«Πολιτικό φαινόμενο και σπουδαία Βρετανίδα» η Θάτσερ, λένε οι ηγέτες

Με θερμά λόγια για την πολιτική της προσωπικότητα και την επιρροή της ίδιας στη Βρετανία και των πολιτικών της σε όλο τον κόσμο, εκφράζονται Βρετανοί και ξένοι ηγέτες για τη Μάργκαρετ Θάτσερ, χωρίς να λείπουν και οι διακριτικά επικριτικές αναφορές στην στάση που κρατούσε σε ζητήματα εσωτερικής και διεθνούς σημασίας.

«Χάσαμε μια μεγάλη ηγέτιδα, μια σπουδαία πρωθυπουργό, μια σημαντική Βρετανίδα», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον εκφράζοντας την θλίψη του για την είδηση.

Η βασίλισσα Ελισάβετ είναι επίσης «θλιμμένη που πληροφορήθηκε αυτήν την είδηση», ανέφερε το Παλάτι του Μπάκιγχαμ σε δική του ανακοίνωση, προσθέτοντας ότι πρόκειται να στείλει ένα «συλλυπητήριο μήνυμα» στην οικογένεια της Θάτσερ.

Ο διάδοχός της στον πρωθυπουργικό θώκο και ηγετικό στέλεχος των Συντηρητικών Τζον Μέιτζορ χαρακτήρισε την εκλιπούσα «αληθινή δύναμη της φύσης» και «πολιτικό φαινόμενο». Επισήμανε δε τις μεταρρυθμίσεις της «στους τομείς της οικονομίας, της νομοθεσίας που διέπει την λειτουργία των συνδικάτων» αλλά και «την ανάκτηση των Νήσων Φόκλαντ».

«Τα εξαίρετα χαρακτηριστικά της θα τα θυμούνται πάντα όσοι συνεργάστηκαν στενά μαζί της: θάρρος και αποφασιστικότητα στην πολιτική, ανθρωπιά και γενναιοδωρία πνεύματος στην ιδιωτική της ζωή», είπε ακόμη.

Η Μάργκαρετ Θάτσερ ήταν μία «επιβλητική πολιτική μορφή» με παγκόσμια απήχηση, είπε ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην ηγέτης των Εργατικών Τόνι Μπλερ συνομολογώντας ότι «πολύ λίγοι ηγέτες καταφέρνουν να μεταβάλλουν όχι μόνο το πολιτικό τοπίο στη χώρα τους, αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο.

Παρά την ιδεολογική διαφορά των παρατάξεων, οι Εργατικοί στην μακρά θητεία τους που ακολούθησε την εικοσαετία των Τόρις από τη δεκαετία του 1970 ως το 1997, δεν κατήργησαν όλες τις πολιτικές της Θάτσερ και του διαδόχου της Μέιτζορ. Ορισμένες από τις αλλαγές που έκανε «εντέλει κατέληξαν να εφαρμοστούν από κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Μπλερ.

Επικριτικός ο Τζέρι Άνταμς

Δριμύ κατηγορώ για τη στάση της Θάτσερ στο ιρλανδικό απηύθυνε στις δηλώσεις του ο Τζέρι Άνταμς, πρώην ηγέτης του πολιτικού τμήματος του IRA, του Σιν Φέιν.

«Υιοθέτησε δρακόντειες μιλιταριστικές πολιτικές που παρέτειναν τον πόλεμο» και έκαναν την Ιρλανδία «να υποφέρει πολύ», τόνισε.

Η Θάτσερ «υιοθέτησε τη λογοκρισία, συνωμοσίες, και τη δολοφονία πολιτών από μυστικές επιχειρήσεις», συνέχισε ο Άνταμς αναφερόμενος έμμεσα στην απαγόρευση μετάδοσης των δηλώσεων του από βρετανικά μέσα, τα οποία τις μετέδιδαν ντουμπλαρισμένες.

Πένθος στα Φόκλαντ

Ο πρόεδρος του τοπικού Κοινοβουλίου των Νήσων Φόκλαντ δήλωσε πως ο θάνατος της Μάργκαρετ Θάτσερ σηματοδοτεί μία ημέρα πένθους για τους κατοίκους των, οι οποίοι έβλεπαν πάντοτε στο πρόσωπο της πρώην πρωθυπουργού τον απελευθερωτή της υπερπόντιας βρετανικής αποικίας μετά την απόβαση και κατάληψή τους από τις δυνάμεις της Αργεντινής, το 1982.

Ένας άλλος κάτοικος την χαιρέτισε ως «τον δικό τους Ουίνστον Τσόρτσιλ».

«Ιστορική προσωπικότητα»

Ο Μπαράκ Ομπάμα απέτισε φόρο τιμής στη μνήμη της Μάργκαρετ Θάτσερ, εκτιμώντας ότι η πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας ήταν «αληθινή φίλη των Ηνωμένων Πολιτειών». Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έκανε ακόμη ειδική αναφορά στην δέσμευση της πρώην πρωθυπουργού στην αμερικανοβρετανική συμμαχία—γνωστή και ως «ειδική σχέση».

Η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, εξήρε τη μνήμη της Θάτσερ, χαρακτηρίζοντάς την «εξαιρετική ηγέτιδα της εποχής μας» που «σημάδεψε τη σύγχρονη Βρετανία όπως λίγοι το έχουν κάνει πριν ή μετά από αυτήν».

Από την πλευρά του, ο Γάλλος πρόεδρος, Φρανσουά Ολάντ, απέτισε και εκείνος φόρο τιμής υπογραμμίζοντας ότι η σχέση της με τη Γαλλία ήταν «πάντα ειλικρινής και έντιμη».

Το Λονδίνο είχε εξάλλου βρει έναν απρόσμενο σύμμαχο στον πόλεμο των Φόκλαντ. Με δική του παρέμβαση ο τότε Γάλλος πρόεδρος, Φρανσουά Μιτεράν είχε ζητήσει οι γαλλικές εταιρείες να παράσχουν τεχνική βοήθεια στη Βρετανία για το πώς θα αντιμετωπίσει γαλλικά οπλικά συστήματα τα οποία κατείχε η Αργεντινή, συγκεκριμένα τους πυραύλους Exocet.

Ο Μπιλ Κλίντον εξέφρασε και αυτός τη θλίψη του για το θάνατο της Μάργκαρετ Θάτσερ: «Το Ηνωμένο Βασίλειο έχασε μια εμβληματική γυναίκα πολιτικό και μια ατρόμητη ηγέτιδα. Οι ΗΠΑ έχασαν μια από τις πλέον αγαπητές τους φίλες και μια από τις πιο πολύτιμες συμμάχους τους», αναφέρει.

Από το Βερολίνο ο Γερμανός πρώην καγκελάριος Χέλμουτ Κολ εξήρε την «αγάπη για την ελευθερία, την ειλικρίνεια και την αμεσότητά της» της Μάργκαρετ Θάτσερ, επί των ημερών της οποίας άσκησε την ηγεσία της χώρας του.

* Με θερμά λόγια για την παρουσία και το έργο της Θάτσερ εκφράστηκαν ακόμη ο Ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση χαιρέτισε τη μνήμη της Μάργκαρετ Θάτσερ, λέγοντας ότι θα μείνει στην ιστορία τόσο για τις συνεισφορές της όσο και για τις επιφυλάξεις της σχετικά με το σχέδιο της ευρωπαϊκής ενοποίησης.

«Ήταν αναμφίβολα μια μεγάλη γυναίκα πολιτικός, η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός στη χώρα της, και μια προσεκτική ‘παίκτρια’ που είχε δεσμευτεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση», αναφέρει ο Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο. Έπαιξε σημαντικό ρόλο για να φέρει στους κόλπους της ευρωπαϊκής οικογένειας τις χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης, υπενθυμίζει ακόμη.

Πολιτικό που «σημάδεψε τη βρετανική και την ευρωπαϊκή πολιτική», μια «ιστορική προσωπικότητα» βλέπει στο πρόσωπο της Θάτσερ και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς.

Στην Νότιο Αφρική το κυβερνών ANC επισήμανε ότι η Θάτσερ δεν αναγνώρισε μεν «το ANC ως νόμιμο κόμμα για να κυβερνήσει (τη Νότια Αφρική), αλλά δεν ήταν στο ίδιο μήκος κύματος με τον βρετανικό λαό για το θέμα αυτό, όμως πολύ νερό κύλησε κάτω από τις γέφυρες από τότε» χαρακτηρίζοντας τη Θάτσερ «εξαιρετική ηγέτιδα».

Από τη Μόσχα, ο τελευταίος ηγέτης της ΕΣΣΔ Μιχαήλ Γκορμπατσόφ δήλωσε ότι η Μάργκαρετ Θάτσερ ήταν μια «μεγάλη πολιτική προσωπικότητα και ένας ευφυής άνθρωπος. Θα παραμείνει στη μνήμη και την ιστορία μας».

Οι σχέσεις τους ως ηγέτες «ήταν δύσκολες και όχι πάντα ήρεμες, ήταν όμως σοβαρές και υπεύθυνες και για τις δύο πλευρές», πρόσθεσε.

«Σταδιακά, ήταν οι ανθρώπινες σχέσεις που δημιουργήθηκαν, οι οποίες είχαν γίνει όλο και πιο φιλικές. Τέλος, καταφέραμε να κατανοήσουμε ο ένας τον άλλον, και αυτό βοήθησε να αλλάξει η ατμόσφαιρα μεταξύ της χώρας μας και της Δύσης και να τεθεί τέρμα στον ψυχρό πόλεμο».

Τέλος ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Χένρι Κίσινγκερ δήλωσε ότι η Θάτσερ ήταν μια «θαρραλέα και τολμηρή προσωπικότητα». Και όπως πρόσθεσε «δεν πίστευε ότι δουλειά της ήταν να βρίσκει μια συμβιβαστική λύση, αλλά μάλλον να διατηρεί ακράδαντες τις πεποιθήσεις της».

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ/Reuters/Γαλλικό