Ισπανία: Η κοινότητα των «χιτάνος» Ρομά θα έχει μεγαλύτερη από ποτέ εκπροσώπηση στη Βουλή

Το επόμενο Κοινοβούλιο της Ισπανίας, που θα προκύψει από τις εκλογές της 28ης Απριλίου, είναι πολύ πιθανόν να έχει τέσσερις «χιτάνος» αντιπροσώπους, οι οποίοι θα επιχειρήσουν να καλύψουν το κοινωνικό χάσμα και να απαλείψουν τις διακρίσεις, που εμποδίζουν την ενσωμάτωση και την ισχνή αντιπροσώπευση πάνω από 750.000 Ρομά στην Ισπανία.

Με εξαίρεση το ακροδεξιό κόμμα Vox, οι τέσσερις άλλες μεγάλες παρατάξεις συμπεριέλαβαν στα ψηφοδέλτιά τους ισάριθμους υποψηφίους «χιτάνος» που φιλοδοξούν να φέρουν ως το Κοινοβούλιο τα παράπονα και τις επιδιώξεις της φυλής τους. To Σοσιαλιστικό PSOE κατεβάζει στη Σεβίλλη την Μπεατρίθ Καρίλιο, το δεξιό Λαϊκό Κόμμα (ΡΡ) τον Χουάν Χοσέ Κορτές στην Ουελβα, οι Ciudadanos τη Σάρα Χιμένεθ στη Μαδρίτη και οι En Comu’ Podemos τον Ισμαέλ Κορτές στην Ταραγόνα.

Χθες, ο λαός των «χιτάνος» γιόρτασε τη διεθνή ημέρα που είναι αφιερωμένη σ’ αυτόν και παρά τις προόδους που έχουν επιτευχθεί για τη στέγαση και την εκπαίδευσή του –ακόμη με πολλές ελλείψεις–οι ειδικοί προειδοποιούν για τη μεγάλη υστέρηση στους τομείς της υγείας και της απασχόλησης, δύο τομείς που δυσκολεύουν στο έπακρο τις προσπάθειες της κεντρικής εξουσίας και τοπικής αυτοδιοίκησης να γεφυρώσουν το κοινωνικό χάσμα που τους χωρίζει από την υπόλοιπη κοινωνία και τα στερεότυπα που δημιουργούνται.

Εάν το 97% των παιδιών της φυλής λαμβάνουν πρωτοβάθμια εκπαίδευση, μόνον το 37% των «χιτάνος» έχουν μισθωτή εργασία, η έλλειψη μόνιμης στέγης εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα για το 4% του πληθυσμού τους, ενώ το 44% των κοριτσιών δεν έχουν επισκεφθεί ποτέ τον οδοντίατρο, προκύπτει από τα στοιχεία της αρμόδιας Aρχής για τους «χιτάνος» του υπουργείου Υγείας για το 2017.

«Το πρώτιστο πρόβλημά μας είναι πως είμαστε αόρατοι. Κι αυτό πρέπει να σπάσει, ώστε να αλλάξει αυτή η αδιαφορία που υφιστάμεθα», τονίζει η Μπεατρίθ Καρίλιο, πρόεδρος των γυναικών «χιτάνα» στο Πανεπιστήμιο. Ο Ισμαέλ Κορτές επισημαίνει επίσης ότι «υπάρχει μία ανάγκη για ενεργό δράση μέσα στα κόμματα και αυτό το παράθυρο ελπίδας ανοίγει επίσης και για την κοινότητά μας». Ενώ η Σάρα Χιμένεθ προσθέτει: «επί πολλά χρόνια αξιώνουμε ενεργό εκπροσώπησή μας για να ενσωματωθούν οι μειονότητες. Είναι μία ιστορική στιγμή».

Η αισιοδοξία των υποψηφίων έρχεται όμως σε αντίθεση με τη στυγνή πραγματικότητα που καταδεικνύει την αργή πορεία της κοινότητας των «χιτάνος», που είναι στιγματισμένη και παραδοσιακά υφίσταται τον κοινωνικό αποκλεισμό και την ακραία φτώχεια. «Υπήρξε ελαφρά πρόοδος, μολαταύτα οι διακρίσεις είναι τρομακτικές. Το 64% των παιδιών της φυλής ηλικίας 16 ετών δεν ολοκληρώνουν την υποχρεωτική δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Μια κλασική οικογένεια χιτάνα διαπιστώνει πολλούς δυσλειτουργικούς παράγοντες στη διδασκαλία, όμως αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πρόσχημα για το κράτος, ώστε να μην εξασφαλίζει την εκπαίδευσή τους», υπογραμμίζει ο Ισίδρο Ροδρίγεθ, πρόεδρος της Γραμματείας Χιτάνο, της κύριας ΜΚΟ που εργάζεται στο εσωτερικό της κοινότητας.

Η εκπαίδευση αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο που εξασφαλίζει την κοινωνική πρόοδο των «χιτανος», καθώς σ’ αυτήν οφείλεται η ελλιπής πρόσβασή τους στην αγορά εργασίας και στην υγεία, αλλά έχει κι επιπτώσεις στην κοινωνική αποδοχή τους. Η φυγή από το σχολείο στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση διατηρείται στο 22% και μόνο το 7% του πληθυσμού ολοκληρώνει πανεπιστημιακές σπουδές, ή κύκλους τεχνικής κατάρτισης.

Τούτο οφείλεται κατά βάση στην αυστηρή τήρηση των ρόλων εντός της οικογένειας, που επιτάσσουν ότι τα κορίτσια οφείλουν να φροντίζουν τα αδέλφια τους και το νοικοκυριό, ενώ τα αγόρια είναι απαραίτητο ν’ ακολουθήσουν το επάγγελμα του πατέρα, τονίζει ο Χουάν Κάρλος Ναβάρο εκπρόσωπος της Γραμματείας στην τοπική κυβέρνηση της Ανδαλουσίας, που φιλοξενεί το 40% του πληθυσμού των Ρομά στην Ισπανία.

Οι προκαταλήψεις εναντίον τους εξακολουθούν να υπάρχουν παρά τις προσπάθειες. Σύμφωνα με τη Ροδρίγεθ, το παράδειγμα περιφερειών όπως η Καστίλη και Λεόν, ή η Καταλονία, αποτελούν εξαιρέσεις στον κανόνα των διακρίσεων έναντι των παιδιών Ρομά στις σχολικές μονάδες.

Η ΕΕ κατήγγειλε την περασμένη Παρασκευή την αύξηση των διακρίσεων και των ρατσιστικών επιθέσεων κατά οικογενειών Ρομά στη Γαλλία και την Ιταλία, καθώς και τη ρητορεία του μίσους εναντίον τους, που εκτοξεύεται ακόμη κι από πολιτικούς. Παράλληλα, στην Ισπανία η νομοθετική προσπάθεια για την ενσωμάτωσή τους είναι αδύναμη και η σχεδιαζόμενη νομοθεσία για την ανάσχεση των διακρίσεων και τη δικαστική δικαίωση των επιθέσεων κατά των μειονοτήτων παρέμεινε στις καλένδες από την εποχή της σοσιαλιστικής κυβέρνησης του Χοσέ Λουΐς Ροδρίγεθ Θαπατέρο και παρέμεινε στον προθάλαμο του Κοινοβουλίου ακόμη και στη διάρκεια της απερχόμενης κυβέρνησης του Πέδρο Σάντσεθ, στην ουρά των άλλων νομοθετημάτων που περιμένουν την έγκρισή τους από τη Βουλή.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ