Σύγχρονες θεραπείες για καλύτερη διαχείριση του σοβαρού άσθματος

Το άσθμα είναι μια φλεγμονώδης νόσος των αεραγωγών η οποία χαρακτηρίζεται από συμπτώματα όπως η δύσπνοια, ο βήχας, το σφίξιμο στο στήθος και η συρίττουσα αναπνοή. Η νόσος χαρακτηρίζεται από διαστήματα ελεύθερα συμπτωμάτων και από παροξύνσεις που εμφανίζονται ξαφνικά. Οι παροξύνσεις πολλές φορές μπορεί να είναι πολύ σοβαρές ακόμα και απειλητικές για τη ζωή.

Το άσθμα είναι μια από τις κύριες αιτίες νοσηρότητας και θνητότητας σε όλο τον κόσμο κι επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Το κόστος που σχετίζεται με τη διαχείριση του άσθματος είναι πολύ υψηλό και είναι ανάλογο της σοβαρότητας της νόσου και του ελέγχου της νόσου και περιλαμβάνει τόσο το άμεσο κόστος όπως φαρμακευτική αγωγή, νοσηλείες όσο και το έμμεσο κόστος όπως χαμένες μέρες εργασίας Υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 300.000 ασθματικοί ασθενείς.

Υπάρχουν ασθενείς οι οποίοι έχουν ήπιο, μέτριο και σοβαρό άσθμα. Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ασθενών (50% – 90% σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία) έχει άσθμα αλλεργικής αιτιολογίας.
Για φέτος, το 2015, η Παγκόσμια Ημέρα Άσθματος (5/5) είναι αφιερωμένη στο Σοβαρό Άσθμα.

Σοβαρό Άσθμα είναι αυτό που απαιτεί τις υψηλότερες δόσεις των προτεινόμενων θεραπειών για να παραμείνει η νόσος υπό έλεγχο ενώ παρά την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή πολλές φορές ο έλεγχος της νόσου δεν επιτυγχάνεται. Η επιδημιολογία του είναι δύσκολο να καθοριστεί και υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 10.000-15.000 ασθενείς. Οι ασθενείς με Σοβαρό Άσθμα έχουν μεγαλύτερη επίπτωση τόσο στις νοσηλείες όσο και στις επισκέψεις στο τμήμα επειγόντων περιστατικών. Τα συνολικά κόστη των ασθενών είναι μεγαλύτερα για το μη ελεγχόμενο άσθμα. Προηγούμενη εισαγωγή σε νοσοκομείο 10πλασιάζει τον κίνδυνο θανάτου από άσθμα.

Οι κατευθυντήριες οδηγίες GINA θέτουν ως στόχο της θεραπείας τον έλεγχο της νόσου δηλαδή ο ασθενής να μην έχει συμπτώματα και παροξύνσεις αλλά και η αποφυγή του κινδύνου των μελλοντικών ανεπιθύμητων ενεργειών της θεραπείας. Ένας ασθματικό ασθενής δηλαδή που βρίσκεται στη σωστή θεραπεία ζει φυσιολογικά.

Σύγχρονες θεραπείες για το άσθμα

Ο θεραπευτικός στόχος για τον ασθματικό ασθενή είναι ο έλεγχος της νόσου. Αυτό σημαίνει ότι με την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή ο ασθενής θα πρέπει να ζει φυσιολογικά και να μην εμφανίζει συμπτώματα ή παροξύνσεις. Το άσθμα είναι μια χρόνια νόσος και άρα χρειάζεται μια χρόνια ρυθμιστική θεραπεία. Η βάση της θεραπείας είναι τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή. Άλλα ρυθμιστικά φάρμακα είναι οι β2 διεγέρτες μακράς δράσης, η μοντελουκάστη και η θεοφυλλίνη. Επίσης, το τελευταίο χρονικό διάστημα το τιοτρόπιο, που είναι αντιχολινεργικό μακράς δράσης προστέθηκα στις ρυθμιστικές θεραπείες για το άσθμα. Εκτός από τα ρυθμιστικά φάρμακα υπάρχουν και τα ανακουφιστικά τα οποία πρέπει να έχει μαζί του ο ασθενής για να τα χρησιμοποιεί όποτε τα χρειάζεται.

Οι ασθενείς που έχουν σοβαρό άσθμα μπορεί να μην ελέγχουν τη νόσο τους με τις υψηλότερες δόσεις εισπνεόμενων θεραπειών και να καταφεύγουν ακόμα και στη χρήση χαμηλής δόσης κορτιζόνης από το στόμα, με μεγάλη πιθανότητα ανεπιθύμητων ενεργειών.

Τα τελευταία χρόνια γίνεται προσπάθεια να αναπτυχθούν θεραπείες νεότερης μορφής με στόχο να ανακουφίσουν τους ασθενείς με σοβαρό άσθμα. Η μοναδική τέτοια θεραπεία που κυκλοφορεί μέχρι στιγμής είναι η ομαλιζουμάμπη. Πρόκειται για ένα μονοκλωνικό αντίσωμα το οποίο απευθύνεται σε ασθενείς με Σοβαρό Αλλεργικό Άσθμα. Με τη θεραπεία αυτή μειώνονται δραματικά οι παροξύνσεις, τα ημερήσια και νυχτερινά συμπτώματα του άσθματος, οι νοσηλείες, οι επισκέψεις στο Τμήμα Επειγόντων περιστατικών, καθώς και η ανάγκη για κατ’επίκληση θεραπεία και για χρήση κορτικοστεροειδών από το στόμα. Έτσι βελτιώνεται η ποιότητα ζωής των ασθενών.

Υπάρχει μεγάλη εμπειρία σε παγκόσμια κλίμακα με την ομαλιζουμάμπη που είναι ένα ασφαλές και καλά ανεκτό φάρμακο. Στον ίδιο δρόμο βρίσκονται υπό έρευνα κι άλλες τέτοιου είδους θεραπείες που στοχεύουν σε μικρό αριθμό ασθματικών ασθενών με σοβαρό άσθμα και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως ο υψηλός αριθμός ηωσινοφίλων στα πτύελα, με πιο γνωστή τη μεπολιζουμάμπη.

Η συμμόρφωση στη θεραπεία είναι πάρα πολύ σημαντική μιας και το άσθμα είναι μια χρόνια νόσος και γι’αυτό οι ασθματικοί ασθενείς οφείλουν να παίρνουν ανελλιπώς τη θεραπείας τους σύμφωνα με το δοσολογικό σχήμα που τους έχει συστήσει ο θεράπων ιατρός. Η σωστή και στενή επικοινωνία με τον ιατρό είναι καθοριστικής σημασίας για την πορεία των ασθενών και την επιτυχή έκβαση της θεραπείας.

health.in.gr