Βρετανοί Εργατικοί: Μετά την ήττα προς τα πού να στρίψουν το τιμόνι;

Η βαριά ήττα των Εργατικών στις εκλογές της Βρετανίας έφερε μέσα σε ελάχιστες ώρες την παραίτηση του αρχηγού τους Εντ Μίλιμπαντ. Στο κόμμα επικρατεί προβληματισμός για τα αίτια της ήττας, ενώ στην πορεία προς την εκλογή του νέου ηγέτη, ένα είναι το βασανιστικό, αλλά καίριο ερώτημα: προς τα πού πρέπει να στρίψουν το τιμόνι για να βρουν και πάλι το δρόμο για την εξουσία;

Ο πρώτος που ανέλαβε να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα είναι ο Τόνι Μπλερ, ο άνθρωπος που έφερε τους Εργατικούς στην εξουσία το 1997 μετά από 18 ολόκληρα χρόνια συντηρητικής διακυβέρνησης.

Μιλώντας στον Guardian, ο Μπλερ εξηγεί ότι το κόμμα πρέπει να κοιτάξει προς το κέντρο:

«Οι άνθρωποι που δουλεύουν σκληρά δεν θέλουν απλά την κατανόηση, θέλουν να ξέρουν ότι μπορούν να πετύχουν πράγματα, να ανέβουν. Η φιλοδοξία δεν είναι κακό πράγμα» λέει ο Μπλερ, για να συνεχίσει:

«Xρειάζεται μια κυβέρνηση που θα δείξει στον κόσμο ότι το κράτος δεν είναι για να το κάνει όλα για αυτούς, αλλά είναι εκεί και αποτελεσματικό, όταν το χρειάζονται. Αν εμείς δεν γίνουμε οι μεταρρυθμιστές του Κράτους-πρόνοια, τότε θα έρθουν οι Τόρις για να τα κατεδαφίσουν όλα.»

Περίπου με το ίδιο σκεπτικό εκφράζεται και ο πρώην υπουργός Εσωτερικών Άλαν Τζόνσον: «Δεν φταίει ο Μίλιμπαντ, το πρόβλημα είναι βαθύτερο. Πάψαμε να είμαστε το κόμμα της φιλοδοξίας. Δεν μας βλέπει ο κόσμος έτσι. Και αυτό ήταν που κάποτε μας έδωσε τις νίκες» τονίζει.

Ο μέχρι πρότινος σκιώδης υπουργός αρμόδιος για την Βόρειο Ιρλανδία, Άιβαν Λιούις τα βάζει και με τις κλίκες εντός του κόμματος που τελικά το αποξένωσαν από την βάση του. Χρειάζεται νέα ηγεσία που θα το αλλάξει αυτό, που θα ανατρέψει το επιχείρημα ότι μόνο οι Τόρις είναι το κόμμα που κυβερνά.

Ο ίδιος επικρίνει και τη στρατηγική που ακολουθήθηκε: «Οι Εργατικοί τα έβαλαν με το 2% της ελίτ και έδειξαν συμπόνοια για το 10% που είναι στα χαμηλά στρώματα. Οι υπόλοιποι που είναι στη μέση ένιωσαν ότι δεν είχαμε τίποτα να πούμε για τις φιλοδοξίες και τις ανασφάλειές τους» καταλήγει.

Σκληρός στην κριτική του και ο Ντέιβιντ Μίλιμπαντ, αδελφός του Εντ, ο οποίος παραιτήθηκε το 2010 όταν έχασε τη μάχη για την ηγεσία του κόμματος. Έκτοτε μετακόμισε στις ΗΠΑ.

Μιλώντας στο BBC από τη Νέα Υόρκη, συμβούλευσε τα στελέχη του κόμματος να μην τα βάλουν με το εκλογικό σώμα. «Αυτά τα ότι δεν κατάλαβαν το μήνυμά μας, είναι λάθος. Απλά δεν τους άρεσε αυτό που προσφέραμε» ξεκαθάρισε.

Για τον ίδιο, το μήνυμα των ψηφοφόρων ήταν σαφές: Αν οι Εργατικοί δεν ασπαστούν «πολιτικές φιλοδοξίας και ενσωμάτωσης» δεν πρόκειται να κερδίσουν.

«Η επιλογή είναι πολύ, πολύ σαφής. Ή θα χτίσουμε σε αυτά που πέτυχε το κόμμα το 1997 και θα έχουμε πιθανότητες να πετύχουμε ή θα τα εγκαταλείψουμε και θα αποτύχουμε. Αυτό έγινε το 2010, το 2015 και δεν πρέπει να ξανασυμβεί.»

Κλείνει, λέγοντας ότι ο ίδιος δεν έχει στόχο να επιστρέψει στο Ηνωμένο Βασίλειο για να διεκδικήσει εκ νέου την ηγεσία.

Πάντως, η Ζόε Ουίλιαμς, αρθρογράφος του Guardian, έχει την εξής άποψη: το κόμμα οφείλει να επιστρέψει στις ρίζες του για να κερδίσει.

«Οι Εργατικοί έχασαν γιατί δεν πρόσφεραν κάτι που να ήθελε κανείς. Ο κόσμος που περιέγραφαν ήταν κακός, μεγάλος και τρομακτικός και το Κράτος που έλεγαν ότι θα προστατέψουν θα έμπαινε στη μέση πιο συχνά από ό,τι αν το άφηναν στους άλλους. Μέχρι την περασμένη Πέμπτη έμοιαζε αδιανόητο, αλλά τώρα είναι προφανές: ποιος θα ψήφιζε έναν τέτοιο κόσμο; Κατηγορούνται οι Συντηρητικοί ότι πόνταραν στο φόβο, αλλά τουλάχιστον αυτοί μιλούσαν για το φόβο προς την άλλη πλευρά. Οι Εργατικοί ήθελαν να φοβόμαστε τους πάντες» γράφει.

O Μάρκους Ρόμπερτς, αναπληρωτής γενικός γραμματέας της Fabian Society, σημειώνει στο δικό του άρθρο στον Guardian:

«Οι Εργατικοί πρόσφεραν αλλαγή και ελεημοσύνη σε ένα εκλογικό που ζητούσε σταθερότητα και δύναμη. Για να ξαναχτίσουν, οι Εργατικοί πρέπει να στραφούν σε αυτά που ενδιαφέρουν τον κόσμο: τη δουλειά που κάνουν, τις οικογένειες που αγαπούν, τα μέρη που ζουν.

» Με αυτό τον τρόπο το κόμμα θα γίνει κάτι περισσότερο από τον πολιτικό βραχίονα της ελεημοσύνης. Θα ξαναγίνει ένα κίνημα που εκπροσωπεί την εργατική και μεσαία τάξη. Χρειάζεται μια ατζέντα που να μοιράζει δύναμη και ευημερία και να απαιτεί κοινές θυσίες, αντί να υπόσχεται στους ψηφοφόρους ωραία πράγματα που θα τα πληρώσει κάποιος άλλος.»

Επιμέλεια: Απόστολος Ρουμπάνης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ