Σενάρια, προφητείες και στρατηγικές τακτικές

Σενάρια πολεμικών αναφλέξεων πλημμυρίζουν τις σελίδες εφημερίδων, συναθροίσεις ειδικών που ασχολούνται με «πολεμικές απομιμήσεις» (War Games) αλλά και τις εκδόσεις έγκυρων οίκων που αγκαλιάζουν την επικαιρότητα. Μερικές φορές το αντικείμενο της ενασχόλησης είναι εξαιρετικά επίκαιρο και πλησιάζει πολύ κοντά στην πραγματικότητα. Τότε προκαλούνται ανησυχίες και σοβαρές σκέψεις «μήπως κάτι έχει γίνει λάθος».

Ο πρώην υπαρχηγός του Συμμαχικού Στρατηγείου Ευρώπης του ΝΑΤΟ, DSACEUR, στρατηγός Richard Shirreff, έγραψε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο πολιτικοστρατιωτικής πρόβλεψης. Το «War with Russia» («Πόλεμος με τη Ρωσία»). Γραμμένο σε σχετικά ανύποπτο χρόνο, το 2016, αποτυπώνει ανησυχητικά και πολύ κοντά στην πραγματικότητα πολεμικά σενάρια εμπλοκής της Δύσης σε θανατηφόρα αναμέτρηση με τη Ρωσία. Το ενδιαφέρον του βιβλίου του Shirreff δεν βρίσκεται τόσο στις πολύ ακριβείς του προβλέψεις (έναρξη της ρήξης με εισβολή της Ρωσίας στο Ντονμπάς της Ουκρανίας) ούτε και με την επισήμανση του ιδιαίτερου ενδιαφέροντος της Μόσχας για καθυπόταξη των σχετικά πρόσφατα ανεξαρτητοποιηθέντων χωρών της Βαλτικής. Αυτό που είναι συναρπαστικό είναι η λεπτομερής περιγραφή των αδυναμιών του ΝΑΤΟ, και ιδιαίτερα της Βρετανίας, μετά τις μεγάλες περικοπές στρατιωτικών δαπανών σε κάποιους τομείς εκεί.

Εκεί όμως που το ενδιαφέρον του αναγνώστη, αλλά και του πολιτικού παρατηρητή, κορυφώνεται είναι στη δύσκολη και ριψοκίνδυνη επιλογή τoύ Καλίνινγκραντ (παλαιού πρωσικού Köningsberg) ως στόχου για την ανταπόδοση από το ΝΑΤΟ του χτυπήματος της Ρωσίας. Η αναφορά σε τεχνικές λεπτομέρειες και η ζαλιστική περιγραφή οπλικών συστημάτων, τεχνολογικών εξοπλισμών και δυνατοτήτων, ακόμη και πυρηνικών, κι από τις δύο πλευρές προβληματίζουν εύλογα τον αναγνώστη. Αυτό που γίνεται εξόφθαλμα φανερό είναι πως τέτοια σενάρια πολέμου έχουν δουλευτεί λεπτομερέστατα από όλους τους εμπλεκομένους. Είναι λοιπόν μάλλον απίθανο οι τρέχουσες συγκρούσεις στα εδάφη της Ουκρανίας να μην έχουν προβλεφθεί. Και οι «ειδικοί» να μην έχουν κάποια ιδέα για το πώς θα εξελιχθούν και για το πού θα καταλήξουν!

Αυτό μας φέρνει κοντύτερα στα δικά μας προβλήματα με την Τουρκία. Δεν μπορεί να μην έχουν εκπονηθεί σενάρια για τις διεκδικήσεις που κατά καιρούς προβάλλει η Αγκυρα. Και για τα δικά μας αντεπιχειρήματα κι αντίστοιχες εθνικές πρωτοβουλίες. Οπως λ.χ. το ΝΑΤΟ επέλεξε ως στόχο το Καλίνινγκραντ για να αντιπαραταχθεί στις ρωσικές κινήσεις κατά των Βαλτικών Χωρών, έτσι κι απέναντι στις τουρκικές αιτιάσεις για διεκδίκηση των νησιών μας λόγω παραβιάσεων της Συνθήκης της Λωζάννης θα μπορούσαμε να αντιπροβάλουμε διεκδικήσεις κατά περιοχών της Μικράς Ασίας για τους ίδιους ακριβώς λόγους (δηλ. στρατιωτικοποίηση). Οπως και για την Ιμβρο και την Τένεδο, που η Τουρκία τις χειρίζεται εντελώς διαφορετικά από τις προβλέψεις των Συνθηκών.

Με τόνο ενεργητικής πρωτοβουλίας με στρατηγικό βάθος θα έπρεπε να τοποθετούμε τα θέματά μας, ώστε όχι μόνο να μην παραμένουν οι κλιμακώσεις των διεκδικήσεων ουσιαστικά αναπάντητες, αλλά να χτίζεται κι ένα αντίπαλο σώμα διεκδικήσεων από τη δική μας πλευρά που να μπορεί να προβληθεί στις κατάλληλες περιστάσεις…