Ο μηχανισμός εκκαθάρισης τραπεζών στο επίκεντρο του Ecofin

Μαραθώνιες ήταν οι διαπραγματεύσεις στο Συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ (Ecofin) σχετικά με τους νέους κανόνες που θα διέπουν την εκκαθάριση των τραπεζών, εν μέσω των πιέσεων που ασκούνται προκειμένου να σημειωθεί πρόοδος στην πορεία για την τραπεζική ένωση και την δημιουργία μηχανισμών αντιμετώπισης χρηματοοικονομικών κρίσεων.

Οι υπό διαπραγμάτευση κανόνες στόχο έχουν να προστατεύονται στο μέλλον οι φορολογούμενοι από τον κίνδυνο να χρηματοδοτούν την διαδικασία εκκαθάρισης τραπεζών που πτωχεύουν, κάτι που συνέβη επανειλημμένα κατά την διάρκεια της κρίσης των τελευταίων ετών.

«Καταγράψαμε σημαντική πρόοδο» όσον αφορά το να απαντηθούν οι «ανησυχίες διαφόρων κρατών, αλλά έχουμε ακόμα ορισμένες σημαντικές αποκλίσεις στις απόψεις», επισήμανε ο ιρλανδός υπουργός Οικονομικών Μάικλ Νούναν την Παρασκευή.

«Η θερινή ισημερία είναι η πιο μεγάλη ημέρα του χρόνου, έτσι έχουμε άφθονο χρόνο να καταλήξουμε σε μια συμφωνία απόψε», χαριτολόγησε ο επίτροπος Οικονομίας της ΕΕ Όλι Ρεν. «Πιστεύω ότι όλοι θα ακολουθήσουν μια εποικοδομητική προσέγγιση και θα καταλήξουμε σε μια συμφωνία», πρόσθεσε.

Το Ecofin πιέζεται να καταλήξει σε συμφωνία καθώς διατυπώνονται ανησυχίες ότι, εάν υπάρξει περαιτέρω καθυστέρηση, δεν θα αρκέσει ο χρόνος για να ολοκληρωθεί η θέσπισή της από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πριν από τις ευρωεκλογές του 2014.

Οι υπό συζήτηση κανόνες προβλέπουν ότι οι τράπεζες θα πρέπει να διατηρούν κεφάλαια για να αντιμετωπίζουν καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και ότι οι πιστωτές και οι μέτοχοι των τραπεζών θα υφίστανται ζημίες σε περίπτωση πτωχεύσεων πιστωτικών ιδρυμάτων.

Οι αποταμιεύσεις κάτω από τις 100.000 ευρώ θα είναι εγγυημένες, όμως τα πρόσωπα και οι επιχειρήσεις με μεγαλύτερες αποταμιεύσεις θα ενταχθούν στην «ιεραρχία» αυτών που θα καλούνται να υφίστανται ζημίες, όπως συνέβη στην περίπτωση της Κύπρου.

Οι νέοι υπό διαπραγμάτευση κανόνες προβλέπουν επίσης την δημιουργία εθνικών ταμείων για την εκκαθάριση των τραπεζών και ενός ευρωπαϊκού αντίστοιχου – που όμως θα παρεμβαίνει μόνο σε ύστατη ανάγκη.

«Χρειαζόμαστε σαφείς κανόνες για το τί θα συμβαίνει, όταν μια τράπεζα αρχίζει να αντιμετωπίζει δυσκολίες», είπε ο υπουργός Οικονομικών του Λουξεμβούργου, Λικ Φρίντεν. «Αυτά είναι τα μαθήματα που θα πρέπει να αντλήσουμε από την κρίση του 2008», πρόσθεσε.

Τα μέτρα αυτά θα ανοίξουν επίσης τον δρόμο ώστε να εγκαθιδρυθεί μηχανισμός σε επίπεδο ευρωζώνης για το κλείσιμο και την εκκαθάριση ή την αναδιάρθρωση τραπεζών, κάτι που αναμένεται να προτείνει λεπτομερειακά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και χαρακτηρίζεται ο δεύτερος πυλώνας της τραπεζικής ένωσης.

Ωστόσο οι υπουργοί διαφωνούν για τα περιθώρια κινήσεων και ελιγμών που θα διατηρήσουν τα εθνικά κράτη.

Οι υπό συζήτηση κανόνες είναι «πολύ άκαμπτοι και δημιουργούν κίνδυνο έλλειψης ρευστότητας για τις χώρες που δεν είναι μέλη του ευρώ», επισήμανε ο σουηδός υπουργός Οικονομικών Άντερς Μποργκ. «Χρειάζεται να έχουμε πολύ περισσότερη ευελιξία». Το γεγονός ότι «οι χώρες της ευρωζώνης πιέζουν για να επιβάλουν μια λύση είναι πολύ επικίνδυνο για εμάς», πρόσθεσε.

Αντιθέτως, η υπουργός Οικονομικών της Αυστρίας, Μαρία Φέκτερ, είχε δηλώσει την Πέμπτη στο Eurogroup ότι τα περιθώρια δράσης που θα αφεθούν στα κράτη πρέπει να είναι περιορισμένα διότι σε διαφορετική περίπτωση οι κανόνες θα παραβιάζονται.

«Η ευελιξία δεν πρέπει να είναι υπερβολική, διότι σε αυτή την περίπτωση χάνεις τη βεβαιότητα και την ασφάλεια που χρειάζονται οι επενδυτές», υποστήριξε επίσης ο Γεργκ Άσμουσεν, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Οι διαπραγματεύσεις αναμενόταν επίσης να επικεντρωθούν στο μέγεθος των εθνικών ταμείων εκκαθάρισης τραπεζών και το πώς θα αξιοποιούνται, αλλά και τις απαιτήσεις έναντι των τραπεζών σε ό,τι αφορά τις συνεισφορές τους σε αυτά εκ των προτέρων.

«Δεν βλέπω κάτι που να είναι αξεπέραστο», δήλωσε πάντως ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Πιερ Μοσκοβισί. «Δεν υφίσταται κάποια επιθυμία να μην καταλήξουμε σε ένα αποτέλεσμα», πρόσθεσε.

Παράταση για τους στόχους των ελλειμμάτων

Νωρίτερα την Παρασκευή, το Ecofin ενέκρινε την πρόταση να δοθεί στην Γαλλία και στην Ισπανία παράταση δύο ετών για την μείωση των ελλειμμάτων τους, λόγω της «χειρότερης του αναμενόμενου επιδείνωσης της κατάστασης των οικονομιών τους», όπως και στις περιπτώσεις της Πολωνίας και της Σλοβενίας.

Για την Ολλανδία και την Πορτογαλία, δόθηκαν παρατάσεις ενός έτους.

Το Βέλγιο έχει περιθώριο ως το τέλος αυτής της χρονιάς για να μειώσει το δημοσιονομικό του έλλειμμα, καθώς οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ επέκριναν τις Βρυξέλλες ότι έκαναν «ανεπαρκείς» προσπάθειες το 2012.

Η Ιταλία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Ουγγαρία και η Ρουμανία επιβραβεύτηκαν από το Ecofin για την δημοσιονομική προσαρμογή τους με την έξοδό τους –και επίσημα– από την διαδικασία της ΕΕ για τα υπερβολικά ελλείμματα.

Αντίθετα στην διαδικασία αυτή υπήχθη εκ νέου η Μάλτα, που ξεπέρασε το όριο του 3% του ΑΕΠ.

Η κυβέρνηση της Ουγγαρίας πάντως εξέφρασε δυσαρέσκεια σχετικά με τις εκτιμήσεις του συμβουλίου υπουργών για την οικονομία της και την προτροπή να «απαντήσει στις ανησυχίες σχετικά με την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης», κάτι το οποίο σύμφωνα με τον επίτροπο Ρεν αποτελεί «αναγκαία προϋπόθεση για μια σταθερή οικονομική ανάπτυξη». Διπλωμάτες είπαν ότι ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν θα εγείρει ζήτημα στη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες την επόμενη εβδομάδα.

Επίσης το συμβούλιο υπουργών συμφώνησε να δώσει στην Πορτογαλία και στην Ιρλανδία άλλα επτά χρόνια για την αποπληρωμή των δανείων τους, σε μια προσπάθεια να επιταχύνουν την επάνοδό τους στις διεθνείς αγορές δανεισμού.

Τέλος το Ecofin διεμήνυσε στη Γαλλία –δεύτερη σε μέγεθος οικονομία της ευρωζώνης– να προχωρήσει στην αναδιοργάνωση του ασφαλιστικού της συστήματος πριν από το τέλος της χρονιάς και να μειώσει τα κόστη εργασίας, σε αντάλλαγμα για την παράταση που της δόθηκε για την μείωση του ελλείμματός της, απηχώντας τις προτροπές της Επιτροπής στις οποίες είχε απαντήσει επιθετικά ο πρόεδρος Ολάντ.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ/Reuters/Γαλλικό/Γερμανικό