Το πρόγραμμα του Μπάιντεν για το κλίμα σκοντάφτει στον… Μάντσιν

Η Ευρώπη ετοιμάζεται για μερικές από τις πιο θερμές μέρες της ιστορίας, σε μια ιδιαίτερα απτή απόδειξη ότι η κλιματική αλλαγή είναι ήδη εδώ και τα αποτελέσματά της είναι παραπάνω από αισθητά.

Την ίδια ώρα οι ΗΠΑ ετοιμάζονται για την εποχή των μεγάλων δασικών πυρκαγιών που αναμένονται και φέτος ιδιαίτερα έντονες, σε σημαντικό βαθμό εξαιτίας και της κλιματικής αλλαγής.

Θα περίμενες κανείς ότι στις ΗΠΑ, μια χώρα που είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός αερίων που συμβάλλουν στην κλιματική αλλαγή, το ζήτημα του κλίματος να είναι ιδιαίτερα ψηλά στη σκέψη των ψηφοφόρων.

Και όμως, τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων είναι αρκετά διαφορετικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας Gallup, αυτή τη στιγμή οι ψηφοφόροι όταν ρωτούνται για το ποιο είναι το σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν κυρίως αναφέρονται στον πληθωρισμό και το υψηλό κόστος ζωής. Αντίστοιχα, οι κυλιόμενες έρευνες της εταιρείας IPSOS έδειξαν σημαντική αύξηση της ανησυχίας για τον πληθωρισμό ανάμεσα στον Μάιο και τον Ιούλιο, όπως και της ανησυχίας για τη βία που σχετίζεται με την οπλοκατοχή, όμως το ενδιαφέρον για την κλιματική αλλαγή υποχώρησε.

Και εάν οι προτεραιότητες των πολιτών αποτυπώνουν το σοκ που έχει προκαλέσει και στην Αμερική η έκρηξη του πληθωρισμού, φαίνεται ότι εξακολουθεί μια πιο βαθιά δυσπιστία ως προς το πόσο σημαντική είναι η κλιματική αλλαγή. Στις 30 Ιουνίου το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ με ψήφους 6-3 περιόρισε τη δυνατότητα της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας για την Προστασία του Περιβάλλοντος, της EPA, να εμποδίζει τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας να εκλύουν μεγάλες ποσότητες ρύπων που συμβάλλουν στην κλιματική αλλαγή, χωρίς να χρειάζεται προηγούμενη έγκριση του Κογκρέσου. Η δεξιά και συντηρητική πλειοψηφία του Ανώτατου Δικαστηρίου έκρινε ότι δεν μπορεί να παίρνει τέτοιες αποφάσεις ένας φορέας της κυβέρνησης αλλά το Κογκρέσο.

Ο γερουσιαστής της Δυτικής Βιρτζίνια Τζο Μάντσιν

Το εμπόδιο Μάντσιν στα σχέδια του Μπάιντεν

Για τον Τζο Μπάιντεν και την κυβέρνησή του, που έχει επενδύσει στα μέτρα για την κλιματική αλλαγή, σε αντίθεση με την προεδρία Τραμπ που αντιμετώπισε με σκεπτικισμό την περιβαλλοντική απειλή, οι μπελάδες έχουν και μια πιο συγκεκριμένη μορφή: τον γερουσιαστή Τζο Μάντσιν.

Ο Μάντσιν είναι η οριακή ψήφος των Δημοκρατικών στην Γερουσία. Χωρίς αυτόν χάνουν την πλειοψηφία – στην πραγματικότητα η Γερουσία είναι διαιρεμένη 50-50, όμως η ψήφος της Αντιπροέδρου Καμάλα Χάρις τους δίνει την πλειοψηφία – σε ένα σώμα όπου ούτως ή άλλως εξαιτίας της διαρκούς απειλής του filibuster χρειάζονται και τη συναίνεση ορισμένων Ρεπουμπλικάνων.

Ο Μάντσιν είναι ούτως ή άλλως συντηρητικός, συμπλέοντας σε αρκετά θέματα με τους Ρεπουμπλικάνους και επίσης είναι από τη Δυτική Βιρτζίνια, μια Πολιτεία που ιστορικά έχει στηριχθεί στην παραγωγή γαιάνθρακα.

Η αντίρρηση του Μάντσιν αφορά νομοθεσία που θα οδηγούσε σε μερικές αυξήσεις φόρων για να μπορέσουν να χρηματοδοτηθούν πράσινες μορφές ενέργειας. Ο Μάντσιν δεν αρνήθηκε από θέση αρχής το μέτρο, όμως έκανε σαφές ότι δεν θα υποστήριζε οποιαδήποτε προσπάθεια να περάσει ένα τέτοιο μέτρο πριν τη διακοπή εργασιών της Γερουσίας για τον Αύγουστο. Βεβαίως, μετά τον Αύγουστο τα βλέμματα όλων θα είναι στραμμένα στις εκλογές του Νοεμβρίου και ο Μάντσιν δεν δεσμεύτηκε ότι και τον Σεπτέμβριο θα ψήφιζε το μέτρο. Η αντιπρόταση του Μάντσιν ήταν να ψηφιστεί τώρα ένα πακέτο που να αφορά κυρίως τώρα μέτρα που θα είχαν άμεσο χαρακτήρα ανακούφισης π.χ. μείωσης των τιμών σε κρίσιμα φάρμακα.

Οι Δημοκρατικοί αντιμέτωποι με ένα νέο τοπίο

Όλα αυτά αποτυπώνουν και την ταλάντευση των ίδιων των Δημοκρατικών ως προς τις προτεραιότητές τους σε μια συγκυρία όπου βλέπουν τους Ρεπουμπλικάνους να οργανώνουν μια αντεπίθεση για τον έλεγχο του Κογκρέσου.

Ο αρχικός σχεδιασμός, που ήταν τμήμα της ατζέντας με την οποία ο Μπάιντεν κέρδισε τις εκλογές, ήταν ουσιαστικά να συνδυαστούν οι στόχοι της Πράσινης Μετάβασης με την προσπάθεια αυξημένης κρατικής παρέμβασης και ενίσχυσης για την τόνωση της οικονομίας. Τα πακέτα που αρχικά παρουσίασε η κυβέρνηση Μπάιντεν φαίνονταν να εξυπηρετούν και τις δύο προτεραιότητας.

Ήταν μεγάλα πακέτα τόνωσης μιας οικονομίας που αντιμετώπιζε την πανδημική ύφεση και ταυτόχρονα μεγάλο μέρος πήγανε όντως προς πιο «πράσινες» επιλογές. Γι’ αυτό και συνάντησαν την αντίδραση των Ρεπουμπλικάνων που είναι παραδοσιακά συνδεδεμένοι με τη βιομηχανία των ορυκτών καυσίμων και επιφυλακτικοί απέναντι στις μεγάλες αυξήσεις της δημόσιας δαπάνης.

Η αλλαγή στη συγκυρία, με τον πόλεμο στην Ουκρανία, την εκτίναξη των τιμών των καυσίμων και την έκρηξη του πληθωρισμού, αναγκαστικά φέρνει στο προσκήνιο πολύ περισσότερο την οικονομία ν. Αυτό αντικειμενικά πιέζει τους Δημοκρατικούς που θέλουν ταυτόχρονα να κερδίσουν ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου τους ψηφοφόρους που ανησυχούν για την οικονομική τους κατάστασης, χωρίς να δείξουν ότι απεμπολούν μια «πράσινη» ατζέντα που είναι κομβική και για τη σχέση τους με κρίσιμα τμήματα της βάσης τους.

Αυξάνεται η δυσαρέσκεια για τον Μπάιντεν

Μέσα σε όλα αυτά αυξάνεται σημαντικά και η δυσαρέσκεια των Δημοκρατικών για τον ίδιο τον Μπάιντεν. Η δημοτικότητα του υποχωρεί, ιδίως στους νέους, καθώς το 64% των Δημοκρατικών ψηφοφόρων θα ήθελαν έναν άλλο υποψήφιο το 2024, ενώ στους κάτω των 30 ετών το αντίστοιχο ποσοστό αγγίζει το 94%.

Ο ίδιος έχει δηλώσει ότι θέλει να διεκδικήσει ξανά την προεδρία, άλλωστε οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι θα μπορούσε να κερδίσει πάλι τον Τραμπ, όμως εάν τα αποτελέσματα των εκλογών του Νοεμβρίου δεν είναι καλά για τους Δημοκρατικούς, η πίεση να βρεθεί άλλη υποψηφιότητα θα αυξηθεί.