Πολεμικό Μουσείο Αθήνας

Δίπλα στο Βυζαντινό Μουσείο και επί της οδού Βασιλέως Γεωργίου βρίσκεται και λειτουργεί από το 1975 το Πολεμικό Μουσείο Αθήνας. Σκοπός του είναι η συγκέντρωση, η παρουσίαση και η διαφύλαξη των κάθε είδους πολεμικών κειμηλίων και ενθυμίων της ιστορίας μας, καθώς και η μελέτη-τεκμηρίωση και η προβολή της πολεμικής ιστορίας της χώρας μας.
Μάλιστα στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του, το μουσείο έχει ιδρύσει παραρτήματα σε ιστορικές πόλεις της Ελλάδας, όπως το Ναύπλιο, τα Χανιά, η Τρίπολη και η Θεσσαλονίκη, προκειμένου να προβληθεί η τοπική ιστορία των αγώνων του έθνους.

Το Πολεμικό Μουσείο Αθήνας φιλοξενεί στο ισόγειο μια από τις πιο σημαντικές συλλογές όπλων από όλο τον κόσμο, η οποία είναι δωρεά του Πέτρου Σαρόγλου, αξιωματικού του Πυροβολικού.
Τα εκθέματα, από όλο τον κόσμο, χρονολογούνται από τη Νεολιθική εποχή μέχρι το πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Η συλλογή διαθέτει 3.000 όπλα, αμυντικά και επιθετικά, όπως πανοπλίες από τον ευρωπαϊκό Μεσαίωνα, καυκασιανά πιστόλια, μουσουλμανικά, ινδικά και ιαπωνικά όπλα.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα αφρικανικά όπλα, από δέρμα ψαριού και όστρακο χελώνας για μικρόσωμους πολεμιστές, καθώς και τα ξύλινα βέλη και οι κεφαλοθραύστες πρωτόγονων λαών. Ιδιαίτερης συλλεκτικής αξίας είναι η συλλογή που περιλαμβάνει επίχρυσα και επάργυρα όπλα με ημιπολύτιμες πέτρες, κοράλλι και τιρκουάζ, καθώς και αυτή της Ελληνικής Επανάστασης. Τέλος, περιλαμβάνει και δύο όπλα, κατασκευές εφευρετών.

Ιστορικό αρχείο

Το Πολεμικό Μουσείο διαθέτει ένα πλούσιο αρχείο που περιλαμβάνει αρχεία και συλλογές ιστορικού κυρίως περιεχομένου από την Επανάσταση του 1821 μέχρι και τον πόλεμο στην Κορέα, καθώς και έγγραφα (γνήσια και αντίγραφα) από διάφορες φάσεις της ελληνικής πολεμικής ιστορίας, όπως γνήσια έγγραφα των Κολοκοτρώνη, Πλαπούτα, Μακρυγιάννη, φύλλα των «Ελληνικών Χρονικών» ή τα αρχεία στρατιωτικών, εφημερίδων και παράνομου Τύπου από την περίοδο της Κατοχής κ.λπ.
Παράλληλα, στο τμήμα του ιστορικού αρχείου φυλάσσεται και η συλλογή με 400 παλιούς χάρτες που ξεκινούν από το 1471 και εξής. Αποτελούν έργα γνωστών χαρτογράφων, όπως οι Κορονέλι, Σανσόν, Ντε Λιλ, και άλλοι, οι οποίοι παρουσιάζουν την ανατολική Μεσόγειο βασιζόμενοι περισσότερο στη φαντασία τους παρά σε πραγματικά δεδομένα.
Η χαρτογράφησή τους δεν παύει όμως να αποτελεί πηγή μελέτης και γνώσης για τον ερευνητή της ιστορίας. Σήμερα έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια ταξινόμησης και καταχώρισης σε ηλεκτρονική μορφή όλου του αρχειακού υλικού που διαθέτει το μουσείο, ώστε να είναι προσιτό στο ευρύ κοινό αλλά και στον ερευνητή.

Φωτογραφικό αρχείο

Το πλούσιο φωτογραφικό αρχείο του Πολεμικού Μουσείου διαθέτει περισσότερες από είκοσι χιλιάδες (20.000) φωτογραφίες, οι οποίες παρουσιάζουν θεματολογία σχετική με την πολεμική ιστορία της Ελλάδας. Αποτελείται από πρωτότυπες φωτογραφίες που καλύπτουν την περίοδο από το τέλος του 19ου αιώνα έως τη σύγχρονη εποχή.
Η αρχειοθέτησή τους πραγματοποιείται με γνώμονα τις ιστορικές ενότητες που έχουν ως βάση τις διάφορες πολεμικές περιόδους (π.χ., Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912-1913) της νεότερης ελληνικής ιστορίας.

Τέλος, μια πλούσια βιβλιοθήκη, που διαθέτει περίπου 22.000 τίτλους βιβλίων και άλλων έντυπων εκδόσεων, καθώς και ένα άρτια εξοπλισμένο -με υπερσύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα- αμφιθέατρο 550 θέσεων συμπληρώνουν τους εσωτερικούς χώρους του μουσείου. Παράλληλα, στον εξωτερικό χώρο του Πολεμικού Μουσείου εκτίθενται όπλα που χρησιμοποιήθηκαν στους Βαλκανικούς Πολέμους, καθώς και στον Α’ και Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ανάμεσά τους μπορούμε να δούμε πυροβόλα ορειβατικά και πεδινά, νάρκες, τορπίλες, πολυβόλα αλλά και αεροσκάφη βομβαρδιστικά, αναχαιτίσεως, αντιαεροπορικά βλήματα, καθώς και το πρώτο αεροσκάφος της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας, ο «Δαίδαλος», που χρησιμοποιήθηκε στους Βαλκανικούς Πολέμους.