«Υστερολογία»

Ηταν στο Υπουργικό Συμβούλιο του περασμένου Αυγούστου όταν η κυβέρνηση ενέκρινε την προώθηση «εθνικού σχεδίου» δράσης για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής βίας κατά των ανηλίκων. Στη συζήτηση, τότε, για τους στρατηγικούς στόχους του πενταετούς σχεδίου (που αναμένεται να δοθεί σε δημόσια διαβούλευση εντός της εβδομάδας) αναφερόταν μεταξύ άλλων «η αύξηση αναφοράς κρουσμάτων στις αρμόδιες Αρχές και υπηρεσίες». Ο στόχος αυτός, δηλαδή το να ανοίγουν έγκαιρα τα στόματα της κοινωνίας, συνδεόταν ευθέως με τη «διεύρυνση της κατανόησης και παρακολούθησης του φαινομένου» αλλά και των νέων τάσεων στην εξέλιξή του, με έμφαση στον τομέα του Διαδικτύου.

Κατανόηση, λοιπόν, και παρακολούθηση. Οπωσδήποτε από τις αρμόδιες δικαστικές και αστυνομικές Αρχές, τις δομές ψυχοκοινωνικής στήριξης και συνολικά τους μηχανισμούς προστασίας. Η κατανόηση ωστόσο είναι αναγκαία, επείγουσα ακριβέστερα, και από την ίδια την κοινωνία.

Το αποδεικνύει η φρικώδης υπόθεση του Κολωνού, σοκάροντας πολλούς και μόνο με τη διαπίστωση ότι, ναι, το βαθύ σκοτάδι μπορεί να υπάρχει σε ένα «κανονικό» παντοπωλείο στο οποίο είναι «κανονικό» να σφουγγαρίζει ένα κοριτσάκι αντί να είναι στο σχολείο, καθώς το επιβλέπει ένας «κανονικός» οικογενειάρχης, που ψηφίζει, φωτογραφίζεται με πολιτικούς, έχει social media, χαμογελάει, καλημερίζει τη γειτονιά. Θα είναι πάντα πολύ αργά (για κάθε θύμα σε κάθε υπόθεση) όσο δεν εκπαιδεύονται οι ίδιοι οι πολίτες.

Οσο η σιωπή τους κυριαρχεί της υποψίας. Οσο η λέξη «καταγγελία» αντιμετωπίζεται ως ρουφιανιά, υπερβολή και γραφικότητα ή όσο προκαταλαμβάνεται ως μια τρύπα στο νερό αφού «σιγά, μωρέ, ποιος θα ασχοληθεί». Οσο τα στόματα ανοίγουν μόνο για να καταδικάσουν τη φρίκη, ποτέ για να την προλάβουν.

Θα είναι πάντα πολύ αργά όσο μένει απαράλλαχτη η πραγματικότητα, την οποία εύστοχα αποτυπώνουν με δύο φράσεις η Φωτεινή Τσαλίκογλου (καθηγήτρια Ψυχολογίας, συγγραφέας) και ο Στέλιος Στυλιανίδης (ψυχίατρος – ψυχαναλυτής, καθηγητής Κοινωνικής Ψυχιατρικής), κλείνοντας το άρθρο τους στο «Βήμα της Κυριακής»: «Περισσότερο ίσως από την ατομική ψυχοπαθολογία, τρομάζει η φονική απάθεια των γύρω που σαν Χορός αρχαίας τραγωδίας θρηνούν εκ των υστέρων. «Υστερολογία», η μεγάλη ασθένεια της εποχής μας».