«Η Ρόζα της Σμύρνης»: Ταξίδι με ένα ματωμένο νυφικό στη Μικρά Ασία του 1922

Αγγελική Στελλάκη

Σε ένα κουτούκι με σμυρναίικες γεύσεις η «Ρόζα της Σμύρνης» συναντά δημοσιογράφους, λίγο πριν την έναρξη του ταξιδιού της στις κινηματογραφικές αίθουσες.

Η ελληνοτουρκική συμπαραγωγή βασίζεται στο μυθιστόρημα του Γιάννη Γιαννέλλη – Θεοδοσιάδη «Ισμαήλ και Ρόζα» και αποτελεί μια ερωτική ιστορία που ξεκινά από τη Σμύρνη του 1922 και φτάνει μέχρι την Αθήνα της δεκαετίας του 1980.

• Το in.gr στα γυρίσματα της ταινίας «Η Ρόζα της Σμύρνης»
• Κλιπ από την «Ρόζα της Σμύρνης»
  

Μια παλιά φωτογραφία και ένα νυφικό αποτελούν την αφορμή για να ξεκινήσει ένα ταξίδι στο παρελθόν. Ο Δημήτρης προσπαθεί να ανασυνθέσει την ιστορία της αινιγματικής Ρόζας, με τη βοήθεια της εγγονής της Μαριάννας.

Στην ταινία, οι θεατές ταξιδεύουν στην Σμύρνη του 1922 και στην Αθήνα του 1980 με «οδηγό» ένα ματωμένο νυφικό. «Κάποια αντικείμενα είναι δεμένα με ιστορίες, όπως το νυφικό της ταινίας» σημειώνει ο σκηνοθέτης Γιώργος Κορδέλλας (Αναστασία, Απών, Βεντέτα).

«Δεν είναι μόνο ύφασμα, υπάρχει πάνω του και οργανικό υλικό, υπάρχει αίμα» συμπληρώνει ο πρωταγωνιστής της «Ρόζας», Τάσος Νούσιας. «Μέσα από την προσφυγιά χτίστηκε η νέα Ελλάδα» προσθέτει ο ηθοποιός.

«Στη Σμύρνη μάς πρόλαβε το πραξικόπημα, το οποίο έγινε λίγο πριν φύγουμε. Δεν επηρέασε, όμως, το γύρισμα. Το πραξικόπημα έγινε την Παρασκευή, εμείς είχαμε Σάββατο πρωί ένα τελευταίο γύρισμα, το οποίο πραγματοποιήθηκε κανονικά» αναφέρει ο σκηνοθέτης.

Ερωτηθείς να σχολιάσει τις φήμες που ήθελαν την Ολυμπία Δουκάκη να αναλαμβάνει τον ρόλο που τώρα κρατά η Λήδα Πρωτοψάλτη, ο κ. Κορδέλλας σημείωσε ότι υπήρξαν πολλές διαφορετικές εκδοχές του σεναρίου, μέχρι να καταλήξει η παραγωγή στην τελική εκδοχή. «Νομίζω ότι αυτή είναι η καλύτερη εκδοχή από όλες» τονίζει ο ίδιος.

«Τα γεγονότα της Σμύρνης του 1922 μάς δίνουν τη δυνατότητα να εξετάσουμε τις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας» λέει ο κ. Κορδέλλας. «Η προσφυγιά δεν ήταν μόνο δική μας αποκλειστικότητα, πρόσφυγες πήγαν και από την Τουρκία στην Ελλάδα», αν και κάτω από διαφορετικές συνθήκες, συμπληρώνει.

«Οι σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας κατά τη δεκαετία του 1980 ήταν ιδιαίτερα τεταμένες. Δεν είναι όπως σήμερα. Δεν νομίζω ότι τα «πυροτεχνήματα» Ερντογάν είναι ουσιαστικά» προσθέτει ο σκηνοθέτης.

«Η Ρόζα της Σμύρνης είναι μια ταινία που απευθύνεται στο πλατύ κοινό. Στόχος είναι να ταξιδέψει και να συγκινήσει τον θεατή» λέει ο κ. Κορδέλλας.

Στην ιδιαίτερη σχέση της με τη Σμύρνη αναφέρεται η ηθοποιός Λήδα Πρωτοψάλτη που ερμηνεύει την γιαγιά Ρόζα. «Ο μπαμπάς μου ήταν από τη Σμύρνη, η μαμά μου από τη Ρωσία. Συναντήθηκαν στον Πειραιά» λέει η κ. Πρωτοψάλτη. «Η ταινία είναι για τον άνθρωπο, για αυτό που κρύβεται μέσα μας» σημειώνει, προσθέτοντας ότι είναι φυσικό ο άνθρωπος να ζει με την ανάμνηση.

Η πρωταγωνίστρια της ταινίας Ευγενία Δημητροπούλου αναφέρεται στο «καλό προαίσθημα» που είχε με τον παραγωγό της ταινίας Π.Παπαχατζή και τον σκηνοθέτη από την πρώτη συνάντηση, όταν άκουσε πώς επρόκειτο να διαμορφωθεί η ιστορία.

Βασικό ρόλο στη ανασύνθεση της εποχής παίζει και η μουσική. Ο συνθέτης Δημήτρης Παπαδημητρίου, σημειώνει ότι «η μουσική έχει κινηματογραφικότητα γιατί «τσιγκλάει» κάθε ακροατή να αντιδράσει με διαφορετικό τρόπο, παράγοντας ο ίδιος τις εικόνες».

Ο κ. Παπαδημητρίου σημειώνει ότι η «Ρόζα» τον συγκίνησε «επειδή με ανθρώπινο τρόπο προσεγγίζει ένα πρόβλημα που εμείς αντιμετωπίζουμε με φόβο ή με ταμπού (τις σχέσεις με τους Τούρκους)».

«Κάθε αφορμή να ξαναδούμε την ιστορία μας με τρόπο ανθρώπινο με ενθουσιάζει» προσθέτει ο συνθέτης. «Ο ασφαλέστερος τρόπος να μιλήσεις πολιτικά είναι να μιλήσεις ανθρώπινα» συμπληρώνει.

* Η ταινία «Η Ρόζα της Σμύρνης» θα προβάλλεται στις κινηματογραφικές αίθουσες από τις 22 Δεκεμβρίου, σε διανομή Feelgood.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ