Ενστάσεις για τα άρθρα σχετικά με συμψηφισμούς οφειλών και κατασχέσεις

Ενστάσεις αντισυνταγματικότητας εγείρει η Έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής για δύο άρθρα νομοσχεδίου του υπουργείου Οικονομικών τα οποία αφορούν στους συμψηφισμούς οφειλών μεταξύ Δημοσίου και ιδιωτών και στις κατασχέσεις, μιλώντας για προνομιακή μεταχείριση του Δημοσίου εις βάρος των ιδιωτών οφειλετών.

Τα άρθρα βρίσκονται στο νομοσχέδιο «Αρχές Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Εποπτείας (Ενσωμάτωση της οδηγίας 2011/85/ ΕΕ) – Δημόσιο Λογιστικό», που ψηφίζεται σήμερα, Πέμπτη, από το πρώτο θερινό τμήμα της Βουλής.

Ειδικότερα, πρόκειται για τα άρθρα 144 (συμψηφισμοί οφειλών) και το 137 (κατασχέσεις).

Το άρθρο 144 του νομοσχεδίου ορίζει ότι «η παραγραφείσα απαίτηση κατά του δημοσίου δεν αντιτάσσεται για συμψηφισμό. Κάθε ποσό που κατέβαλε το Δημόσιο μετά την παραγραφή τής απαίτησης κατ΄αυτού, έστω και αν γνώριζε την παραγραφή, δικαιούται να το αναζητήσει. Παραίτηση του Δημοσίου από τη συμπλήρωση της παραγραφής ή με οποιονδήποτε τρόπο αναγνώριση απ΄ αυτό της παραγεγραμμένης απαίτησης είναι άκυρη. Η παραγραφή λαμβάνεται υπόψη αυτεπάγγελτα από τα δικαστήρια».

Επίσης στο άρθρο 139 επαναλαμβάνει τη ρύθμιση του άρθρου 89 του ν. 2362/1995, ότι «η απαίτηση του Δημοσίου που έχει παραγραφεί αντιτάσσεται σε συμψηφισμό και για 3 έτη μετά τη συμπλήρωση της παραγραφής».

Οι ενστάσεις της Επιστημονικής Υπηρεσίας

Σχετικά με το άρθρο 144 το Επιστημονικό Συμβούλιο επισημαίνει ότι ««η ευνοϊκότερη μεταχείριση του Δημοσίου ως οφειλέτη, έναντι του ιδιώτη οφειλέτη, θίγει την αρχή της ισότητας, χωρίς, ούτε από την αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου, ούτε από αυτήν του Ν. 2362/1995, να προκύπτει ο λόγος δημοσίου συμφέροντος που καθιστά συνταγματικώς ανεκτή την ανωτέρω προνομιακή μεταχείριση».

Όπως, εξάλλου, επισημαίνει το Επιστημονικό Συμβούλιο, «αντίστοιχο προβληματισμό εγείρει και η ρύθμιση του δεύτερου εδαφίου του άρθρου 144, συμφώνως προς την οποία, κάθε ποσό που κατέβαλε το Δημόσιο μετά την παραγραφή της απαιτήσεως κατ΄ αυτού, έστω και αν γνώριζε την παραγραφή, δικαιούται να το αναζητήσει, δεδομένου ότι στον ιδιώτη δεν παρέχεται τέτοια δυνατότητα από τις κείμενες διατάξεις».

Ο προβληματισμός για το άρθρο περί κατασχέσεων

Σε ότι αφορά το άρθρο 137 (κατασχέσεις), στην παράγραφο 4 του άρθρου ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι, σε περίπτωση ακύρωσης κατάσχεσης ή άλλης πράξης της διοικητικής εκτέλεσης, εφόσον, εντός προθεσμίας ενός έτους από την κοινοποίηση της απόφασης στο Δημόσιο, επαναληφθεί η ακυρωθείσα πράξη ή εκδοθεί άλλη πράξη «αναγκαστικής (διοικητικής) εκτέλεσης, επί του ιδίου ή άλλου περιουσιακού στοιχείου, του ιδίου ή άλλου προσώπου κατά το νόμο ευθυνομένου, η με την ακυρωθείσα πράξη επελθούσα διακοπή της παραγραφής λογίζεται ως μηδέποτε εξαλειφθείσα, και οι λοιπές συνέπειες της ακυρωθείσας πράξης αναβιώνουν αναδρομικά».

Η Επιστημονική Υπηρεσία προειδοποιεί ότι αντίκειται στα άρθρα 20 παρ. 1 και 26 του Συντάγματος η ρύθμιση κατά την οποία, «οι λοιπές συνέπειες της ακυρωθείσας πράξης αναβιώνουν αναδρομικά», εφόσον κατ’ αποτέλεσμα, άγει σε αναδρομική αναβίωση πράξεων που ακυρώθηκαν με διαπλαστική δικαστική απόφαση.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ-ΜΠΕ