Εκλογές: Με «pou pass» (παρακολουθήσεις και επιδόματα) και Qatargate

Την προσοχή εφιστούν εγχώριοι και διεθνείς παράγοντες για την όξυνση των πολιτικών αντιπαραθέσεων γύρω από τις κράτος δικαίου και τη λειτουργία της δικαιοσυνης, όπως, επίσης, για τον οικονομικό κίνδυνο των προεκλογικών παροχών. Όπως μαρτυρούν οι μέχρι τώρα στρατηγικές των κομμάτων , το εγχώριο πολιτικό σύστημα θα κινηθεί σε κλίμα υπερβάλλουσας όξυνσης εως τις εκλογές, χωρίς να φθίνουν οι αντιπαραθέσεις για υποκλοπές, ευρω-σκάνδαλα και επιδοματικά “pass”.

Το λογοπαίγνιο “pou pass” δείχνει το στίγμα της θεματολογιας της επικαιρότητας και της πολιτικής αντιπαράθεσης. Παρακολουθήσεις, ακρίβεια, ανακοινώσεις επιδομάτων στήριξης για καύσιμα, τρόφιμα (fuel pass, market pass, food pass λπ) και Gatargate καθορίζουν τις μετρήσεις στις δημοσκοπήσεις, στο δρόμο προς τις κάλπες που, όπως είπε ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης θα μπορούσαν να γίνουν 26 Μαρτίου ή 2 Απριλίου οι πρώτες και πριν από τις Πανελλαδικές οι δεύτερες

Συζήτηση για πτυχές του κράτους δικαίου και η παροχολογία

Ο φετινός “εκλογικός μπαξες” έχει την διαχρονική “άγρια κόντρα” για το ποια κυβέρνηση “αγαπά” περισσότερο την κοινωνία. Περιλαμβάνει όμως ένα κοκτέιλ αποκαλύψεων για τα ευρωπαϊκά σκάνδαλα, δηλαδή το “QatarGate”, τις παρακολουθήσεις και φυσικά την αυξανόμενη ακρίβεια. Το ιδιαίτερο αυτό κλίμα της πολιτικής αντιπαράθεσης έχει ερεθίσει τα αυτιά των διεθνών και εγχώριων παρατηρητών.

Από τι θα κριθεί η προσφυγή σε δεύτερες κάλπες – Ο πήχης του 31% και οι συνεργασίες

Το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλή στην έκθεση του Γ τριμήνου για την οικονομία παραθέτει την αξης σπάνια παρατήρηση: Τον κίνδυνο μακροπρόθεσμα η χώρα να έχει και οικονομικές συνέπειες από τη δημόσια συζήτηση που διεξάγεται το τελευταίο διάστημα σε πολιτικό επίπεδο για πτυχές του κράτους δικαίου όπως π.χ. η λειτουργία της δικαιοσύνης και η ελευθερία του Τύπου.

Σε μία προειδοποίηση προς το πολιτικό σύστημα προχώρησε και η Τράπεζα της Ελλάδας. Καταρχάς μιλά για κίνδυνο από μία ενδεχόμενη εμφάνιση μιας νέας γενιάς μη εξυπηρετούμενων δανείων λόγω της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης μετά τη λήξη των μέτρων κρατικής στήριξης. Η εν λόγω προειδοποίηση δεν είναι μόνο οικονομικό θέμα, αλλά και πολιτικό, καθώς οι πολίτες ήδη αισθάνονται πιεσμένοι από τις αυξήσεις στα επιτόκια και τις υποχρεώσεις.

Καθαρό μήνυμα προς το πολιτικό σύστημα είναι η αναφορά της ΤτΕ για τον κίνδυνο της καθυστέρησης στο σχηματισμό κυβέρνησης μετά τις εκλογές και στην υλοποίηση των δεσμεύσεων της οικονομικής πολιτικής. Μέσω της Ενδιάμεσης Εκθεσης για τη Νομισματική Πολιτική ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας εκπέμπει μήνυμα να αποφύγουν την προεκλογική πλειοδοσία και να μην υπονομευθεί η πρόοδος κατά την τελευταία δεκαετία. Να διαφυλαχθεί η δημοσιονομική αξιοπιστία της Ελλάδας και να υπάρξουν στοχευμένα μέτρα.

Περίοδος αυξημένης πολιτικής αβεβαιότητας

Αρκετοί οικονομικοί και επενδυτικοί οίκοι, το τελευταίο διάστημα, προειδοποιούν ότι μπορεί να οδηγήσουν σε υποβάθμιση της Ελλάδας μία παρατεταμένη περίοδος αυξημένης πολιτικής αβεβαιότητας και σε αντιστροφή της πορείας επιβαρύνοντας το κλίμα.

Οι επικείμενες εκλογές θα γίνουν με απλή αναλογική (δηλαδή χωρίς μπόνους εδρών στο πρώτο κόμμα) και ως εκ τούτου θεωρείται δεδομένο ότι δεν μπορεί να προκύψει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Η ΝΔ έχει θέσει ως στόχο την αυτοδυναμία και κοιτούν για πρωτιά στις κάλπες της απλής αναλογικής για να διεκδικήσουν κάτι καλύτερο στις δεύτερες κάλπες που θα γίνουν με ενισχυμένη αναλογική και με το σύστημα του κλιμακωτού μπόνους. Σ’ αυτή την περίπτωση έχει υπολογιστεί ότι μπορεί να προκύψει αυτοδυναμία με ένα ποσοστό που θα κυμαίνεται κάπου ανάμεσα στο 37 με 38%.

Με βάση αυτά τα δεδομένα φαίνεται ο πήχης να βρίσκεται κάπου στο 30% για το πρώτο κόμμα και αυτό το ποσοστό να αποτελεί ένα κομβικό σημείο για τις μετέπειτα εξελίξεις. Δηλαδή η συζήτηση για το αν οι δεύτερες κάλπες μπορούν να αναδείξουν αυτοδύναμη κυβέρνηση θα γίνει με διαφορετικούς όρους ανάλογα με το αν το πρώτο κόμμα θα συγκεντρώσει ποσοστό μεγαλύτερο ή μικρότερο του 30%. Η συζήτηση αυτή πρωτίστως αφορά τη ΝΔ και τον Κυριάκο Μητσοτάκη με δεδομένο ότι ο εν δυνάμει κυβερνητικός του εταίρος πριν από την περίοδο των υποκλοπών, το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ πλέον απορρίπτει μετά βδελυγμίας μια επανάληψη της συγκυβέρνησης του 2012-2014.

Οι στρατηγικές ΝΔ VS ΣΥΡΙΖΑ

Στην κυβέρνηση κινούνται σε μία στρατηγική βασιζόμενη στην οικονομία. Να επιστραφεί στην κοινωνία ότι περιθώριο υπάρχει στο δημοσιονομικό μέτωπο στην κοινωνία, εν μέσω μίας κρίσιμης κατάστασης λόγω της ακρίβειας. Προχωρά με την πολιτική των επιδομάτων γεγονός που έχει προκαλέσει την δριμεία κριτική από τα κόμματα της αντιπολίτευσης . το Το Μέγαρο Μαξίμου προχωρά προς τις εκλογές με αιχμή την οικονομία και επιχειρεί να επικοινωνήσει την ικανότητα διαχείρισης των κρίσεων. Έχει θέσει η κυβέρνηση το δίλημμα σταθερότητα και πρόοδος ή οπισθοδρόμηση. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το θέμα της οικονομίας είναι αυτό που θα καθορίσει την μάχη των εκλογών.

Ο κρατικός προϋπολογισμός για το 2023 περιλαμβάνει μέτρα στήριξης και ελαφρύνσεις 4,2 δισ. ευρώ που ενδεχομένως να φτάσουν και τα 5,2 δισ. Ευρώ. Στις αρχές του έτους θα ξεκινήσει η υλοποίηση μέτρων όπως το επίδομα των 250 ευρώ και το market pass, η αύξηση των συντάξεων, η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης κλπ. Με την εφαρμογή τους, όπως κυριαρχεί στην κυβέρνηση, θα αρχίσει ο πολίτης να αντιλαμβάνεται την οικονομική πολιτική στην τσέπη του.

Στον ΣΥΡΙΖΑ επίσης «διαβάζουν» τις δημοσκοπήσεις και κάνουν στροφή στους μικρομεσαίους και συμπεραίνουν ότι υπάρχει γενικευμένη αίσθηση αδικίας από τις πολιτικές της κυβέρνησης. Το πλειοψηφικό αίτημα για δικαιοσύνη παντού εξηγείται και από το γεγονός ότι για πρώτη φορά το αίσθημα της οργής περνά πρώτο έναντι του φόβου και βρίσκεται με ποσοστό 46,8%. Σύμφωνα με την MRB το 72,3% των ερωτηθέντων απαντάει ότι ανταποκρίνεται με μεγάλη δυσκολία στις καθημερινές ανάγκες.

Μελέτη της Intrum έδειξε ότι η αύξηση των τιμών των τροφίμων και των καυσίμων/ενέργειας είναι αναμφίβολα οι κύριες ανησυχίες για τους Ευρωπαίους καταναλωτές, ιδίως για νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος που ξοδεύουν πολύ μεγαλύτερο μερίδιο του εισοδήματός τους σε αυτά τα απαραίτητα αγαθά. Τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα ξοδεύουν περίπου το 70% του εισοδήματός τους σε τρόφιμα και κόστος στέγασης έναντι 35% εκείνων με μεσαία εισοδήματα.

Η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ για τους μεσαίους

Food pass και pass παντού

Ενδεικτικό του κλίματος είναι η αναφορά του Κυριάκου Μητσοτάκη που χαρακτήρισε όσους επικρίνουν το μέτρο και εν γένει την επιδοματική πολιτική της κυβέρνησης, που απέρριπτε η ΝΔ ως αντιπολίτευση κατά την διακυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα, ως «αριστερούς του χαβιαριού» και «φιλελεύθερους πολυτελείας» λέγοντας ότι είναι σημαντικό μέτρο ενίσχυσης των κοινωνικά αδύναμων αλλά και της μεσαίας τάξης.

Ως απάντηση στην πολιτική της κυβέρνησης και την ανακοίνωση του νέου pass για τα τρόφιμα, o ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε εκ νέου τροπολογία που προβλέπει έκτακτη μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα και του ΕΦΚ (ειδικού φόρου κατανάλωσης) στα καύσιμα για έναν χρόνο με δυνατότητα παράτασης.

Η τροπολογία του ΣΥΡΙΖΑ προβλέπει την εφαρμογή του υπερμειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 6% στα είδη διατροφής, από 1/1/2023 έως και 31/12/2023, με δυνατότητα παράτασης. Ωστόσο η κυβέρνηση απορρίπτει την τροπολογία του ΣΥΡΙΖΑ και μάλιστα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επικαλέστηκε την έλλειψη κοστολόγησης του μέτρου. Ο Γιάννης Οικονόμου μιλώντας στους πολιτικούς συντάκτες υποστήριξε ότι εάν γίνονταν δεκτή θα έπρεπε να περιλαμβάνει «μία έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους ή μία αξιόπιστη αποτίμηση το πόσα δισεκατομμύρια θα έλειπαν και από που θα μπορούσαμε να τα αναπληρώσουμε».