Εισαγγελική παρέμβαση για το μολυσμένο με AIDS αίμα

71

Μέτρα για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου μολυσμένο αίμα να χρησιμοποιηθεί ξανά σε μεταγγίσεις ανακοίνωσε ο υπουργός Υγείας Δ.Αβραμόπουλος σε συνέντευξη Τύπου, μετά την δημοσιοποίηση της υπόθεσης για τη μετάγγιση μολυσμένου με τον ιό HIV του AIDS αίματος σε 17χρονη κοπέλα που πάσχει από μεσογειακή αναιμία. Όπως ανακοινώθηκε από το ίδιο αίμα -με τη μορφή πλάσματος- μολύνθηκε και 76χρονος καρδιοπαθής.

Ο υπουργός ανακοίνωσε ότι από τα 14 κέντρα αιμοδοσίας που υπάρχουν σήμερα στη χώρα, στα οκτώ γίνεται μοριακός έλεγχος του αίματος, κάτι που ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο να περάσει μολυσμένο αίμα σε ασθενείς μέσω των μεταγγίσεων.

Όπως ανακοίνωσε, σε λιγότερο από δύο μήνες θα τοποθετηθεί σύστημα μοριακού ελέγχου και σε άλλα έξι κέντρα αιμοδοσίας τα οποία βρίσκονται στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, όπου συνέβη και το περιστατικό, στο Βενιζέλειο Νοσοκομείο της Κρήτης, στο Γενικό Κρατικό της Νίκαιας, στο ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκης, στο «Αμαλία Φλέμινγκ» και στο «Δρακοπούλειο» Κέντρο Αιμοδοσίας του Ερυθρού Σταυρού στην Αθήνα.

Το κόστος για το μοριακό έλεγχο σε επίπεδο προσωπικού και εξοπλισμού για τα έξι αυτά νοσοκομεία εκτιμάται ότι θα αγγίξει τα 30 εκατ. ευρώ.

Ανάλογα κέντρα μοριακού ελέγχου βρίσκονται ήδη στο Λαϊκό Νοσοκομείο, στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο «Γιώργος Γεννηματάς», στο «Ιπποκράτειο» της Αθήνας, στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Ρίου, στο νοσοκομείο «Άγιος Ανδρέας» της Πάτρας και στα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία Αλεξανδρούπολης, Λάρισας και Ιωαννίνων.

«Η χώρα μας είναι ασφαλής και θωρακισμένη» τόνισε ο κ. Αβραμόπουλος και σημείωσε: «Διαχειριστήκαμε με άμεσο τρόπο το περιστατικό» υπογράμμισε ο υπουργός Υγείας, διαβεβαιώνοντας ταυτόχρονα ότι υπάρχει συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων φορέων, προκειμένου να μην υπάρξει ξανά παρόμοιο περιστατικό.

Ο κ. Αβραμόπουλος είπε ότι το υπουργείο Υγείας θα παράσχει πλήρη ιατρική και ηθική κάλυψη στη 17χρονη με μεσογειακή αναιμία, αλλά και στον 76χρονο καρδιοπαθή από τα Τρίκαλα, που μολύνθηκαν με τον ιό του AIDS μέσω μετάγγισης από το αίμα του 38χρονου αιμοδότη.

Το ιστορικό και οι εξηγήσεις

Όπως είπε ο κ. Αβραμόπουλος, η μετάγγιση του ασθενούς έγινε στις 18 Αυγούστου 2005, ενώ η μόλυνση στον ιό διαπιστώθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2006.

Μετά από διάφορους εργαστηριακούς ελέγχους για να επιβεβαιωθεί το περιστατικό, στις 23 Μαρτίου του 2006 ενημερώθηκαν οι αρμόδιες υπηρεσίες, οι οποίες με τη σειρά τους ενημέρωσαν την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας.

«Ήδη από την 23η Μαρτίου 2006» είπε ο υπουργός Υγείας, «δόθηκαν οδηγίες να ενημερωθεί άμεσα ο εισαγγελέας Θεσσαλονίκης και να ληφθούν όλα τα νόμιμα και απαραίτητα μέτρα».

«Παράλληλα» προσέθεσε, «απεστάλη εγκύκλιος, σύμφωνα με την οποία επεκτείνεται σε όλα τα νοσοκομειακά κέντρα αιμοδοσίας της χώρας ο μοριακός έλεγχος του αίματος, με στόχο να θωρακιστεί η υγεία των πολιτών».

Από την πλευρά του, ο διευθυντής του κέντρου αιμοδοσίας του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης Λεωνίδας Παπαγιάννης δήλωσε ότι θα αναλάβει πρωτοβουλία για να μηδενιστεί το χρονικό «παράθυρο» στη διάρκεια του οποίου δεν μπορεί να ανιχνευτεί ο ιός του ΑΙDS στο αίμα του αιμοδότη.

Εξήγησε ότι «δεν θα βγαίνει στην κυκλοφορία το αίμα, αλλά θα λέμε στον αιμοδότη να έρθει σε 10 ημέρες. Θα του παίρνουν από ειδική ομάδα, που θα συσταθεί, μια σύριγγα αίματος και θα γίνεται επανέλεγχος. Εάν είναι θετικός θα βγει θετικός 100% και αν είναι αρνητικός θα βγει αρνητικός 100% και τότε θα ανεβαίνει το αίμα στην διακίνηση».

Στις δηλώσεις που έκανε ο κ. Αβραμόπουλος την ίδια ώρα με την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών παρέπεμψε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ερωτήματα σχετικά με το κρούσμα μετάγγισης μολυσμένου αίματος.

Ο Θοδωρής Ρουσόπουλος, μετά από αλλεπάλληλα ερωτήματα, ανέφερε ότι η κυβέρνηση έχει ήδη νομοθετήσει την αλλαγή της μεθόδου του μοριακού ελέγχου του αίματος.

«Πρόκειται» είπε, «για το νόμο 3204/9/05, το δε αίμα της συγκεκριμένης περίπτωσης μεταγγίστηκε στις 18/8/2005, στον τακτικό έλεγχο που έγινε στις 18/1/2006 διαπιστώθηκε η μόλυνση με τον ιό του HIV και μετά από εργαστηριακούς ελέγχους επιβεβαίωσης (στις 23/3/2006) ενημερώθηκαν οι αρμόδιες υπηρεσίες, που, με τη σειρά τους, ενημέρωσαν την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας, ενώ χθες -Δευτέρα- ταυτοποιήθηκε ο ορότυπος του ιού τόσο στον ασθενή όσο και στον αιμοδότη».

Παρέμβαση εισαγγελέα

Ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης, Παναγιώτης Ιωαννίδης, διέταξε τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης για το περιστατικό.

Ο κ. Ιωαννίδης θα ζητήσει να διερευνηθεί τυχόν ευθύνη υπευθύνων για σωματική βλάβη από αμέλεια ή για επικίνδυνη σωματική βλάβη και αν τηρήθηκαν όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες ανάλυσης του αίματος που προορίζεται για μετάγγιση.

«Ορολογικά σιωπηλό παράθυρο»

Προβληματισμό προκαλεί στον επιστημονικό κόσμο ο τρόπος με τον οποίο μεταδόθηκε ο ιός ΗIV του AIDS από 38χρονο αιμοδότη σε 17χρονη πάσχουσα με μεσογειακή αναιμία, αλλά και σε 76χρονο καρδιοπαθή από τα Τρίκαλα.

Σύμφωνα με την εμπιστευτική αλληλογραφία προς το Κέντρο Ελέγχου Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) του υπουργείου Υγείας, η μετάδοση του ιού του AIDS είναι αποτέλεσμα μετάγγισης αίματος στην περίοδο του «ορολογικού σιωπηλού παραθύρου», όπως την αποκαλούν οι επιστήμονες.

Ο αιμοδότης, όπως αναφέρεται στο έγγραφο, είχε δώσει αίμα στις 29/8/2005. Πρόκειται για παντρεμένο άνδρα ηλικίας 38 ετών, που έδωσε για πρώτη φορά αίμα, προκειμένου να βοηθήσει κάποιον συγγενή του. Αξίζει να σημειωθεί ότι η γυναίκα του, που εγκυμονεί, δεν είναι θετική στον ιό.

Ο ίδιος δεν γνώριζε ότι ήταν φορέας του AIDS, καθώς, όπως εκτιμούν οι επιστήμονες, είχε μολυνθεί τουλάχιστον δέκα ημέρες πριν από την αιμοδοσία, περίοδος που είναι ορισμένες φορές πολύ δύσκολο, εάν δεν διατίθενται και τα απαραίτητα εξειδικευμένα εργαστήρια στο αιμοδοτικό κέντρο, να ανιχνευθεί ο ιός του AIDS.

Στις 13 Ιανουαρίου του 2006 διαπιστώθηκε ότι μία κοπέλα με μεσογειακή αναιμία ήταν οροθετική για το αντίσωμα του AIDS. Η ασθενής, ελλείψει άλλων αιτίων εκτός από τη μετάγγιση, φαίνεται ότι μολύνθηκε από το αίμα που χρησιμοποιήθηκε από τον επίμαχο δότη.

Με αφορμή το περιστατικό αυτό, το τμήμα αιμοδοσίας του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης επανεξέτασε όλα τα δείγματα αίματος -24 στο σύνολό τους-, για να διαπιστωθεί εάν κάποιο απ αυτά ήταν μολυσμένο με τον ιό του AIDS.

Από τα δείγματα προέκυψε ότι ουδείς από τους αιμοδότες, τουλάχιστον την περίοδο εκείνη, δεν είχε μολυνθεί από τον ιό του AIDS. Αμέσως, από το τμήμα αιμοδοσίας υπήρξε η υποψία για το λεγόμενο «ορολογικά σιωπηλό παράθυρο» και ξανακλήθηκαν για εξέταση οι 24 αιμοδότες.

Για έλεγχο προσήλθαν 21, από τους οποίους ένας, ο 38χρονος άνδρας, βρέθηκε στις 3 Μαρτίου του 2006 θετικός στον ιό του AIDS και με την επιβεβαιωτική εξέταση «western blot».

Μετά από ενέργειες του Συντονιστικού Κέντρου Αιμοεπαγρύπνησης, στο οποίο υπεύθυνη είναι η Κ.Πολίτη, εστάλησαν για μοριακό έλεγχο από το Ιπποκράτειο Νοσοκομείο στο Κέντρο Αναφοράς Ρετροϊών της Αθήνας, το οποίο διευθύνει ο Α.Χατζάκης, τα παρακάτω δείγματα ορού:

1. Το αρχικό δείγμα, που φυλάσσεται πάντα μετά την αιμοληψία και είχε ληφθεί στις 29/8/2005.
2. Δείγμα του αιμοδότη με ημερομηνία 3/3/2006 και
3. Δείγμα ορού της κοπέλας που μολύνθηκε στις 18/1/2006.

Τη Δευτέρα διαπιστώθηκε και από το Κέντρο Αναφοράς Ρετροϊών της Αθήνας ότι το αρχικό δείγμα του αιμοδότη είναι όντως θετικό στον ιό του AIDS.

Παρουσία ψυχιάτρου, έγινε ενημέρωση των γονέων της άτυχης κοπέλας που μολύνθηκε, ενώ θετικός είναι και ο 76χρονος καρδιοπαθής που διαμένει στα Τρίκαλα και είχε πάρει πλάσμα αίματος, το οποίο είχε παραχθεί από την επίμαχη παρτίδα. Η μετάγγιση είχε γίνει στο Διαβαλκανικό Κέντρο Θεσσαλονίκης.

Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει το εμπιστευτικό έγγραφο της κ. Πολίτη προς τον ΚΕΕΛΠΝΟ είναι ότι η μετάδοση της λοίμωξης του ιού του AIDS στην 17χρονη κοπέλα και τον 76χρονο έγινε πράγματι κατά τη χρονική περίοδο του «ορολογικά σιωπηλού παραθύρου» από τον 38χρονο αιμοδότη.

«Πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι ο αιμοδότης, όταν έδωσε αίμα για συγγενικό του πρόσωπο, αν και ήταν φορέας ολίγων ημερών, το αίμα του, όπως προέκυψε και από το δείγμα, ήταν καθαρό, όσον αφορά στον ιό του AIDS HIV» είπε χαρακτηριστικά η κ. Πολίτη, η οποία εξήγησε ότι το φαινόμενο του «παραθύρου» διαρκεί τουλάχιστον 20 ημέρες, δηλαδή κάποιος μπορεί να μην φαίνεται στις εξετάσεις οροθετικός για τουλάχιστον 20 ημέρες μετά τη μόλυνση.

Αντιδράσεις της αντιπολίτευσης

«Τα δύο χαμένα χρόνια στον τομέα της Υγείας κοστίζουν σε ζωές και πόνο. Το επικίνδυνο κενό που αποκαλύφθηκε σήμερα -Τρίτη- στο σύστημα αιμοδοσίας είναι η κορυφή του παγόβουνου» δήλωσε ο υπεύθυνος του τομέα Απασχόλησης, Κοινωνικής Πολιτικής και Υγείας του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος.

«Από το 2003» προσέθεσε, «η Ελλάδα είχε αρχίσει να εφαρμόζει την ειδική εξέταση, που αποκλείει το λεγόμενο σκοτεινό παράθυρο σε περιπτώσεις αιμοδοτών που έχουν μολυνθεί από τον ιό του AIDS. Την ίδια περίοδο γενικευόταν η εφαρμογή της εξέτασης αυτής σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες».

«Αν μετά τις εκλογές του 2004 συνεχιζόταν ο ίδιος ρυθμός, όλα τα κέντρα αιμοδοσίας θα ήταν σε θέση να πραγματοποιούν την εξέταση αυτή. Είναι απαράδεκτο και αδιανόητο τα κέντρα αιμοδοσίας της Θεσσαλονίκης να μην έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιούν αυτή την εξέταση και έτσι οι μεταγγιζόμενοι εκεί να αντιμετωπίζονται ως άνθρωποι δεύτερης κατηγορίας» σχολίασε ο κ. Βενιζέλος.

«Όταν τον Οκτώβριο του 2005, ο προηγούμενος υπουργός Υγείας προώθησε το νέο νόμο για το σύστημα αιμοδοσίας, τονίσαμε ότι το ζητούμενο δεν είναι ένας ανεφάρμοστος νόμος, αλλά η κάλυψη των κενών σε εξοπλισμό και προσωπικό. Επικράτησε όμως η λογική των φευγαλέων εντυπώσεων, μέσω της δήθεν νομοθετικής υπερπαραγωγής. Τώρα ποιος αναλαμβάνει την ευθύνη απέναντι στο κορίτσι αυτό και την οικογένεια του;» κατέληξε.

«Αποδεικνύεται, φοβάμαι, μ αυτό το πολύ πικρό περιστατικό, ότι η κατάσταση στο χώρο της Υγείας δεν είναι αυτή που παρουσιάστηκε από την κυβέρνηση» σχολίασε ο πρόεδρος του ΣΥΝ Αλέκος Αλαβάνος.

«Δεν νοείται σήμερα νοσοκομείο που κάνει μεταγγίσεις, να μην έχει την υποδομή, να μην το έχει στηρίξει το κράτος, ώστε να έχει την υποδομή για να κάνει τη μοριακή εξέταση και να είναι εξασφαλισμένο το αίμα σε σχέση με αυτόν ο οποίος θα το πάρει και του οποίου πάμε να ανορθώσουμε την υγεία και όχι να την καταστρέψουμε» προσέθεσε.

«Τα θέματα της Υγείας δεν έχουν σχέση με την εικόνα που παρουσίασε η κυβέρνηση, με αυτά που βιώνει ο απλός πολίτης καθημερινά. Είναι άμεση ανάγκη να στηρίξουμε την προσπάθεια του νοσηλευτικού προσωπικού, των γιατρών και το δημόσιο τομέα στο χώρο της Υγείας» κατέληξε ο κ. Αλαβάνος.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ,ΜΠΕ