Η πραγματική κοινωνική επιχειρηματικότητα

Εχουμε ταυτίσει την επιχειρηματικότητα με τον ατομικισμό και τον ανταγωνισμό. Τη σύγκρουση για μερίδια αγοράς και την απληστία. «Greed is good» ήταν η χαρακτηριστική ατάκα του αδίστακτου χρηματιστή στην ταινία του Ολιβερ Στόουν «Wall Street» στο μακρινό 1987. Μόνο που δεν είναι τέτοιες όλες οι μορφές επιχειρηματικότητας. Είναι αλήθεια ότι η κοινωνική επιχειρηματικότητα έχει κακοπάθει στην Ελλάδα και ως έννοια και ως πρακτική. Για αρκετούς ήταν ένας εύσχημος τρόπος να έχουν απλώς μια επιχείρηση, ιδίως από τη στιγμή που και η Ευρωπαϊκή Ενωση επέλεξε να δώσει βάρος στην κοινωνική οικονομία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Τι είναι η οικονομία του κοινωνικού αντικτύπου και το «αποτύπωμα» που αφήνει

Ομως, υπάρχει και η ουσιαστική έννοια της κοινωνικής οικονομίας και επιχειρηματικότητας. Αυτή που θεωρεί ότι το επιχειρείν δεν πρέπει να αποσκοπεί κυρίως στο κέρδος, αλλά στο κοινωνικό αποτέλεσμα. Που βλέπει την επιχείρηση ενταγμένη σε μια κοινότητα και τη ζωή της και όχι απλώς σε μια αγορά. Που θέλει να παράγει προϊόντα και υπηρεσίες, αλλά και ταυτόχρονα να προσφέρει στην κοινωνία, ξεκινώντας από τις πιο ευάλωτες ομάδες.

Που θέλει στον ίδιο τον τρόπο που λειτουργεί, τον τρόπο που οργανώνει τις διαδικασίες της, τον τρόπο που απευθύνεται σε καταναλωτές και χρήστες να αποτυπώνει ένα διαφορετικό χνάρι, βάζοντας την αλληλεγγύη και την κοινωνική συμμετοχή στην ίδια μοίρα με την παραγωγικότητα. Που θέλει στο τέλος της μέρας να αισθάνεται ότι έκανε κάτι παραπάνω από απλώς να βγάλει χρήματα.

Η κοινωνική επιχειρηματικότητα, σε όλες τις παραλλαγές της, αναδύθηκε σε έναν κρίσιμο χώρο που άφηναν ακάλυπτο τόσο το κράτος, ιδίως στην εποχή που στο παραδοσιακό πρόβλημα της γραφειοκρατικής ακαμψίας προστέθηκε και η δημοσιονομική πειθαρχία, όσο και η κλασική εταιρική λογική που βλέπει μόνο ισολογισμούς και μετόχους που πρέπει να είναι ικανοποιημένοι. Δίνει διέξοδο στη διπλή ανάγκη πολλών ανθρώπων να εργαστούν και να προσφέρουν συνάμα, την ώρα που επιτρέπει σε όσους κάνουν χρήση αυτών των προϊόντων και των υπηρεσιών να αισθανθούν ότι δεν είναι απλώς «καταναλωτές» αλλά ότι συμβάλλουν στην ανάπτυξη μιας διαφορετικής ποιότητας κοινωνικότητας.