Μειώνει τη φαιά ουσία του εγκεφάλου η χρήση ινδικής κάνναβης

Η μακροχρόνια χρήση ινδικής κάνναβης έχει αντικροοόμενες επιπτώσεις στον εγκέφαλο, καθώς απ’ τη μια μειώνει τη φαιά ουσία και τον όγκο του κογχομετωπιαίου φλοιού, αλλά επίσης διευκολύνει τη γέννηση περισσότερων και πιο πολύπλοκων νευρωνικών διασυνδέσεων στον εγκέφαλο, σύμφωνα με νέα αμερικανική έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο PNAS.

Επίσης, διαπιστώνεται ότι οι επιπτώσεις στον εγκέφαλο εξαρτώνται από την ηλικία έναρξης της χρήσης και από τη διάρκεια της.

Πρόκειται για την πρώτη μελέτη που διερευνά τις μακροχρόνιες επιπτώσεις της ινδικής κάνναβης στον εγκέφαλο και τεκμηριώνει τα αποτελέσματα με τη βοήθεια τριών διαφορετικών τεχνικών εγκεφαλικής απεικόνισης.

Οι ερευνητές του Κέντρου Υγείας του Εγκεφάλου του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Ντάλας, με επικεφαλής την αναπληρώτρια καθηγήτρια Νευροεπιστήμης, Φρανσέσκα Φίλμπι, μελέτησαν τον εγκέφαλο 48 ενηλίκων χρηστών, 20 – 36 ετών, που έκαναν χρήση κατά μέσο όρο τρεις φορές τη μέρα και 62 μη χρηστών.

Η ινδική κάνναβη και τα παράγωγά της (μαριχουάνα, χασίς κ.α.) εμφανίζουν αυξημένη κατανάλωση τα τελευταία χρόνια σε πολλές χώρες. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι μακροχρόνιοι χρήστες έχουν χαμηλότερο δείκτη νοημοσύνης σε σχέση με τους συνομηλίκους τους που δεν είναι χρήστες. Όμως αυτή η επίπτωση δεν φαίνεται να διαφωτίστηκε από τη νέα μελέτη, καθώς δεν υπάρχει -άμεση τουλάχιστον- σχέση ανάμεσα στις μειωμένες νοητικές επιδόσεις και στον μειωμένο όγκο του κογχομετωπιαίου φλοιού.

Από την άλλη, οι ερευνητές επεσήμαναν ότι οι αυξημένες νευρωνικές διασυνδέσεις που παρατηρούνται στους μακροχρόνιους χρήστες, τόσο σε ανατομικό όσο και σε λειτουργικό επίπεδο, μπορεί να αντισταθμίζουν την απώλεια της φαιάς ουσίας. Τελικά, όμως, μετά από ένα σημείο χρήσης ινδικής κάνναβης, οι καλωδιώσεις του εγκεφάλου αρχίζουν να μειώνονται.

Η μελέτη έδειξε ότι όσο νωρίτερα αρχίσει κανείς τη χρήση και όσο πιο συχνή είναι αυτή, τόσο πιο αυξημένες είναι οι διασυνδέσεις μεταξύ των νευρώνων του εγκεφάλου. Αν και μετά από έξι έως οκτώ χρόνια συνεχόμενης χρήσης ινδικής κάνναβης, οι νευρωνικές διασυνδέσεις εμφανίζουν μείωση, παραμένουν πάντα περισσότερες από αυτές που διαθέτουν οι μη χρήστες.

«Οι νευρώνες των χρηστών φαίνεται να προσαρμόζονται και να αναπληρώνουν τις όποιες απώλειες της εγκεφαλικής ουσίας. Αυτό πιθανώς εξηγεί γιατί οι χρόνιοι χρήστες φαίνεται να τα πηγαίνουν μια χαρά, παρά τον μικρότερο όγκο της φαιάς ουσίας τους, ιδίως στον κογχομετωπιαίο φλοιό», σχολιάζει η Δρ Φίλμπι.

Η μελέτη δείχνει ότι η φαιά ουσία του εγκεφάλου είναι πιο ευάλωτη σε σχέση με τη λευκή ουσία στις συνέπειες της τετραϋδροκανναβιδόλης, της κύριας δραστικής ουσίας του φυτού της κάνναβης. Οι βλάβες στον κογχομετωπιαίο φλοιό έχουν συσχετιστεί με μειωμένη ενσυναίσθηση (ικανότητα να νιώθει κανείς τα συναισθήματα των άλλων) και με μερικές μορφές ψυχοπάθειας. Η φαιά ουσία αποτελείται από τους κυρίως νευρώνες, ενώ η λευκή ουσία από τους συνδετικούς νευράξονες κατά μήκος των οποίων «ταξιδεύουν» τα νευρικά σήματα.

Κίνδυνοι και από το παθητικό κάπνισμα
Εξάλλου, σε άλλη έρευνα, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή Ιατρικής Μάθιου Σπρίνγκερ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, η οποία πρόκειται να παρουσιαστεί σε προσεχές καρδιολογικό συνέδριο, διαπιστώθηκε ότι -όπως συμβαίνει και με το τσιγάρο- οι παθητικοί καπνιστές ινδικής κάνναβης, μπορεί να υποστούν βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία. Το γεγονός αυτό αυξάνει την πιθανότητα για αθηροσκλήρωση και τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.

Η διαπίστωση βασίστηκε σε πειράματα με αρουραίους, οι οποίοι στο εργαστήριο εκτέθηκαν -όπως οι παθητικοί καπνιστές- σε καπνό ινδικής κάνναβης. Η λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων τους μειώθηκε κατά 70% μετά από μισή μόνο ώρα έκθεσης στον καπνό της ινδικής κάνναβης.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι περισσότεροι άνθρωποι είναι ενήμεροι για τους κινδύνους του παθητικού καπνίσματος, αλλά δεν αντιλαμβάνονται ότι κάτι ανάλογο ισχύει και με τα παράγωγα της κάνναβης. Αυτό σημαίνει ότι αν κάποιος, ιδίως νέος, κυκλοφορεί σε χώρους όπου γίνεται χρήση μαριχουάνας ή χασίς, ακόμη κι αν δεν καπνίζει ό ίδιος, κινδυνεύει η υγεία του.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr,ΑΠΕ-ΜΠΕ