιστούν με την πλήρη συμπτωματολογία; Αυτή την πιθανότητα θέλησαν να εξετάσουν αμερικανοί ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Drexel και τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ. Ετσι εκπαίδευσαν τον αλγόριθμο τροφοδοτώντας τον με μια σειρά ηχογραφημένων ομιλιών, ορισμένες εκ των οποίων προέρχονταν από ασθενείς με Αλτσχάιμερ. Αυτό το πρώτο μέρος της εκπαίδευσής του είχε ως αποτέλεσμα ο αλγόριθμος να εντοπίσει ουσιώδη χαρακτηριστικά στη χρήση των λέξεων, στη δομή των προτάσεων αλλά και στο νόημά τους και να δημιουργήσει ένα προφίλ του λόγου των ασθενών. Στη συνέχεια, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αυτό το προφίλ για τα «μεταπτυχιακά» του αλγορίθμου μετατρέποντάς στον στην ουσία σε μια μηχανή εντοπισμού ασθενών με Αλτσχάιμερ.

Βεβαίως η αποτελεσματικότητα της εκπαίδευσης έπρεπε να αποδειχθεί εμπράκτως. Προκειμένου να ελεγχθούν οι ικανότητες του αλγορίθμου σε πραγματικές συνθήκες, εξετάστηκε αφενός το αν μπορεί να ξεχωρίζει με ακρίβεια τους υγιείς από τους ασθενείς αλλά και το αν μπορεί να προβλέψει τη δριμύτητα της νόσου. Σύμφωνα με το άρθρο των αμερικανών ερευνητών στην επιστημονική επιθεώρηση «PLOS Digital Health», ο αλγόριθμος αποδείχθηκε τόσο επιτυχής και στα δύο ζητούμενα, ώστε το επόμενο βήμα τους είναι η ανάπτυξη μιας εύχρηστης εφαρμογής η οποία θα μπορεί να χρησιμοποιείται από τους γιατρούς για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ (η οποία προς το παρόν δεν θεραπεύεται αλλά μπορεί κανείς να καθυστερήσει την εξέλιξή της αν παρέμβει νωρίς).

Το παραπάνω παράδειγμα είναι ένα από τα πολλά που έχουν ήδη δημοσιευθεί και είναι ενδεικτικό των δυνατοτήτων του συγκεκριμένου αλγορίθμου αλλά και της τεχνητής νοημοσύνης γενικότερα. Η ορθή χρήση της οποίας βεβαίως επαφίεται σε εμάς…

Έντυπη έκδοση Το Βήμα