Συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης : Σφοδρή αντίδραση της Αιγύπτου

Την υπογραφή δύο μνημονίων (MoU) από τους πρωθυπουργούς της Τουρκίας και της Λιβύης σχετικά με τα θαλάσσια σύνορα και την ασφάλεια καταδικάζει η Αίγυπτος.

«Τα δύο μνημόνια δεν έχουν νομική ισχύ, δεν μπορούν να αναγνωρισθούν επισήμως υπό το πρίσμα του άρθρου 8 της Συμφωνίας Skhirat, το οποίο ορίζει ότι η [λιβυκή] κυβέρνηση ή το Υπουργικό Συμβούλιο, και όχι ο πρωθυπουργός, έχουν την εξουσία να υπογράφουν διεθνείς συμφωνίες» αναφέρει το αιγυπτιακό υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του.

«Είναι γνωστό ότι στο σημερινό υπουργικό συμβούλιο της Λιβύης δεν υπάρχουν υπουργοί και εκπροσώπηση διάφορων περιφερειών της Λιβύης και έτσι ο ρόλος του πρωθυπουργού είναι περιορισμένος, και η σύναψη συμφωνιών με άλλες χώρες θεωρείται κατάφωρη παραβίαση της συμφωνίας Skhirat» επισημαίνει το υπουργείο Εξωτερικών, ενώ συνεχίζει:

«Αυτές οι δύο συμφωνίες δεν μπορούν να έχουν κανένα αντίκτυπο στα δικαιώματα των χωρών της Μεσογείου ή των θαλάσσιων συνόρων στην περιοχή της Μεσογείου».

Το Κάιρο κάλεσε τη Διεθνή Κοινότητα να αντιταχθεί σε αυτήν την «αρνητική κίνηση» που έρχεται σε μία κρίσιμη στιγμή, εν μέσω διεθνών προσπαθειών για να υπάρξει μία συνολική λύση της κρίσης στη Λιβύη κατά τρόπο που να προστατεύεται η ενότητα της χώρας και να αποκαθίστανται οι εθνικοί θεσμοί της.

Εκτάκτως στο ελληνικό ΥΠΕΞ ο τούρκος πρέσβης

Νωρίτερα, τον τούρκο πρέσβη στην Αθήνα κάλεσε στο υπουργείο Εξωτερικών ο Νίκος Δένδιας, προκειμένου να ζητήσει εξηγήσεις σχετικά με την υπογραφή μνημονίου κατανόησης μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης για τα θαλάσσια σύνορα των δύο χωρών.

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, μόλις γνωστοποιήθηκε η υπογραφή μνημονίου κατανόησης μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης αναφορικά με θαλάσσιες ζώνες:

• Ο υπουργός Εξωτερικών κάλεσε τον τούρκο πρέσβη στην Αθήνα στο υπουργείο Εξωτερικών προκειμένου να ζητήσει εξηγήσεις.
• Υπήρξε δημόσια αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών.
• Υπήρξε τηλεφωνική επικοινωνία του υπουργού Εξωτερικών με τους ομολόγους του της Κύπρου και της Αιγύπτου, Νίκο Χριστοδουλίδη και Σαμέχ Ελ-Σούκρι αντίστοιχα.
• Παράλληλα η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδος στην ΕΕ έλαβε οδηγίες να ενημερώσει άμεσα την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και συγκεκριμένα τον επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας.

«Στα όρια της φαιδρότητας»

Ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδια,ς χαρακτήρισε ως τελείως αδόκιμη και εκτός κάθε λογικής τη συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης, καταγγέλλοντας την απόπειρα ύπαρξης συζήτησης, με στόχο τον καθορισμό Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) μεταξύ Άγκυρας και Τρίπολης.

«Μια τέτοια προσπάθεια είναι παντελώς αγεωγράφητη, διότι αγνοεί κάτι το οποίο ο καθένας νομίζω μπορεί να διαπιστώσει, ότι ανάμεσα στις δύο χώρες υπάρχει ο μεγάλος γεωγραφικός όγκος της Κρήτης» είπε συγκεκριμένα, στο πλαίσιο των επαφών με τον Ολλανδό ομόλογό του.

«Κατά συνέπεια, λοιπόν, νομίζω ότι μια τέτοια προσπάθεια είναι στα όρια της φαιδρότητας και θα ήθελα να σας πω ότι όσον αφορά τη Λιβύη, η χώρα είναι έτοιμη να αποστείλει Πρέσβη στη Λιβύη, όταν οι συνθήκες επιτρέψουν την παραμονή του εκεί» επεσήμανε ακόμη.

Η συμφωνία

Όπως μετέδωσε το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, η Τουρκία και η Λιβύη υπέγραψαν συμφωνία, η οποία αφορά στα θαλάσσια σύνορα των χωρών, καθώς και σε ζητήματα ασφάλειας και στρατιωτικής συνεργασίας.

Η συμφωνία επιτεύχθηκε με τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Εθνικής Συμφιλίωσης (GNA), με έδρα την Τρίπολη, καθώς τα ανατολικά τμήματα της χώρας ελέγχονται από τις δυνάμεις του Εθνικού Στρατού της Λιβύης (LNA), υπό τον στρατηγό Χαλιφά Χαφτάρ.

Η ανακοίνωση είχε αιφνιδιαστικό χαρακτήρα και σηματοδοτεί «αντεπίθεση» Ερντογάν, καθώς ο τούρκος πρόεδρος εδώ και πολύ καιρό δηλώνει σφόδρα ενοχλημένος με την στρατηγική συνεργασία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ-Αιγύπτου στην Ανατολική Μεσόγειο.

Δεν υπάρχουν επί του παρόντος λεπτομέρειες για τη συμφωνία, όπως μεταδίδει το πρακτορείο Reuters, αλλά επισημαίνει ότι αυτή θα μπορούσε να περιπλέξει περαιτέρω τις διαμάχες με επίκεντρο τις έρευνες για ενεργειακούς πόρους στην περιοχή, όπου οι τουρκικές γεωτρήσεις έχουν εξοργίσει τους Ελληνοκύπριους, την Αθήνα και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τι επιδιώκει η Αγκυρα

Μιλώντας στο One Channel ο καθηγητής διεθνών σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου, Αφεντούλης Λαγγίδης, τόνισε πως πρόκειται για μια συμφωνία που η Τουρκία επιδίωκε για πολύ καιρό.

Όπως υπογράμμισε, η απόφαση αυτή σχετίζεται περισσότερο με την κίνηση της Τουρκίας να στείλει έγγραφο στα Ηνωμένα Έθνη με το οποίο καθορίζει τις συντεταγμένες που εκείνη θεωρεί ως τουρκική ΑΟΖ.

Παράλληλα, υπογράμμισε ότι, βάζοντας τη Λιβύη στο παιχνίδι, προσπαθεί να δώσει ίχνος νομιμοποίησης και την ίδια στιγμή να δώσει την εντύπωση ότι δεν πρόκειται για μονομερή ενέργεια, αλλά ότι υπάρχει είδος συνεννόησης με κράτη της περιοχής.

Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Λαγγίδη πρόκειται για τη μόνη κίνηση που είχε δυνατότητα η Τουρκία να κάνει, αφού τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος έχουν προβεί σε πλέγμα με τις συμφωνίες τους με χώρες της περιοχής, η Αίγυπτος, το Ισραήλ και ο Λίβανος.

«Η Άγκυρα έχει προσπαθεί αρκετές φορές να υπονομεύσει αυτές τις σχέσεις και σήμερα εμφανίζεται να κατορθώνει να κάνει ένα βήμα προς την επιτυχία αυτού του πλάνου» τόνισε.

Κατέστησε δε σαφές ότι δεν πρόκειται αποκλειστικά για πολιτική του Ερντογάν, αλλά για πάγια πολιτική των τουρκικών κυβερνήσεων που στηρίζεται σε παντελή αγνόηση του Διεθνούς Δικαίου.