Mεταξύ εφιάλτη και ελπίδας

Ο Πρωθυπουργός προσπάθησε, εν μέσω τρίτου lockdown, πανδημικής κόπωσης και ικαριώτικης αμφισβήτησης, να μεταδώσει κλίμα αισιοδοξίας για τη συνέχεια, να μεταφέρει στους πολίτες την πεποίθησή του ότι είμαστε στα τελειώματα της πρωτοφανούς παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης και πως απομένουν ακόμη λίγοι μήνες προσπάθειας και υπομονής μέχρι να ελευθερωθούμε από τη βόμβα του κορωνοϊού, που κλόνισε τους πάντες και τα πάντα.

Πανδημική έξαρση πριν από την έξοδο

Η αλήθεια είναι πως, παρά τις πολλές αμφιβολίες, έχει λόγους να αισιοδοξεί. Η επιστήμη δείχνει να κερδίζει τη μάχη του κορωνοϊού, τα εμβόλια αυξάνονται και πληθύνονται, η παραγωγή και η διάθεσή τους διευκολύνεται όσο περνά ο χρόνος και οι πολίτες, παρότι εξουθενωμένοι από την απομόνωση και τους πολλούς κατά καιρούς επιβαλλόμενους περιορισμούς, τηρούν στην πλειονότητά τους τα μέτρα αυτοπροστασίας, πειθαρχούν και διευκολύνουν την αντιμετώπιση του φαινομένου.

Ωστόσο, γνωρίζει και εκείνος ότι μέχρι να βγούμε στο ξέφωτο θα περάσουμε μια περίοδο πανδημικής έξαρσης, εξαιτίας κυρίως της βρετανικής μετάλλαξης του ιού που τον καθιστά μεταδοτικότερο και απειλητικότερο στην παρούσα φάση.

Κατά τα φαινόμενα, έχουμε εισέλθει ήδη σε αυτή τη δύσκολη φάση, όπως μαρτυρεί η αύξηση των κρουσμάτων, οι επιταχυνόμενες το τελευταίο διάστημα εισαγωγές στα νοσοκομεία και οι καθημερινά περισσότερες διασωληνώσεις στις μονάδες εντατικής θεραπείας.

Επί ποδός πολέμου με όπλο τα εμβόλια

Οι λοιμωξιολόγοι στις ενημερώσεις τους προς πολυπληθείς ιδιωτικές επιχειρήσεις, τράπεζες και κρατικούς οργανισμούς δεν κρύβουν τις ανησυχίες τους, προειδοποιούν για ένα δύσκολο δίμηνο που μπορεί να μοιάζει με το αντίστοιχο περσινό της Ιταλίας, προτρέποντας τις διοικήσεις τους για πρόσθετα μέτρα, διπλές μάσκες, μαζικά τεστ και κατά το δυνατόν λιγότερες μετακινήσεις και περισσότερη τηλεργασία.

Ο κίνδυνος είναι ορατός πια διά γυμνού οφθαλμού και η απειλή μεγάλη και ικανή να κλονίσει έτι περαιτέρω την ήδη χειμαζόμενη οικονομία, η οποία ζώντας σε καθεστώς παρατεταμένης δυσλειτουργικότητας εξαντλεί δυνάμεις και δυνατότητες, κινδυνεύει να υποστεί ανεπανόρθωτες βλάβες και ζημιές.

Το μεσοδιάστημα, από τώρα μέχρι τον προσεχή Μάιο, θα είναι χωρίς αμφιβολία βασανιστικό και θα δοκιμάσει για ακόμη μία φορά τις αντοχές όλων.

Η κυβέρνηση, όπως όλα δείχνουν, θα παλεύει στην ενδιάμεση αυτή περίοδο, μέσω μαζικότερων εμβολιασμών και διαδοχικών κλειδωμάτων – ανοιγμάτων να προστατεύσει τους άνω των εξήντα ετών και τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, ώστε να περιορίσει τη διάδοση του κορωνοϊού, να ελέγξει την κατάσταση στα νοσοκομεία και να περιορίσει, κατά το δυνατόν, τους θανάτους.

Η στρατηγική του Πρωθυπουργού

Ουσιαστικά θέλει να ροκανίσει τον χρόνο μέχρι τις αρχές τους προσεχούς Μαΐου με τις λιγότερες δυνατές απώλειες και ζημιές και στον βαθμό που δεν υπάρξουν άλλες μεταλλάξεις ή άλλα πανδημικά απρόοπτα να ελπίζει σε καλύτερες και ασφαλέστερες ημέρες, τόσο για τον τουρισμό, τις επενδύσεις και συνολικότερα για την οικονομία. Μέχρι τα τέλη της άνοιξης, εκτός απροόπτου, εκτιμάται ότι θα έχουν εμβολιαστεί περίπου 2 εκατομμύρια πολίτες και παρότι δεν θα έχει ακόμη στηθεί το τείχος ανοσίας η κατάσταση μπορεί να φαντάζει σχετικά ελέγξιμη, επειδή απλούστατα θα έχει ελεγχθεί ο ηλικιακός παράγοντας που ενισχύει τη νοσηρότητα.

Αυτή είναι κατά βάση η βραχυπρόθεσμη στρατηγική του κ. Μητσοτάκη, η οποία συνδυάζεται με τις προσδοκίες που διατηρεί για τη συνέχεια. Ο κ. Μητσοτάκης πιστεύει ακράδαντα ότι η Ελλάδα, παρά τους κλονισμούς της πανδημικής περιόδου και τα βάρη που αυτή συσσωρεύει στα δημόσια οικονομικά, μπορεί να επιτύχει άλματα προόδου στην επόμενη φάση. Η αλήθεια είναι ότι η πεποίθησή του υποστηρίζεται από σειρά παραγόντων και συνθηκών, ιδιαιτέρως από την κινητικότητα και την προετοιμασία που επιδεικνύουν εγχώρια και ξένα επενδυτικά σχήματα, εν όψει των δυνατοτήτων που αναμένεται να προσφέρουν οι πρωτοφανείς για τα ελληνικά χρονικά διαθέσιμοι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ, που μπορεί να ανέλθουν στο ιλιγγιώδες ύψος των 70 δισ. ευρώ στα επόμενα έξι-επτά χρόνια. Κάτι που συμβαίνει σπάνια στην ιστορία χωρών σαν τη δική μας.

Σχέδια και δυνατότητες της επόμενης ημέρας

 Οσοι παρακολουθούν από κοντά την ελληνική οικονομία και αξιολογούν τις πολλές αλλαγές που σημειώθηκαν στη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετούς οικονομικής κρίσης, θεωρούν ότι οι προαναφερόμενοι διαθέσιμοι πόροι μπορούν να λειτουργήσουν σαν μαγνήτης για τα λιμνάζοντα διεθνώς κεφάλαια. Ηδη διεθνείς επενδυτικοί οργανισμοί είναι τοποθετημένοι στην Ελλάδα, γνωρίζουν τις ευκαιρίες και αναμένουν τον έλεγχο της υγειονομικής κρίσης προκειμένου να εκμεταλλευθούν της ευκαιρίες της επόμενης περιόδου.

Τούτο τον καιρό οι επικεφαλής των συμβουλευτικών εταιρειών δεν προλαβαίνουν την εκπόνηση και τις παρουσιάσεις σχεδίων σε εγχώρια και διεθνή επενδυτικά σχέδια. Στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας συνωθούνται πάμπολλες διεθνείς δυνάμεις, ο κύκλος των νέων δημοσίων έργων προσελκύει επίσης διεθνές ενδιαφέρον όπως μαρτυρούν οι πολλές το τελευταίο διάστημα ανακατατάξεις στον κατασκευαστικό κλάδο, η απολιγνιτοποίηση επίσης κινητοποιεί πλήθος επιχειρηματιών και βεβαίως ο επιταχυνόμενος στον καιρό της πανδημίας ψηφιακός μετασχηματισμός παρακινεί πάμπολλες δυνάμεις.

Οι εκτιμήσεις των επιχειρηματιών

Δεν υπάρχει εγχώρια επιχειρηματική οικογένεια που αυτή την περίοδο να μην προετοιμάζει επενδύσεις και να μη σκέπτεται νέες δουλειές. Και αυτό γιατί απλούστατα υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι, εξαιρετικά συμφέροντες χρηματοδοτικοί όροι και ελεγχόμενο μισθολογικό κόστος που καθιστούν απολύτως ελκυστική την απόδοση των ιδίων κεφαλαίων. Οπως εξηγούσε πρόσφατα στέλεχος συμβουλευτικής εταιρείας, μπορεί να ξεπερνά και το 15%, ποσοστό σπάνιο στα ελληνικά οικονομικά χρονικά.

Κοινή είναι η πεποίθηση ότι στην επόμενη φάση ανασύστασης και ανασυγκρότησης θα προσφερθούν δυνατότητες άντλησης φθηνών κεφαλαίων, το ύψος του επιτοκίου θα κινείται σε επίπεδα μικρότερα του 0,5%, οι αναζητούσες νέες πηγές εσόδων τράπεζες θα υποστηρίξουν τα νέα επενδυτικά σχήματα και έτσι θα υπάρξει περιβάλλον για στήσιμο νέων δραστηριοτήτων και μονάδων.

Η μεγάλη ευκαιρία της Ελλάδας

Ο κ. Μητσοτάκης και το οικονομικό επιτελείο που τον συνοδεύει υπολογίζουν πως αν ξεπεράσουν την υγειονομική κρίση, θα έχουν την ευκαιρία να μετατρέψουν την Ελλάδα σε έναν τόπο παραγωγής και δημιουργίας. Εναντι αυτών των προσδοκιών θα σπεύσουν να καταθέσουν εντός του προσεχούς Απριλίου την ελληνική πρόταση στις Βρυξέλλες για το Ταμείο Ανάκαμψης, γνωρίζοντας ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν θα περιμένει όλες τις χώρες να υποβάλουν σχετικά σχέδια, παρά θα χρηματοδοτεί όσες είναι έτοιμες και διαθέτουν πλήρη φάκελο επενδύσεων. Πράγμα που σημαίνει ότι από τις αρχές του καλοκαιριού θα μπορούν να απορροφούν χρηματοδοτικούς πόρους για δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις.

Κατόπιν αυτών ο Πρωθυπουργός θεωρεί ότι όντως υπάρχει ευκαιρία μεταμόρφωσης της Ελλάδας, υπό τον όρο πάντα ότι η πανδημία θα ελεγχθεί στη διάρκεια του επόμενου κρίσιμου διαστήματος και δεν υποτροπιάσει στη συνέχεια. Αν όλα πάνε κατ’ ευχήν και αρχίσει να εξελίσσεται το προσδοκώμενο επενδυτικό κύμα, τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν με μεγάλες ταχύτητες, απορροφώντας ταυτόχρονα τα βάρη της τρεχούσης πανδημικής περιόδου.

Ελπίδες ανάκαμψης και σενάρια κάλπης

Γι’ αυτό και έχει εξαιρετική σημασία ο έλεγχος της υγειονομικής κρίσης στην παρούσα φάση. Αν αποφευχθεί η διάχυση του κορωνοϊού μέχρι τον προσεχή Μάιο, οι εμβολιασμοί συνεχίσουν να βαίνουν αυξανόμενοι και αρχίσουν από τον Ιούνιο να τρέχουν οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης, θα ελευθερωθεί η χώρα και οι πολίτες θα ξαναβγούν με αισιοδοξία στα πολλά πεδία δημιουργίας. Στην περίπτωση αυτή και στον βαθμό που δεν μεσολαβήσουν άλλα απρόοπτα ο απολογισμός στο τέλος του 2021 θα είναι πολύ διαφορετικός απ’ αυτόν που οι σημερινές συνθήκες προοιωνίζονται. Οι δυναμικές που θα αναπτυχθούν θα είναι μοναδικές και ικανές να αλλάξουν τα πάντα. Τίποτε δεν θα είναι ίδιο σε ενδεχόμενη επιβεβαίωση του αισιόδοξου σεναρίου. Τότε και μόνο τότε θα ανασυρθεί το σενάριο των πρόωρων εκλογών και χρονικά το επανατοποθετηθεί την άνοιξη του 2022…