28

Η δημοσιονομική απογραφή αποτέλεσε κεντρική πολιτική επιλογή της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και μία από τις βασικότερες προεκλογικές της δεσμεύσεις. Η πραγματοποίησή της σημάδεψε την οικονομική πολιτική, αλλά και ευρύτερα την ελληνική οικονομία, το 2004 και προκάλεσε σκληρές πολιτικές αντιπαραθέσεις.

Το ΠΑΣΟΚ με την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ προέβαλε στην ελληνική κοινωνία την εικόνα της «ισχυρής οικονομίας» των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, των χαμηλών ελλειμμάτων και της δημοσιονομικής εξυγίανσης. Από την πλευρά της η ΝΔ, αλλά και η αριστερή αντιπολίτευση, αμφισβητούσε την ιδέα της «ισχυρής οικονομίας», υποστηρίζοντας ότι το ΠΑΣΟΚ «αλλοίωνε» την πραγματική κατάσταση.

Μετά τις εκλογές της 7ης Μαρτίου η ΝΔ, ως κυβέρνηση πλέον, είχε την ευκαιρία να αποκαταστήσει τη «διαφάνεια και την ειλικρίνεια» στα δημόσια οικονομικά.

Αναθεωρώντας τον τρόπο υπολογισμού κυρίως των αμυντικών δαπανών, η κυβέρνηση ουσιαστικά «μετέφερε» τις μελλοντικές δαπάνες στο παρελθόν, όπως η προηγούμενη κυβέρνηση, εγγράφοντας τις δαπάνες κατά το χρόνο παραλαβής των εξοπλισμών, «μετέφερε» την επιβάρυνση των δημοσιονομικών μεγεθών στο μέλλον.

Το εγχείρημα, όμως, αποδείχτηκε πιο σύνθετο. Σύντομα, η κατάσταση βγήκε εκτός ελέγχου, με αποτέλεσμα οι αλλεπάλληλες αναθεωρήσεις να επιβαρύνουν λογιστικά τόσο την περίοδο πριν από την ένταξη στο ευρώ, όσο και τα επόμενα χρόνια. Μόνο το 2004 το έλλειμμα του προϋπολογισμού αναμένεται να ανέλθει κοντά στο 5,8% του ΑΕΠ, έναντι ανώτατου ορίου 3% που επιβάλει το Σύμφωνο Σταθερότητας.

Επακόλουθο της δραματικής αναθεώρησης των οικονομικών στοιχείων να εκτοξευτούν βαριές κατηγορίες κατά της Ελλάδας για την αξιοπιστία της. Επιπλέον, όμως, η Κομισιόν ξεκίνησε τη διαδικασία που προβλέπεται για τις χώρες με υπερβολικά ελλείμματα, διαδικασία η οποία μπορεί να φθάσει έως την επιβολή υψηλών προστίμων.

Οι χειρισμοί του υπουργείου Οικονομίας βρέθηκαν στο στόχαστρο όχι μόνο του ΠΑΣΟΚ, αλλά και του ίδιου του κυβερνώντος κόμματος, όπως φάνηκε στις επικριτικές δηλώσεις του ευρωβουλευτή της ΝΔ Γ.Δημητρακόπουλου και στις «σιωπηλές» αποστάσεις που πήραν αρκετά κυβερνητικά στελέχη.

Η Ελλάδα φαίνεται πως έχει εξασφαλίσει διετή προθεσμία (έως και το 2006) για τη μείωση του ελλείμματος (στο 2,8% όπως έχει δεσμευθεί ο υπουργός Οικονομίας Γ.Αλογοσκούφης), αλλά δεν γλίτωσε την «επιτήρηση» της ΕΕ, η οποία θα καλέσει την Αθήνα να υποβάλει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και δέσμη οικονομικών μέτρων, κυρίως συγκράτησης των κρατικών δαπανών.

Οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν στο Ecofin του Ιανουαρίου. Οι κυριότερες επιπτώσεις όμως της απογραφής είναι ότι η κυβέρνηση αναγκάζεται εκ των πραγμάτων να ακολουθήσει σφικτή εισοδηματική και κοινωνική πολιτική και να μεταθέσει την εκπλήρωση βασικών προεκλογικών της δεσμεύσεων στο μέλλον.

Γ.Κ.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ