Ελάχιστες αμφιβολίες απομένουν για τη χρήση κάποιου χημικού όπλου που σκότωσε εκατοντάδες αμάχους στη Συρία πριν από μια εβδομάδα. Την ώρα που οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους ετοιμάζονται για επίθεση στο καθεστώς Άσαντ, οι εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ αναζητούν ίχνη της επίθεσης και του νευροτοξικού παράγοντα που φαίνεται ότι χρησιμοποιήθηκε.

Η επιθεώρηση στον τόπο της επίθεσης, λίγο έξω από την πρωτεύουσα Δαμασκό, ξεκίνησαν αυτή την εβδομάδα με τη λήψη δειγμάτων και τις καταθέσεις επιζώντων. Η ομάδα αποτελείται από ειδικούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων.

Όπως αναφέρει την Πέμπτη ο δικτυακός τόπος του περιοδικού Science, ειδικοί που εξέτασαν βίντεο και άλλα ντοκουμέντα από την επίθεση εκτιμούν ότι το χημικό όπλο που χρησιμοποιήθηκε ήταν το νευροτοξικό αέριο σαρίν.

Όπως επισημαίνουν, το σαρίν είναι λιγότερο πτητικό από άλλες νευροτοξικές ουσίες όπως ο παράγοντας VX, ιδιότητα που θα μεγιστοποιούσε την παραμονή του στο έδαφος και θα μεγιστοποιούσε τις απώλειες.

Άλλα χημικά όπλα, όπως το λεγόμενο «αέριο μουστάρδας», αποκλείονται επειδή τα θύματα δεν εμφάνισαν φουσκάλες στο δέρμα.

Το σαρίν προκαλεί σπασμούς, τύφλωση, παράλυση και τελικά θάνατο από ασφυξία, καθώς οι αναπνευστικοί μύες αδυνατούν να λειτουργήσουν.

Η ουσία μπλοκάρει το ένζυμο της ακετυλοχολινεστεράσης, το οποίο διασπά την ακετυλοχολίνη, μια ουσία που μεσολαβεί στην επικοινωνία του νευρικού συστήματος με τους μύες. Ως αποτέλεσμα, οι μύες αδυνατούν να χαλαρώσουν και μένουν σε μόνιμη σύσπαση.

Παρόλο που έχουν περάσει πλέον αρκετές μέρες από την επίθεση στις 21 Αυγούστου, οι εμπειρογνώμονες θα μπορούσαν να συλλέξουν δείγματα αίματος από τους επιζώντες και να μετρήσουν τα επίπεδα ακετυλοχολινεστεράσης. Δεδομένου ότι το ένζυμο αυτό μπλοκάρεται και από ορισμένα εντομοκτόνα, η εξέταση μπορεί να πραγματοποιηθεί εύκολα με ένα τεστ που χρησιμοποιείται συνήθως σε αγρότες.

Το τεστ, ωστόσο, θα ήταν άχρηστο αν οι επιζώντες είχαν λάβει ατροπίνη, ένα αντίδοτο του σαρίν.

Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο θα μπορούσε να προκύψει από την εξέταση των βίντεο που δείχνουν τα θύματα σε νοσοκομεία: τα υψηλά επίπεδα ακετυλοχολίνης προκαλούν ανεξέλεγκτες συσπάσεις των μυών, και αυτό θα έκανε τις κόρες των ματιών να γίνουν πολύ μικρές.

Υπάρχει ωστόσο πιθανότητα να βρεθούν και πιο άμεσες ενδείξεις σε δείγματα αίματος και ούρων από νεκρούς και επιζώντες. Το ίδιο το σαρίν διασπάται σε διάστημα λίγων ημερών, ιδιαίτερα στο ζεστό καιρό, αφήνει όμως πίσω του έναν μεταβολίτη που ονομάζεται IPMA και παραμένει σταθερός για μέρες ή και εβδομάδες.

Επιπλέον, βέβαια, οι επιθεωρητές θα επιχειρήσουν να εντοπίσουν θραύσματα του πυραύλου με τον οποίο φέρεται να πραγματοποιήθηκε η επίθεση -ένα δύσκολο έργο, δεδομένου ότι η ίδια περιοχή δέχθηκε νέες επιθέσεις μετά την επίθεση με χημικά.

Οι αναλύσεις στα δείγματα που θα συλλεχθούν θα μπορούσαν να γίνουν ακόμα και επιτόπου αν οι επιθεωρητές έχουν στη διάθεσή τους τον απαραίτητο εξοπλισμό -χρωματογράφο υγρής ή αέριας φάσης συνδεδεμένο με φασματόμετρο μάζας.

Στη συνέχεια τα δείγματα θα σταλούν στη Χάγη, όπου έχει την έδρα του ο Οργανισμός για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων, και ενδέχεται να διαμοιραστούν για επιβεβαίωση σε περίπου 20 πιστοποιημένα εργαστήρια στις ΗΠΑ και την Ευρώπη.

Η πρώτη αναφορά των επιθεωρητών αναμένεται να υποβληθεί στον ΟΗΕ το Σάββατο, ωστόσο το τελικό πόρισμα μπορεί να καθυστερήσει αρκετές ακόμα εβδομάδες.

Μέχρι τότε, η επιχείρηση της Δύσης κατά του Άσαντ δεν αποκλείεται να έχει ήδη τελειώσει.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ

Headlines