Μετανάστες: «Δωράκια» ιθαγένειας αλλά με τη Μόρια τι γίνεται;

Το 2013, η απόδοση ιθαγένειας στον Γιάννη Αντετοκούμπο, με πανηγυρικές φωτογραφίες στο Μαξίμου, παρότι ήταν μια, κατά γενική ομολογία, ευχάριστη στιγμή, έγινε αντικείμενο σκληρής κριτικής από τον ΣΥΡΙΖΑ στον τότε πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά. Η κριτική ήταν απολύτως δίκαιη: ο τέως πρωθυπουργός που είχε ταχθεί εναντίον του ν. 3838/10 για τη χορήγηση ιθαγένειας, συντασσόμενος με τους οπαδούς του jus sanguini (δίκαιο του αίματος) και των πολύ αυστηρών προϋποθέσεων πολιτογράφησης, έδωσε ιθαγένεια στον Γιάννη λόγω των draft του NBA και της διαφήμισης που προσέφερε απλόχερα στην Ελλάδα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ τελικά εξελέγη κι η πορεία της χώρας απέκτησε δυναμική αντιστρόφως ανάλογη με αυτήν της καριέρας του Γιάννη. Η κυβέρνηση τήρησε τη δέσμευση της να ψηφίσει ένα νέο νόμο για την ιθαγένεια αλλά στα χέρια της έμελλε να «σκάσει» το προσφυγικό.

Στην επίσκεψη του στο Μάτι χθες, ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε ότι οι τρεις ψαράδες, που με κίνδυνο της σωματικής τους ακεραιότητας έσωσαν δεκάδες συμπολίτες τους στο Μάτι, θα λάβουν αμέσως την ελληνική υπηκοότητα. Οι άνθρωποι αυτοί που ζουν κι εργάζονται στην χώρα μας και ρίσκαραν τη ζωή τους για να κάνουν τη δουλειά του λιμενικού (να το πούμε κι αυτό) παίρνουν την υπηκοότητα ως βραβείο.

Θα πει κάποιος ότι η σύγκριση με την περίπτωση Σαμαρά-Αντετοκούμπο είναι άδικη για τον πρωθυπουργό. Ας το σκεφτούμε λίγο καλύτερα όμως.

Το ίδιο προβληματικό μήνυμα

Το μήνυμα της ίδιας της απόφασης είναι το ίδιο: η ιθαγένεια, ως διοικητική διαδικασία, ακόμη κι αν πληρούνται οι προυποθέσεις, είναι γραφειοκρατική, χρονοβόρα, ενίοτε και ακριβή. Η ιθαγένεια δεν είναι βραβείο που αποδίδεται, δεν είναι ούτε δικαίωμα που παραχωρείται – αυτά ισχύουν μόνο για όσους δεν συμπαθούν τους μετανάστες αλλά θα κάνουν μια εξαίρεση για τους ήρωες και τους μπασκετμπολίστες. Είναι ιδιότητα που πρέπει να αποκτάται από όλους όσοι πληρούν τους όρους που θέτει η πολιτεία. Οι οποίοι όροι πρέπει να είναι ρεαλιστικοί και να σέβονται και τους ανθρώπους που ζουν και εργάζονται στην χώρα μας. Μια αυτονόητη διοικητική πράξη.

Το μήνυμα ότι δίνεται ως βράβευση αν είσαι ήρωας ή αστέρας του αθλητισμού είναι προβληματικό, πόσο μάλλον όταν γνωρίζουμε ότι δεν είναι και η ευκολότερη υπόθεση στην Ελλάδα, ακόμη κι όταν υπάρχουν καλές προθέσεις.

Είναι όμως μόνο η γραφειοκρατία μας ενδεικτική του πως φερόμαστε ως κράτος απέναντι στον ξένο που φτάνει στην χώρα μας; Όχι δα. Μιας και συγκρίνουμε κυβερνήσεις και τις αντιλήψεις τους, αξίζει να θυμηθούμε ότι κάποτε μας σόκαραν οι συνθήκες στην Αμυγδαλέζα ενώ, από τότε, έχουμε ζήσει τις ντροπές της Ειδομένης και της Μόριας.

Αφού λοιπόν ο πρωθυπουργός απέδωσε την ιθαγένεια στους τρεις ψαράδες – που καλά έκανε, δεν αντιδρά κανείς – ας στρέψει επιτέλους την προσοχή και το βλέμμα του στη Μόρια, όπου στοιβάζονται 7.000 ταλαιπωρημένοι άνθρωποι, σε φρικτές συνθήκες, σε ένα κέντρο «φιλοξενίας» (πόσο ειρωνική κάνατε να μοιάζει η λέξη) το οποίο έχει προδιαγραφές διαμονής 2000 ανθρώπων.

Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ έχει κάνει επανειλημμένες ενημερώσεις και εκκλήσεις να μεταφερθούν άνθρωποι στα ηπειρωτικά – όπως έχει ανακοινωθεί εδώ και μήνες από το υπουργείο… – και περιγράφει μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης, με ανθρώπους να έχουν λυγίσει σωματικά και ψυχολογικά από τις συνθήκες της ταλαιπωρίας τους. Ας ρωτήσει λίγο ο πρωθυπουργός τι γίνεται εκεί.

Ή, ακόμη καλύτερα, ας πάει ο ίδιος – αφού δεν πάει και κανείς πια – και να μην βασιστεί σε αυτά που του λένε ή δεν του λένε οι έμπιστοι του. Αυτοί βέβαια δεν ψηφίζουν, δεν θα ζητήσουν να γίνουν Έλληνες πολίτες (τουλάχιστον όχι τώρα στα κοντά), δεν έχουν σχεδόν καμιά δύναμη πάνω μας. Αυτό σημαίνει πως η δική μας στάση απέναντι τους είναι ένα στίγμα που δεν θα ξεπλυθεί ποτέ. Ας πάει ο κ. Τσίπρας να δει πως φέρεται το ελληνικό κράτος στους ανθρώπους που λόγω του νομικού τους στάτους βρίσκονται απολύτως στο έλεος του.