Αφιερωμένη στον σακχαρώδη διαβήτη η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας

Ο πλανήτης βρίσκεται πλέον αντιμέτωπος με την «αδυσώπητη πορεία» του διαβήτη, ο οποίος επηρεάζει έναν στους 11 ενήλικες, σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) που δημοσιοποιείται με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας (7/4).

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών ο σακχαρώδης διαβήτης θα αποτελεί την 7η συχνότερη αιτία θανάτου το 2030.

Από την έκθεση που δημοσιεύεται στο The Lancet προκύπτει ότι, τα κρούσματα διαβήτη έχουν σχεδόν τετραπλασιαστεί τα τελευταία 35 χρόνια, αγγίζοντας τα 422 εκατομμύρια το 2014 από 108 εκατομμύρια το 1980. Ετησίως, 3,7 εκατ. θάνατοι, σε παγκόσμια κλίματα σχετίζονται με τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα.

Μόνο το 2012, ο διαβήτης αποτέλεσε αιτία θανάτου για 1,5 εκατ. ανθρώπους, παγκοσμίως, στους οποίους πρέπει να προστεθούν 2,2 εκατομμύρια θάνατοι που προκλήθηκαν από ασθένειες οι οποίες έχουν σχέση με τον διαβήτη, αυξάνοντας τον συνολικό αριθμό σε 3,7 εκατομμύρια.

Στην Ελλάδα, ο σακχαρώδης διαβήτης επηρεάζει ήδη το 8-10% του γενικού πληθυσμού.

Και όπως προειδοποιούν αξιωματούχοι του ΠΟΥ, η επιδημία του διαβήτη θα συνεχιστεί εκτός αν ληφθούν «δραστικά μέτρα».

Η έκθεση συνεκτιμά και τους δύο τύπους διαβήτη, αλλά η ανησυχητική αυξητική τάση παρατηρείται κυρίως στον διαβήτη τύπου ΙΙ, δηλαδή τη μορφή της νόσου που απορρέει από τον ανθυγιεινό τρόπο ζωής. Μάλιστα, γίνεται άμεση σύνδεση της νόσου με την επιδημία παχυσαρκίας που πλήττει τον πλανήτη.

Ο διαβήτης τύπου ΙΙ, ή μη ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης, είναι η συχνότερη μορφή διαβήτη στους ενήλικες. Η ασθένεια αποτελεί βασική αιτία τύφλωσης, νεφρικής ανεπάρκειας, οξέος καρδιακού ή εγκεφαλικού επεισοδίου, 20πλασιάζει τον κίνδυνο ακρωτηριασμού των κάτω άκρων και σχετίζεται με επιπλοκές κατά τη διάρκεια της κύησης.

Ο χάρτης του διαβήτη

Σύμφωνα με την έκθεση, τα ποσοστά του διαβήτη αυξήθηκαν σημαντικά σε πολλές χώρες μικρού και μεσαίου εισοδήματος, ανάμεσά τους η Κίνα, η Ινδία, η Ινδονησία, το Πακιστάν, η Αίγυπτος, το Μεξικό. Η συχνότητα της νόσου υπερδιπλασιάστηκε στους άνδρες στην Κίνα και την Ινδία, μεταξύ 1980 και 2014. Αντιθέτως, η βορειοδυτική Ευρώπη έχει τα μικρότερα ποσοστά διαβήτη, χωρίς ωστόσο σε καμία χώρα να διαπιστωθεί μεγάλη μείωση των κρουσμάτων.

Τα μεγαλύτερα ποσοστά αύξησης του διαβήτη καταγράφονται στα νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού, όπου οι διατροφικές συνήθειες άλλαξαν πολύ τα τελευταία χρόνια, και ακολουθούν η Μέση Ανατολή και η Βόρεια Αφρική με χώρες, όπως η Αίγυπτος, η Ιορδανία, η Σαουδική Αραβία. Το 2014, οι μισοί διαβητικοί ενήλικες ζούσαν στις εξής πέντε χώρες: Κίνα, Ινδία, ΗΠΑ, Βραζιλία, Ινδονησία.

Συλλογική δράση για να βρεθεί λύση

«Η παχυσαρκία είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για τον διαβήτη τύπου ΙΙ και οι προσπάθειές μας για τον έλεγχο της αύξησής της μέχρι τώρα δεν έχουν αποδειχθεί επιτυχείς», γράφει ο Ματζίντ Ετζατί, καθηγητής στο Κολέγιο Imperial του Λονδίνου και επικεφαλής της μελέτης.

«Ο διαβήτης προελαύνει. Δεν είναι πλέον μια νόσος των πλούσιων χωρών. Ο διαβήτης αυξάνεται ασταμάτητα παντού, πιο έντονα στις χώρες μεσαίου εισοδήματος. Αν θέλουμε να σημειώσουμε πρόοδο στην προσπάθειά μας να σταματήσουμε την διάδοση του διαβήτη, πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε την καθημερινότητά μας: να τρώμε υγιεινά, να αθλούμαστε, να αποφεύγουμε την πρόσληψη υπερβολικού βάρους», τονίζει η γενική διευθύντρια του ΠΟΥ Μάργκαρετ Τσαν στον πρόλογο της έκθεσης.

«Ο διαβήτης είναι μια σιωπηλή νόσος, αλλά πρέπει οπωσδήποτε να ανακόψουμε την πορεία της. Και μπορούμε να την σταματήσουμε, ξέρουμε τι πρέπει να γίνει, δεν μπορούμε να την αφήσουμε να εξελίσσεται όπως συμβαίνει ήδη, διότι έχει τεράστια επίπτωση στην υγεία των ανθρώπων, των οικογενειών και της κοινωνίας» σχολιάζει ο Δρ Ετιεν Κρουγκ, υπεύθυνος του ΠΟΥ για την μάχη κατά του διαβήτη.

Και προσθέτει με νόημα ότι «η εύκολη λύση είναι όλοι να γυμναζόμαστε, να τρώμε υγιεινά και να μην παίρνουμε περιττά κιλά, κάτι το οποίο ασφαλώς δεν είναι τελικά τόσο εύκολο».

Καλεί λοιπόν τις κυβερνήσεις όλων των χωρών να θεσπίσουν ρυθμιστικά μέτρα για τον έλεγχο των λιπαρών και της ζάχαρης στα τρόφιμα, ώστε να διασφαλιστεί ότι θα υπάρχουν υγιεινές επιλογές για τους καταναλωτές.«Επίσης, χρειάζεται καλύτερος περιβαλλοντικός σχεδιασμός ώστε οι άνθρωποι να έχουν την δυνατότητα να περπατήσουν και να κάνουν ποδήλατο, ενώ είναι σημαντικό να ενθαρρύνουμε και τον μητρικό θηλασμό στις σύγχρονες γυναίκες» προσθέτει.

Τέλος, απευθύνει έκκληση και στην βιομηχανία των τροφίμων για υπεύθυνες πρακτικές στην παρασκευή των τροφίμων, ώστε να μειωθεί η περιεκτικότητα σε λιπαρά και ζάχαρη και να μειωθεί η εμπορική προώθηση ανθυγιεινών τροφών στα νεαρά άτομα.

«Μόνο με διατήρηση των επιπέδων του σακχάρου του αίματος υπό έλεγχο μπορούμε να μειώσουμε τις θανατηφόρες επιπλοκές του διαβήτη. Δεν υπάρχει άλλη λύση στην καταπολέμηση του διαβήτη. Ο καθένας πρέπει να αναλάβει την ευθύνη του», καταλήγει στα συμπεράσματά της η έκθεση του ΠΟΥ.

Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr