Γλυνός: Ευκαιρία για περισσότερη δημοκρατία

Ο νέος νόμος που διέπει το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα αλλάξει ριζικά την εικόνα που είχαμε μέχρι σήμερα για το ανώτατο όργανο διοίκησης των Περιφερειών.

Με την εφαρμογή του συστήματος της απλής αναλογικής και από τα μέχρι τώρα δεδομένα είναι σχεδόν βέβαιο πως δεν θα υπάρχει περιφερειάρχης που να κατέχει ή να ελέγχει την πλειοψηφία του Περιφερειακού Συμβουλίου. Η έννοια λοιπόν της Περιφέρειας ως ενός οργανισμού που αρχηγός και παρέα αποφάσιζαν, έχει πλέον τελειώσει. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε δύο δρόμους με δύο εκ διαμέτρου αντίθετα αποτελέσματα. Το ένα λυτρωτικό για τις τοπικές κοινωνίες, το άλλο ολέθριο.

Ολέθριο θα καταλήξει αν οι παρατάξεις ως σύνολο αλλά και ο κάθε σύμβουλος ξεχωριστά επιλέξουν τον δρόμο της στείρας αντιπαράθεσης και όχι της σύνθεσης. Αν ακολουθήσουν τον δρόμο της συνολικής αποτυχίας ή της συλλογικής επιτυχίας.

Εχουμε, λοιπόν, να κάνουμε, σε αυτές τις εκλογές, με μια μάχη για την αυτοδιοίκηση. Μια μάχη από την οποία θα κριθεί αν θα κυριαρχήσει η πολιτική στη λειτουργία του συλλογικού οργάνου ώστε αυτό να έχει ρόλο δημοκρατικά αποφασιστικό ή αν θα υιοθετηθεί ένα αυταρχικό και αντιδημοκρατικό μοντέλο διοίκησης το οποίο είναι βέβαιο πως θα αποπειραθεί να υπερισχύσει στο νέο περιβάλλον μεγεθύνοντας τις μεθοδεύσεις που έχουν στον πυρήνα τους τις σχέσεις διαπλοκής και συναλλαγής, με εξαγορά και εκμαυλισμό συνειδήσεων.

Ως εκ τούτου οι επιλογές των πολιτών στις επερχόμενες εκλογές και στις δεκατρείς περιφέρειες της χώρας αλλά και στους δήμους, δεν είναι σημαντικές μόνο όσον αφορά το επίπεδο της εξέλιξης, της προόδου και της ανάπτυξης κάθε τόπου. Είναι το κομβικό σημείο στο οποίο υπάρχει ορατός πλέον ο κίνδυνος απαξίωσης και αποδυνάμωσης της αποκέντρωσης με αυτοδιοίκηση, πράγμα που αν συμβεί θα οδηγήσει σε ταχύτατα βήματα προς τα πίσω, αφού τις όποιες δυσλειτουργίες θα σπεύσει τεχνηέντως να τις καλύψει ένα κράτος που πολεμάει λυσσαλέα να ξαναγίνει συγκεντρωτικό και να ανακαταλάβει καίριο ζωτικό χώρο, στη διαχείριση του παραγόμενου πλούτου, στη λήψη αποφάσεων, στη χάραξη της πολιτικής.

Μια αυτοδιοίκηση αυτο-ακυρωμένη και απαξιωμένη από τους ίδιους τους υπηρέτες της είναι βούτυρο στο ψωμί της οπισθοδρόμησης, της συντήρησης και του συγκεντρωτισμού.

Είναι η ώρα λοιπόν που πρέπει να αποδείξουμε από την πρώτη κιόλας στιγμή πως οι τοπικές κοινωνίες μπορούν να πάρουν τις τύχες τους στα χέρια τους, μπορούν να συνεργαστούν, μπορούν να θέσουν κοινούς στόχους. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να διεκδικήσουμε τα επί χρόνια ζητούμενα. Με μικρά βήματα συνεργασίας που το καθένα θα ωθεί για το επόμενο με τελικό στόχο μια  πραγματική «αυτοδιοίκηση» όπου οι ίδιες οι κοινωνίες θα διαβουλεύονται, θα αποφασίζουν, θα προγραμματίζουν, θα διαχειρίζονται σπάζοντας τα δεσμά της εξάρτησης και της υποτέλειας με το συγκεντρωτικό κράτος που οφείλει και πρέπει επιτέλους να γίνει επιτελικό.

Είναι σχεδόν βέβαιο πως σε αυτόν τον στόχο θα στηθούν αναχώματα και η πορεία αυτή θα βρει αντιστάσεις. Κρίνεται επιτακτικό λοιπόν, στο νέο αυτό περιβάλλον που ξεπερνά τις δήθεν ηγετικές αυθεντίες με τους κούφιους μονολόγους, να δομήσουμε με υπομονή και κόπο τα εργαλεία και τις διαδρομές εκείνες που θα επιβάλουν τη σύνθεση, τη συνεργασία και θα μεταφέρουν, θα προωθούν και θα υλοποιούν με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες αυτούσια τη βούληση της κοινωνίας των πολιτών.

Και πρέπει να είμαστε έτοιμοι να διαλεχθούμε δημιουργικά, να συμμετέχουμε δηλαδή σε διάλογο ανάπτυξης και αιτιολόγησης διαφορετικών απόψεων που θα συντίθενται σε κοινά αποδεκτό πρακτέο. Σε κάθε περίπτωση έχουμε μπροστά μας μια δύσκολη αλλά και συναρπαστική συνάμα πρόκληση.

* Ο Μανώλης Γλυνός είναι υποψήφιος περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου