Eurovision… από την άλλη: Όταν η πολιτική συνάντησε τη γιορτή

Όταν ακούμε Eurovision σκεφτόμαστε αυτομάτως ένα ατελείωτο πάρτυ με μουσική και χορό, με ποπ τραγουδάκια ή ανά περιπτώσεις πιο folk επιλογές. Όμως, όπως συμβαίνει γενικώς, είναι φορές που οι κοινωνικές διεργασίες αποτυπώνονται και στον δημοφιλή διαγωνισμό τραγουδιού.

Μέσα στα χρόνια έχουμε να ξεχωρίσουμε εμφανίσεις αουτσάιντερ που έγραψαν ιστορία. Από πολιτικές κριτικές και μηνύματα, μέχρι τις διεκδικήσεις της LGBT κοινότητας ή ακόμα και της φετινής νικήτριας του διαγωνισμού, που πήγε κόντρα στο στερεότυπο της κλασικής, αψεγάδιαστης ποπ τραγουδίστριας. Φέτος η Νέτα Μπαρλιζάι εισέπραξε απολύτως προσβλητικά σχόλια για το σωματότυπό της και δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι την επόμενη χρονιά θα υποδεχτεί το μουσικό διαγωνισμό στην πρωτεύουσα… Ιερουσαλήμ!

Το Ισραήλ δεν έσπασε το ρόδι της διαφορετικότητας για πρώτη χρονιά. Η πρώτη εμβληματική -και από τις εμβληματικότερες- εμφάνιση στο μουσικό διαγωνισμό που άφησε εποχή ήταν αυτή της τρανς Ντάνα Ιντερνάσιοναλ το 1998  με το Diva. H συμμετοχή της είχε προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων και σχολίων, τοποθετώντας την Ντάνα στο πάνθεον του (ποπ) ακτιβισμού και των αντισεξιστικών μηνυμάτων σε μαζική κλίμακα.

Έκτοτε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι του μουσικού διαγωνισμού. Εξάλλου είχαν προηγηθεί και άλλες πολιτικές τοποθετήσεις, όπως η άρνηση της Ελλάδας να συμμετέχει το 1975, μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο και με δεδομένη τη συμμετοχή της γειτονικής χώρας.

Στη νεότερη ιστορία έχουμε να θυμόμαστε τους Φιλανδούς Lordi το 2006, με το Hard Rock  Hallelujah, που τους αποκάλεσαν «τέρατα» και προκάλεσαν ντελίριο με την απροσδόκητη εμφάνισή τους.

Το 2009 βρέθηκε μπροστά σε έντονες πολιτικές παραβιάσεις. Η επιτροπή «αναγκάστηκε» και απέκλεισε το τραγούδι της γεωργιανής συμμετοχής στον διαγωνισμό, διότι προσέβαλε τον Ρώσο Βλαντίμιρ Πούτιν, εξαιτίας του πολιτικού του μηνύματος.

Το 2014 εμφανίζεται η Κοντσίτα που εκπροσωπεί την Αυστρία. Η νικήτρια του διαγωνισμού είναι τρανς και μένει στην ιστορία για το αξύριστο μούσι της.  Ακόμη και πριν ξεκινήσει ο διαγωνισμός, συντηρητικές ομάδες στη Ρωσία, τη Λευκορωσία και το Αζερμπαϊτζάν προκάλεσαν εκστρατεία για να αρνηθούν την είσοδό της. Το 2013, μόλις μία χρονιά πριν, η Τουρκία αρνείται να μεταδώσει τον διαγωνισμό  λόγω του φιλιού μεταξύ δυο γυναικών ως η κορύφωση του «Marry Me» της Φιλανδής Krista Siegfrid.

Το 2016 βρίσκει την Eurovision για ακόμη μία φορά σε κατάσταση πολιτικής… σύγκρουσης. Η Ουκρανή τραγουδίστρια Τζαμάλα κερδίζει το μουσικό διαγωνισμό με το τραγούδι της 1944 που μιλά για των εκτοπισμό των Τατάρων από την Κριμαία επί Στάλιν. Την επόμενη χρονιά η Ουκρανία, που φιλοξενούσε τον διαγωνισμό, απαγόρευσε την είσοδο στην εκπρόσωπο της Ρωσίας, την 28χρονη Yulia Samoilova, γιατί είχε επισκεφθεί την Κριμαία μετά την προσάρτηση της χερσονήσου από τη Ρωσία.

Το 2017 βρίσκει νικήτρια την Πορτογαλία. Ο 27χρονος νικητής Σαλβατόρ Σομπλάρ πέρασε το δικό του μήνυμα και δήλωσε: «Ζούμε σε ένα κόσμο αναλώσιμης μουσικής χωρίς περιεχόμενο. Αυτή θα μπορούσε να είναι μια νίκη της μουσικής και όσων κάνουν μουσική που πράγματι σημαίνει κάτι». Κατάφερε να κερδίσει κάνοντας μία απλή, δωρική εμφάνιση χωρίς απολύτως καμία υπερβολή, θέλοντας να αποδείξει ότι η μουσική δεν είναι απλώς ένα πανηγύρι. Και κέρδισε το κοινό.