«Κόκκινος-κόκκινος-πράσινος» συνασπισμός το 2017 στη Γερμανία;

Οι υποστηρικτές ενός μελλοντικού κυβερνητικού συνασπισμού Σοσιαλδημοκρατών, Αριστεράς και Πρασίνων, ενός «κοκκινο-κοκκινο-πράσινου» συνασπισμού όπως ονομάζεται στη Γερμανία, ενισχύουν τελευταία τις επαφές τους. Ο σημαντικότερος σύμμαχός τους είναι η δυσαρέσκεια από τον νυν μεγάλο συνασπισμό Χριστιανοδημοκρατών (CDU) και Σοσιαλδημοκρατών (SPD). Τη δύσκολη αυτή προσέγγιση περιγράφει η εφημερίδα του Βερολίνου Tagespiegel.

Την περασμένη Παρασκευή, μετά το βρετανικό δημοψήφισμα, η Άνγκελα Μέρκελ συγκάλεσε τους αρχηγούς των κομμάτων και τους επικεφαλής των κοινοβουλευτικών ομάδων της Μπούντεσταγκ σε έκτακτη συνεδρίαση στην καγκελαρία. Μετά τη λήξη της βρέθηκαν μαζί στο ασανσέρ ο πρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) Ζίγκμαρ Γκάμπριελ και ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας Τόμας Οπερμαν, οι συμπρόεδροι των Πρασίνων Τσεμ Εζντεμιρ και Ζιμόνε Πέτερ με τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του κόμματος της Αριστεράς Ντίτμαρ Μπαρτς και την συμπρόεδρο του κόμματός του Κάτια Κίπινγκ. Μια ωραία σύμπτωση κατά την τελευταία. «Μπορούμε να μιλήσουμε για την κοινή υποψήφια για την προεδρία της Δημοκρατίας» αστειεύτηκε, όπως μεταφέρει η έγκριτη εφημερίδα του Βερολίνου.

Η εκλογή του επομένου προέδρου της Ομοσπονδιακής Γερμανίας θα μπορούσε να αποτελέσει το πρώτο μήνυμα για την πολιτική αλλαγή στη Γερμανία. Τα τρία αυτά κόμματα θα πρέπει μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2017 να απαντήσουν στο ερώτημα αν θα θέσουν τέρμα στην εποχή Μέρκελ συμπράττοντας σε έναν αριστερο-πράσινο κυβερνητικό συνασπισμό.

Ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ το πρότεινε ήδη πρόσφατα. «Πρέπει να γίνουμε ικανοί να κυβερνήσουμε από κοινού» έγραψε σε άρθρο του στο περιοδικό Spiegel, προβάλλοντας τον κίνδυνο του δεξιού λαϊκισμού, αν και αργότερα είπε πως δεν το εννοούσε έτσι ακριβώς. Οι υπέρμαχοι ενός συνασπισμού των δύο κόκκινων κομμάτων, του Σοσιαλδημοκρατικού (SPD) και της Αριστεράς (Die Linke), με τη συμμετοχή των Πρασίνων (Die Grünen), δηλαδή του λεγόμενου συνασπισμού «2Κ+Π», μπορούν να υπολογίζουν σε έναν ισχυρό σύμμαχο. Στην δυσαρέσκεια από τον κυβερνώντα μεγάλο συνασπισμό Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών.

Ο πόθος να αντικατασταθεί η Μέρκελ -τουλάχιστον σε μεγάλα τμήματα του SPD και της Αριστεράς- είναι εν τω μεταξύ μεγαλύτερος από την αντιπάθεια μεταξύ των δύο αριστερών, κόκκινων ανταγωνιστών. Τίποτα δεν τρομάζει πιο πολύ τους Σοσιαλδημοκράτες από το να αναγκαστούν ξανά να υποταχτούν στην Μέρκελ. Κάθε άλλη εναλλακτική τούς είναι προτιμότερη και ο συνασπισμός «2Κ+Π» θα μπορούσε να είναι το φθινόπωρο του 2017 μία από αυτές.

Βέβαια, οι Σοσιαλδημοκράτες και το κόμμα της Αριστεράς δεν έχουν έλθει καθόλου πιο κοντά τα τελευταία χρόνια. Η επιθυμία για ένα τέτοιο συνασπισμό είναι όμως τόσο ισχυρή, ώστε να πρέπει να στείλει τέτοια μηνύματα ακόμα και ο Γκάμπριελ. Προς μεγάλη βέβαια χαρά όσων το προσπαθούν εδώ και καιρό.

Όταν οι τρεις επίδοξοι μελλοντικοί εταίροι βρέθηκαν σε μια καλοκαιρινή συνάντηση του ομίλου «Δεξαμενή Σκέψης» ο Ντίτμαρ Νίταν, ο ταμίας του SPD, ευχαρίστησε μεν τον Γκάμπριελ για το άρθρο του στο Spiegel, αλλά του υπενθύμισε το ρητό «όποιος πει το άλφα πρέπει να πει και το βήτα». Ζήτησε λοιπόν από τον πρόεδρο των Σοσιαλδημοκρατών να «βάλει στο τραπέζι πολύ συγκεκριμένες προτάσεις για το τι θα κάνει το κόμμα τους για να γίνει πραγματικότητα ένας τέτοιος συνασπισμός». Και ο Ντίτμαρ Νίταν δεν είναι ο οποιοσδήποτε, είναι μέλος του προεδρείου του κόμματος. Ο ίδιος ο Γκάμπριελ αφήνει μεν την πόρτα ανοιχτή, αλλά δεν θέλει να δεσμευτεί ρητά για να μην τρομάξει τους αντιπάλους της ιδέας, όπως παρατηρεί η εφημερίδα Tagesspiegel.

Τους υπέρμαχους του συνασπισμού «2Κ+Π» στο κόμμα του δεν τους ικανοποιεί όμως αυτό. Ο βουλευτής του SPD Φρανκ Σβάμπε, ένα από τα ηγετικά στελέχη του ομίλου «Δεξαμενή Σκέψης», λέει ότι «η επιλογή βρίσκεται πάνω στο τραπέζι και δεν θα εξαφανιστεί πλέον». Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα πρέπει «να ενισχύσει την ανταλλαγή απόψεων και να εντοπίσει τα ουσιαστικά κοινά σημεία». Ο Σβάμπε ζητά ξεκάθαρες δεσμεύσεις: «Αυτή η χώρα πρέπει να αναδιοργανώσει την κοινωνική συνοχή και ο συνασπισμός ‘2Κ+Π’ προσφέρει τα περισσότερα ουσιαστικά κοινά σημεία. Αυτό δεν πρέπει να το αποσιωπήσει το SPD στον προεκλογικό αγώνα». Ο Σβάμπε και άλλοι βουλευτές του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος πρόκειται μάλιστα να συναντηθούν σύντομα για να επιδιώξουν ένα πιο επιθετικό χειρισμό του θέματος.

Ως πρότυπο των υποστηρικτών του μεγάλου αριστερο-πράσινου συνασπισμού χρησιμεύει στα τρία κόμματα ο ήδη υπάρχων ανάλογος συνασπισμός στο κρατίδιο της Θουριγγίας. Ο Μπόντο Ράμελοφ, ο αριστερός (Die Linke) πρωθυπουργός της είναι και αυτός υπέρμαχος της εφαρμογής του μοντέλου σε ομοσπονδιακό επίπεδο. «Δεν είμαστε μόνο πρωτοπόροι, έχουμε τη φιλοδοξία να αποδείξουμε ότι είναι δυνατόν αυτό το οποίο μέχρι τώρα εθεωρείτο αδύνατον. Θα ήταν προτιμότερο τα τρία κόμματα να μιλούν μεταξύ τους αντί να μιλούν το ένα για το άλλο» έχει πει. Στην Ερφούρτη, πρωτεύουσα της Θουριγγίας, έχουν ήδη προσκληθεί δεκάδες νεαροί Σοσιαλδημοκράτες όλων των τάσεων ώστε να λάβουν γνώση της τεχνικής λειτουργίας αυτού του μοντέλου.

Εκτός από τον Μπόντο Ράμελοφ, ένας από τους σημαντικότερους προδρόμους του συνασπισμού με το SPD είναι και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Αριστεράς Ντίτμαρ Μπαρτς, ο οποίος γευματίζει μάλιστα εδώ και χρόνια με τον Ζίγκμαρ Γκάμπριελ. Εν τω μεταξύ αυτές οι συναντήσεις τους δεν γίνονται κρυφά. Ο Μπαρτς, όταν θέλει να συζητήσει κάτι με τον πρόεδρο του SPD, τον επισκέπτεται και στο υπουργείο του. Του μιλάει μάλιστα στον ενικό, όπως άλλωστε κάνει και με όλους σχεδόν τους σοσιαλδημοκράτες υπουργούς.

Ο Μπαρτς πρέπει όμως να πείσει και τη συντρόφισσά του την συνεπικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της Αριστεράς Σάρα Βάγκενκνεχτ. Η σύζυγος του Οσκαρ Λαφονταίν είναι η ασυμβίβαστη φύλακας του αριστερού ιδεολογικού προφίλ και θεωρείται στο κόμμα της ότι μπλοκάρει το σχέδιο για τον συνασπισμό 2Κ+ Π. «Εξαρτάται από την Βάγκενκνεχτ», όπως λένε και στην αριστερή πτέρυγα του SPD. Πάντως, ο Μπαρτς κατάφερε να την πείσει να πάρουν πρωινό μαζί με τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του SPD Τόμας Οπερμαν.

Στο κόμμα των Πρασίνων, υπέρ του συνασπισμού «2Κ+Π» ενεργοποιείται κυρίως ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπός τους Αντον Χόφραϊτερ. Ούτε όμως γι’ αυτόν είναι εύκολο να την επιβάλει στις γραμμές των πολυάριθμων σκεπτικιστών του κόμματός του. Επίσης ο συμπρόεδρος των Πρασίνων Τσεμ Εζντεμιρ εργάζεται ήδη σε ομοσπονδιακό επίπεδο για τον συνασπισμό αυτό. Πάντως, οι Πράσινοι αφήνουν επισήμως ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα για το 2017.

Το αν όλες αυτές οι συζητήσεις αρκούν ώστε το 2017 να δημιουργηθεί η βάση για έναν νέο συνασπισμό αριστερά του κέντρου είναι αβέβαιο. Το πιο σημαντικό εμπόδιο είναι η πλήρης απόρριψη της συμμετοχής γερμανών στρατιωτών σε στρατιωτικές επιχειρήσεις στο εξωτερικό, ακόμα και με σχετική εντολή του ΟΗΕ από το κόμμα της Αριστεράς. Τα χάσματα είναι επίσης βαθιά στους τομείς της κοινωνικής και φορολογικής πολιτικής.

Το πόσο μεγάλη απόσταση χωρίζει το SPD από την Αριστερά το έκανε σαφέστατο η πρωθυπουργός της Βόρειας Ρηνανίας-Bεστφαλίας Χανελόρε Κραφτ. Η Αριστερά «ούτε θέλει ούτε μπορεί να κυβερνήσει», δήλωσε στην εφημερίδα Frankfurter Allgmeine. Η αναπληρώτρια πρόεδρος του SPD κάθε άλλο παρά χρειάζεται τέτοιες συζητήσεις εν όψει τον εκλογών στο κρατίδιό της την άνοιξη του 2017. Τηλεφώνησε μάλιστα στον ίδιο τον Ζίγκμαρ Γκάμπριελ και του εξέφρασε τη δυσαρέσκεια των μελών του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας για το άρθρο του στο Spiegel.

Η «συνάντηση κορυφής» σοσιαλδημοκρατών, αριστερών και Πρασίνων στο ασανσέρ της καγκελαρίας διακόπηκε πάντως για ένα άλλον λόγο. Δεν είχε καλά καλά προκαλέσει τα χαμόγελα των συναδέλφων της η συμπρόεδρος της αριστεράς Κάτια Κίπινγκ, με την ατάκα της για την κοινή υποψηφιότητα γυναίκας προέδρου της Δημοκρατίας, όταν ξανάνοιξε η πόρτα του ασανσέρ και μπήκε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Για συνασπισμό «2Κ+Π» δεν μίλησε πλέον κανένας…

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ-ΜΠΕ