Το σκάνδαλο με τα βασανιστήρια της CIA περνά τα σύνορα των ΗΠΑ

Εκτός των αμερικανικών συνόρων περνούν οι αποκαλύψεις για τα βασανιστήρια της CIA. Ήδη ο πρώην πρόεδρος της Πολωνίας παραδέχθηκε ότι γνώριζε πως σε πολωνικό έδαφος λειτουργούσε κέντρο κράτησης υπόπτων για τρομοκρατία, ενώ πληροφορίες ζητούν από τις ΗΠΑ Αφγανιστάν και Λιθουανία (άλλες δύο χώρες όπου θεωρείται ότι υπήρχαν κέντρα κράτησης). Την ίδια ώρα, αυξάνονται οι φωνές για απόδοση ευθυνών.

• Βασανιστήρια, αυθαιρεσία, ψέμα: Τα σημεία που καίνε την CIA

Οι αποκαλύψεις της έκθεσης της Γερουσίας για τις βάρβαρες μεθόδους ανάκρισης που χρησιμοποιούσε η CIA για να αποσπά πληροφορίες από υπόπτους για τρομοκρατία θεωρείται ότι «καίνε» και άλλες χώρες.

Μάλιστα, όπως αναφέρει ο Guardian, αμερικανοί αξιωματούχοι και πολίτες που εμπλέκονται στην υπόθεση θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν το ενδεχόμενο σύλληψης σε άλλες χώρες, ως αποτέλεσμα ερευνών από ξένα δικαστήρια.

Αν και θεωρείται μάλλον απίθανη η απόδοση ευθυνών από τις ΗΠΑ, καθώς η έρευνα για την εγκληματική ευθύνη για τη χρήση βασανιστηρίων ολοκληρώθηκε το 2012 χωρίς να ασκηθούν διώξεις. Ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα περιορίστηκε να δηλώσει ότι οι μέθοδοι ανάκρισης σταμάτησαν όταν ανέλαβε πρόεδρος.

Ωστόσο, δικηγόροι για τα ανθρώπινα δικαιώματα θεωρούν ότι καθώς τα βασανιστήρια θεωρούνται σοβαρό έγκλημα κάτω από το διεθνές δίκαιο, άλλες κυβερνήσεις θα μπορούσαν να συλλάβουν και να ασκήσουν διώξεις σε όσους εμπλέκονται στις μεθόδους ανακρίσεις και ήταν στην επικράτειά τους.

Ο Μάικλ Μπόκενεκ, επικεφαλής νόμου και πολιτικής της Διεθνούς Αμνηστίας, δήλωσε ότι κάποιοι από αυτούς τους ανθρώπους «δεν θα βγουν ποτέ ξανά από τα αμερικανικά σύνορα».

«Εάν, για παράδειγμα, ένας από αυτούς πάει διακοπές στο Παρίσι, η Γαλλία μπορεί να έχει τη νομική υποχρέωση να συλλάβει και να απαγγείλει κατηγορίες σε αυτό το άτομο. Τα κράτη έχουν ξεκάθαρη υποχρέωση σε περιπτώσεις βασανιστηρίων» είπε.

• Εκκλήσεις για απόδοση ευθυνών στην CIA μετά την έκθεση-κόλαφο

Ο πρόεδρος του Αφγανιστάν Ασράφ Γάνι δήλωσε σοκαρισμένος από τις πληροφορίες για βασανισμούς υπόπτων για τρομοκρατία από τη CIA σε κέντρο κράτησης στο Αφγανιστάν, λέγοντας ότι η Υπηρεσία «παραβίασε όλες τις αποδεκτές πρακτικές ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κόσμο».

Ο Γκάνι απαίτησε να μάθει πόσοι Αφγανοί ήταν ανάμεσα σε αυτούς που έπεσαν θύματα οδυνηρών και εξευτελιστικών μεθόδων ανάκρισης.

Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Λιθουανίας Αλγκρίντας Μπουτκεβίτσιους κάλεσε την Ουάσινγκτον να πει εάν η CIA διατηρούσε στη Λιθουανία βάση όπου βασάνιζε κρατουμένους.

Η Λιθουανία δεν αναφερόταν στην περίληψη της έκθεσης επιτροπής της Γερουσίας που είδε το φως την Τρίτη.

Ωστόσο, η περιγραφή ενός κέντρου κράτησης έχει κοινά σημεία με τα αποτελέσματα κοινοβουλευτικής έρευνας που πραγματοποίησε η Λιθουανία το 2009 – 2010, η οποία έρευνα είχε βρει ότι η CIA διατηρούσε εγκαταστάσεις κοντά στο Βίλνιους που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως κέντρα κράτησης.

Η έρευνα της Λιθουανίας είχε βρει ότι η CIA πραγματοποιούσε πτήσεις προς και από τη χώρα, αλλά δεν μπορούσε να καθορίσει εάν οι εγκαταστάσεις χρησίμευαν για κράτηση υπόπτων για τρομοκρατία, επειδή αμερικανοί αξιωματούχοι αρνούνταν να συνεργαστούν με τις λιθουανικές αρχές.

Ο πρωθυπουργός της Λιθουανίας είπε ότι ελπίζει πως οι αποκαλύψεις θα έχουν ως αποτέλεσμα να ανοίξει ξανά η έρευνα και να μοιραστούν οι ΗΠΑ πληροφορίες σχετικά με τη δράση της CIA. «Περιμένω ότι η συνεργασία θα παραμείνει σε υψηλό επίπεδο» τόνισε και είπε ότι περιμένει από την Ουάσινγκτον να μοιραστεί πληροφορίες που διαθέτει και να υπάρξει ανταλλαγή πληροφοριών.

Το γραφείο του γενικού εισαγγελέα της χώρας ανακοίνωσε ότι θα ζητήσει από τις ΗΠΑ την πλήρη έκθεση της Γερουσίας ή τουλάχιστον μία μη λογοκριμένη εκδοχή της περίληψης.

Λιθουανός βουλευτής δήλωσε ότι η έκθεση της επιτροπής της Γερουσίας αποτελεί πειστήριο ότι ύποπτοι κρατούνταν πραγματικά σε λιθουανικές εγκαταστάσεις.

Ο πρώην πρόεδρος της Πολωνίας Αλεξάντερ Κβιασνιέφσκι παραδέχθηκε για πρώτη φορά την Τετάρτη ότι επέτρεψε στη CIA να διατηρεί μυστικό κέντρο κράτησης στην Πολωνία, αλλά αρνήθηκε ότι γνώριζε πως εκεί βασανίζονταν κρατούμενοι.

Ο Κβιασνιέφσκι, σύμμαχος των ΗΠΑ και πρόεδρος της Πολωνίας από το 1995 – 2005 παραδέχθηκε ότι επέτρεψε σε αμερικανούς πράκτορες να χρησιμοποιούν μία μυστική βάση, προκειμένου να ανακρίνουν ανθρώπους που είχαν εκφράσει την επιθυμία τους να συνεργαστούν με τους Αμερικανούς όπως είπε.

Σε συνέντευξη Τύπου στο πολωνικό Κοινοβούλιο ο πολωνός πρώην ηγέτης όταν ρωτήθηκε εάν γνώριζε τι έκανε η CIA σε αυτό το κέντρο κράτησης είπε: «Όχι. Μέσα στις εγκαταστάσεις όχι».

Ο ίδιος τόνισε ότι ζητήθηκε από τις ΗΠΑ να υπογράψει έγγραφο, σύμφωνα με το οποίο οι πράκτορες της CIA θα συμπεριφέρονταν στους ανθρώπους που βρίσκονταν στις μυστικές εγκαταστάσεις σύμφωνα με τον πολωνικό νόμο και τους κανόνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα. «Το μνημόνιο δεν υπεγράφη από την αμερικανική πλευρά» είπε ο Κβιασνιέφσκι.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ