Πράσινο φως για το Ελληνικό και από το Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων

Στο δρόμο που άνοιξε χθες το ΚΑΣ για το ξεμπλοκάρισμα της επένδυσης στο Ελληνικό βαδίζει και η σημερινή απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεώτερων Μνημείων (ΚΣΝΜ), που έκρινε με ομόφωνη απόφαση απολύτως επαρκή τα μέτρα προστασίας που προβλέπονται με το Προεδρικό Διάταγμα για την προστασία των διατηρητέων σύγχρονων μνημείων.

Την ικανοποίησή της για τις αποφάσεις του ΚΑΣ και του ΚΣΝΜ εξέφρασε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη ανακοινώνοντας ότι θα υπογράψει αύριο, Παρασκευή, την συνεπαγόμενη υπουργική απόφαση.

«Η χθεσινή ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και η σημερινή, επίσης ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού για τα εκκρεμή ζητήματα της επένδυσης του Ελληνικού θα λάβουν αύριο τη μορφή εκτελεστής πράξης, με την υπογραφή της συνεπαγόμενης Υπουργικής Απόφασης, αποδεικνύοντας ότι η Ελλάδα, την 7η Ιουλίου 2019, γύρισε σελίδα. Η Ελλάδα μπορεί πλέον να βαδίζει σταθερά και δυναμικά στο δρόμο της ανάπτυξης, επιστρέφοντας στην κανονικότητα» αναφέρεται στη δήλωση.

«Η παρουσία και η προστασία των πολιτιστικών αγαθών, αρχαίων και νεότερων, που βρίσκονται εντός του χώρου του Ελληνικού προσδίδουν σημαντική προστιθέμενη αξία στην εμβληματική επένδυση. Συγχρόνως, μέσα από το επενδυτικό πρόγραμμα, εξασφαλίζονται οι πόροι για την συντήρηση, ανάδειξη και προβολή αυτού του μνημειακού πλούτου, που αποδίδεται στους πολίτες.»

» Οι αρμόδιες Υπηρεσίες και τα μέλη των δύο κορυφαίων γνωμοδοτικών οργάνων του Υπουργείου Πολιτισμού –με απόλυτο σεβασμό στον θεσμικό τους ρόλο- έδωσαν καθαρές λύσεις και διέξοδο, προκειμένου το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων και τα συναρμόδια Υπουργεία να καθορίσουν τον χρόνο έναρξης υλοποίησης ενός αναπτυξιακού έργου με καθοριστικό ρόλο για την περαιτέρω οικονομική πορεία της χώρας.»

» Το Υπουργείο Πολιτισμού εγγυάται την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς μας και ταυτόχρονα ενισχύει τον αναπτυξιακό του ρόλο προς όφελος της χώρας και των πολιτών.»

Η απόφαση του ΚΝΣΜ

Μετά από πολύωρη συζήτηση το ΚΝΣΜ, θεώρησε επαρκή τα μέτρα προστασίας που προβλέπονται με το Προεδρικό Διάταγμα για την προστασία των διατηρητέων σύγχρονων μνημείων, τα οποία είναι: το κεντρικό κτίριο του ανατολικού αεροδρομίου, έργο Saarinen, τρία υπόστεγα και το υπόστεγο «Παγόδα».

Σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου θα κατατίθενται στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπ.Πολιτισμού μόνο οι μελέτες για κάθε επέμβαση στα χαρακτηρισμένα νεώτερα μνημεία και τις περιοχές προστασίας τους.

Έγινε αποδεκτή η δημιουργία χώρου στάθμευσης που βρίσκεται εντός της ζώνης προστασίας του κτιρίου Σααρίνεν καθώς είναι υπόγειος και δεν αντίκειται στην έννοια του αδόμητου χώρου.

Συνολικά το υπουργείο Πολιτισμού θα έχει την επίβλεψη 750 στρεμμάτων του Μητροπολιτικού Πόλου.

Ως νεώτερο μνημείο εντός του Μητροπολιτικού Πόλου έχει χαρακτηριστεί το 2006 το κεντρικό κτίριο του παλαιού αεροδρομίου (κτίριο Σααρίνερ) που έλαβε το όνομα του φιλανδού αρχιτέκτονα ο οποίος εργάστηκε στην διαμόρφωσή του το 1960.

Επίσης στα νεώτερα μνημεία συγκαταλέγονται τα τρία υπόστεγα της Πολιτικής Αεροπορίας (2009) και το αγγλικό υπόστεγο το λεγόμενο «Παγόδα» (2016), το οποίο βρίσκεται και εντός αρχαιολογικού χώρου.

Προβλέπεται επίσης να διατηρηθεί και ο διάδρομος προσγείωσης και απογείωσης και θα συνδεθεί με το κτίριο Σααρίνερ.

Ειδικότερα, το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων -μια μέρα μετά την αντίστοιχη γνωμοδότηση του ΚΑΣ- έκανε ομόφωνα αποδεκτή την αίτηση θεραπείας των ΤΑΙΠΕΔ και Ελληνικό ΑΕ κατά της Υπουργικής Απόφασης (αρ. πρωτ. ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΙΠΚΑ ΤΠΚΑΧΜΑΕ/176797/123922/3539/1338/16-5-2019) σχετικά με την «Έγκριση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου «Εφαρμογή του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγίου Κοσμά», Περιφέρειας Αττικής».

Σύμφωνα με τη σημερινή γνωμοδότηση του ΚΣΝΜ, τροποποιείται όρος της παραπάνω Υπουργικής Απόφασης, η οποία ζητούσε να κατατίθενται προς έγκριση στις αρμόδιες διευθύνσεις του ΥΠΠΟΑ όλες οι μελέτες (αρχιτεκτονικές, στατικές και Η/Μ) σχετικά με την εφαρμογή του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης (ΣΟΑ) του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγίου Κοσμά.

Σύμφωνα με την τροποποίηση, οι μελέτες που θα υποβάλλονται προς έγκριση από το ΥΠΠΟΑ θα αφορούν τα κηρυγμένα νεότερα μνημεία και τις επεμβάσεις σε αυτά, συνοδευόμενες από πλήρη επιστημονική τεκμηρίωση.

Επίσης, γίνεται αποδεκτή η δημιουργία υπόγειου πάρκινγκ εντός του χώρου του Ανατολικού Αεροδρομίου (κτίριο Σααρίνεν) καθώς είναι υπόγειο και δεν αντίκειται στην έννοια του αδόμητου χώρου, ενώ ζητήθηκε να κατατεθεί μελέτη για τις αθλητικές εγκαταστάσεις πλησίον αυτού.

Σημειώνεται ότι στο Μητροπολιτικό Πόλο Ελληνικού – Αγίου Κοσμά υπάρχουν τα εξής κηρυγμένα νεότερα μνημεία:

• Το κτίριο του πρώην ανατολικού αεροδρομίου Αθηνών, έργο του διάσημου αρχιτέκτονα Έερο Σααρίνεν, που χαρακτηρίστηκε μνημείο το 2006. Ο χώρος περιμετρικά του κτιρίου (το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για εκθεσιακούς και συναφείς σκοπούς) και σε απόσταση 100 μέτρων από αυτό παραμένει αδόμητος με σκοπό την ανάδειξη του χαρακτηρισμένου μνημείου. Στον χώρο αυτόν καθαιρείται κάθε μεταγενέστερη του αρχικού κτιρίου προσθήκη. Το εμβαδόν του κτιρίου μαζί με την περιοχή προστασίας του είναι περίπου 77 στρέμματα.

• Τα τρία υπόστεγα της Πολεμικής Αεροπορίας, που χαρακτηρίστηκαν νεότερα μνημεία το 2009 και θα στεγάσουν το Ιστορικό Αεροπορικό Μουσείο της Αεροπορίας, το οποίο θα είναι αφιερωμένο στην ιστορία της Ελληνικής Αεροπορίας. Περιμετρικά ορίζεται ζώνη προστασίας, εμβαδού, μαζί με τα υπόστεγα, περίπου 120 στρέμματα.

• Το αγγλικό υπόστεγο (Παγόδα), δίπλα στον Λόφο Χασάνι, που χαρακτηρίστηκε το 2016. Το μνημείο εντάσσεται σε αρχαιολογικό χώρο και σε αυτόνομο οικοδομικό τετράγωνο, πανταχόθεν ελεύθερο, με χρήσεις πολιτισμού (έχει προταθεί να στεγάσει την Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων, καθώς και αρχαιολογικά ευρήματα της περιοχής). Μαζί με το οικοδομικό τετράγωνο, το εμβαδόν του είναι γύρω στα 6 στρέμματα.

Όπως ειπώθηκε στο ΚΣΝΜ, στο Μητροπολιτικό Πόλο Ελληνικού – Αγίου Κοσμά, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού θα έχει επίβλεψη συνολικά σε περίπου 750 στρέμματα, στα οποία εντάσσονται αρχαιολογικοί χώροι και νεότερα μνημεία με τις περιοχές προστασίας τους.