Ω-3 λιπαρά: Ελάχιστο ή κανένα όφελος για την καρδιαγγειακή υγεία

Σύμφωνα με νεότερα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν σήμερα στη Βιβλιοθήκη Cochrane, τα συμπληρώματα ω-3 λιπαρών οξέων έχουν μικρή ή καμιά επίδραση στη μείωση του κινδύνου εκδήλωσης καρδιακής νόσου, εγκεφαλικού επεισοδίου ή θανάτου.

Τα ω-3 λιπαρά οξέα σε μικρές ποσότητες θεωρούνται σημαντικά για την υγεία και εμπεριέχονται φυσικά σε πολλές τροφές. Τα βασικότερα είναι το αλφαλινολενικό οξύ (ALA), το εικοσαπεντανοϊκό οξύ (ΕΡΑ) και το δοκοσαεξαενοϊκό οξύ (DHA).

Το ALA εμπεριέχεται σε φυτικές τροφές, όπως οι ξηροί καρποί και οι σπόροι, ενώ το ΕΡΑ και το DHA στα λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός.

Παγκοσμίως, ωστόσο κυριαρχεί η αντίληψη ότι η αυξημένη πρόσληψη ω-3 μπορεί να παράσχει προστασία από την καρδιακή νόσο. Και μάλιστα έχουν ερευνηθεί περισσότεροι από έναν μηχανισμοί δια των οποίων μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη της καρδιακής νόσου, περιλαμβανομένης της μείωσης της αρτηριακής πίεσης ή της χοληστερόλης.

Στο εμπόριο είναι εκατοντάδες τα συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν ω-3 λιπαρά οξέα.

Ωστόσο η ανασκόπηση δεδομένων από 79 τυχαιοποιημένες μελέτες που δημοσιεύθηκε στη  Βιβλιοθήκη Cochrane αφορά σε δείγμα 112.059 ατόμων, δείχνει ότι το όφελος είναι μικρό ή ανύπαρκτο.

Οι ερευνητές συνέκριναν την κατανάλωση συμπληρωμάτων ω-3 λιπαρών, με τη συνήθη ή χαμηλή πρόσληψη τους μέσω των τροφίμων, εστιάζοντας στην επίδρασή τους στις παθήσεις της καρδιάς και του κυκλοφορικού συστήματος.

Στις μελέτες είχαν λάβει μέρος άνδρες και γυναίκες, υγιείς και μη, από τη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη, την Αυστραλία και την Ασία.

Οι συμμετέχοντες με τυχαία επιλογή είτε είχαν αυξήσει την ημερήσια κατανάλωση ω-3 ή την είχαν διατηρήσει στα συνήθη επίπεδα για τουλάχιστον 12 μήνες.

Από την επεξεργασία των στοιχείων προέκυψε ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα είχαν μικρό ή και καθόλου όφελος στους περισσότερους δείκτες που εξέτασαν οι επιστήμονες. Συγκεκριμένα, είχαν μικρή ή άνευ σημασίας επίδραση στον κίνδυνο θανάτου από κάθε αιτία. Ο κίνδυνος αυτός ήταν 8,8% στα άτομα που είχαν αυξήσει την πρόσληψη ω-3, συγκριτικά με το 9% στην ομάδα ελέγχου.

Επίσης, τα EPA και DHA, κυρίως μέσω των συμπληρωμάτων διατροφής έκαναν μικρή ή καμιά διαφορά ως προς τον κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων, θανάτου από στεφανιαία νόσο, εγκεφαλικό επεισόδιο ή καρδιακές αρρυθμίες. Μείωναν όμως ορισμένα λιπίδια του αίματος, τα τριγλυκερίδια και την HDL («καλή») χοληστερόλη. Η μείωση των τριγλυκεριδίων είναι προστατευτική για την καρδιά αλλά η μείωση της HDL χοληστερόλης έχει το αντίθετο ακριβώς αποτέλεσμα.

Η ανασκόπηση καταλήγει λοιπόν στο συμπέρασμα ότι η πρόσληψη περισσότερου ALA μέσω διατροφής ή συμπληρωμάτων έχει μικρή ή καμιά επίδραση στους καρδιαγγειακούς θανάτους ή τους θανάτους από οποιαδήποτε αιτία. Αλλά μείωνε τον κίνδυνο καρδιακών αρρυθμιών από 3,3 στο 2,6%.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι να μειωθούν τα καρδιαγγειακά επεισόδια θα πρέπει περίπου 1.000 άτομα να αυξήσουν την κατανάλωση ALA για να ωφεληθεί ένα. Όμοια ήταν τα αποτελέσματα και ως προς τον καρδιαγγειακό θάνατο.

Τέλος, η αύξηση των ω-3 λιπαρών οξέων δεν μείωνε το σωματικό βάρος.

«Πρόκειται για τη μεγαλύτερη συστηματική ανάλυση πληροφοριών για χιλιάδες άτομα και δεν βρήκαμε προστατευτικά οφέλη για την καρδιακή υγεία ή τη μείωση του κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου ή θανάτου από οποιαδήποτε αιτία», υπογραμμίζει ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Δρ Λι Χοπερ από το Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας.