«Ίσια δικαιώματα»: Ιστορίες που καθηλώνουν επί σκηνής

Ελισάβετ Σταμοπούλου

Αναστοχάζεται τη διαφορετικότητα και τις επανεκκινήσεις σε μια περίοδο που η έκρηξη των προσφυγικών ροών δημιουργεί θολές εικόνες και συνειρμούς που αγγίζουν ευαίσθητες χορδές. Στην πραγματικότητα γυναικών, που έχουν εγκαταλείψει πατρίδα και οικογένεια για να ρίξουν «άγκυρα» σε λιμάνι ελπίδας, προσγειώνεται η παράσταση «Ίσια Δικαιώµατα». Το έργο της Μαρίας Τσιµά παρουσιάζεται στο θέατρο Vault, σε μια σκηνή που αγκαλιάζει τον προβληματισμό.

Η σκηνοθεσία της Ελένης Γεωργοπούλου επιλέγει να ρίξει μια διεισδυτική ματιά στους λόγους που αλλοδαπές γυναίκες καταλήγουν να βρίσκονται κλεισμένες σε σπίτια φροντίζοντας ηλικιωμένους. Εντρυφεί στην ανιαρή καθημερινότητά τους προτάσσοντας την αυταπάρνηση ως λύτρωση αλλά και ως βασανιστική επιλογή.

Το έργο μεταφέρεται στο σανίδι με τη μορφή ντοκουμέντου, τη στιγμή που ξεδιπλώνονται οι συνεντεύξεις της κ. Τσιμά με τις γυναίκες που βρίσκονται στην Ελλάδα και έχουν αφοσιωθεί στην φροντίδα ηλικιωμένων.

Γυναίκες από τη Λιθουανία μέχρι τη Σιέρα Λεόνε, άλλες διεκδικούν τη ζωή και άλλες την έχουν απαρνηθεί. Η ηλικία όπως και το μορφωτικό επίπεδο κινούνται σε διαφορετικό μήκος κύματος, η επιθυμία όμως για επιστροφή στο σημείο εκκίνησης αποτελεί τον κοινό παρονομαστή όλων.

Ορισμένες από τις γυναίκες έχουν να αγγίξουν τα πρόσωπα των παιδιών τους περισσότερο από δέκα χρόνια και άλλες δεν καταφέρνουν καν να κηδεύσουν τους γονείς τους που χάνονται όσο παλεύουν για αξιοπρέπεια στην Ελλάδα. Υπάρχουν όμως και εκείνες που για χρόνια έχουν απαρνηθεί τον έρωτα και το κορμί τους μένει ανέγγιχτο.

Η σχέση που οικοδομούν με τους ηλικιωμένους ανθρώπους διέπεται από εμπιστοσύνη και κατανόηση. Συχνά βρίσκουν στο πρόσωπο των ανθρώπων που φροντίζουν τον γονέα που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν.

«Οι γυναίκες αυτές μου άνοιξαν την καρδιά τους, µίλησαν για τη ζωή τους εδώ, για τα όνειρά τους, για τις στερήσεις τους και για το δικό τους σώµα. Οι περισσότερες είχαν χρόνια να δουν τα παιδιά ή τον άντρα τους, είχαν χάσει τους δικούς τους γονείς, είχαν γεννηθεί τα εγγόνια τους και συντηρούσαν αυτόν τον οικογενειακό ιστό µε φωτογραφίες που είχαν στα πορτοφόλια τους, µε Skype, µε αλληλογραφία και µε φωτογραφίες στα κινητά. Κάθε συνομιλία µε έκανε να θέλω να γνωρίσω κι άλλες γυναίκες γιατί κάθε µία ήταν ένας ολόκληρος κόσµος, που ανάλογα µε τη χώρα προέλευσης έκρυβε µια άλλη κουλτούρα και µια άλλη οπτική», δηλώνει η δημιουργός του έργου που, όπως δηλώνει στο in.gr, αισθάνθηκε κόμπο στο λαιμό όταν η Λορέτα από τη Σιέρα Λεόνε, που διαβάζει την Ιθάκη του Καβάφη της είπε: «Τι θέλουμε κι εμείς; Ίσια δικαιώματα». Η φράση αυτή έδωσε στη συγγραφέα την ιδέα για τον τίτλο του έργου.

Έντονη συγκίνηση αισθάνθηκε η κ. Τσιμά κι όταν μια γυναίκα τής εξομολογήθηκε πως μιλώντας στο Skype με την κόρη της διαπίστωσε ότι είχε τατουάζ με τις λέξεις «μαμά».

Στην παράσταση, που αφήνει άπλετο χώρο για σπαρακτικές εξομολογήσεις και αφηγήσεις ιστοριών ξεριζωμού με σκηνικά που μυούν τον θεατή στην Οδύσσεια του βασανισμού, η ηθοποιός Στέλλα Ράπτη ξεχωρίζει. Ενσαρκώνει τη Λορέτα υιοθετώντας τη σιγουριά με την οποία μάχεται για τα δικαιώματά της, για μια ζωή που δεν θα βουλιάζει στη θάλασσα της απογοήτευσης.

Συνολικά, επιχειρείται στην παράσταση μια πιο ευαίσθητη κοινωνικά προσέγγιση του προσφυγικού με ερμηνείες που μαρτυρούν σπαραγμό και σκηνικά που είναι τόσο λιτά όσο και η καθημερινότητα ξενιτεμένων γυναικών. Το δραματικό στοιχείο, αποκομμένο από την υπερβολή, βοηθά στην κατανόηση του μηνύματος που επιδιώκει να αναδείξει η συγγραφέας του έργου Μαρία Τσιμά. Στο μήνυμα αναγράφεται το εξής: H φυγή είναι υπόθεση όλων.

Πληροφορίες

Βοτανικός/ Πολυχώρος Vault /21:00
Τιμές εισιτηρίων:
Γενική είσοδος: 15 ευρώ
Μειωμένο: 10 ευρώ (Φοιτητές/ Μαθητές / Σπουδαστές/ Κάτοχοι Κάρτας Πολυτέκνων (ΑΣΠΕ)/ ΑμΕΑ/ Κάτοχοι Κάρτας Ανεργίας (ΟΑΕΔ) )

entertainment.in.gr