χρεοκοπία

Οι επιλογές έχουν και συνέπειες

Το σχεδιαζόμενο «κούρεμα» κατά 50% στο ελληνικό κρατικό χρέος συνιστά χρεοκοπία, επισημαίνει σε ανακοίνωσή του, την Παρασκευή, ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch Ratings. Η Fitch εκτιμά ότι μετά την ανταλλαγή ομολόγων το χρέος θα διαμορφωθεί στο 142% του ΑΕΠ το 2013, ενώ για να μειωθεί στο 120% έως το 2020 εκτιμά ότι το ποσοστό συμμετοχής των ιδιωτών θα πρέπει να ανέλθει στο 85%.

Την εκτίμηση ότι το πρόβλημα της Ελλάδας δεν μπορεί να λυθεί και οι αγορές δεν πρόκειται να ηρεμήσουν, χωρίς μια πραγματική αναδιάρθρωση του ελληνικού  χρέους, εξέφρασε ο διευθύνων σύμβουλος της Commerzbank Μάρτιν Μπλέσινγκ. Ερωτηθείς εάν οι τράπεζες θα συνεισέφεραν εθελοντικά στην επίλυση του ζητήματος, παρατήρησε: «Μόνο αν η Ελλάδα κήρυττε πτώχευση θα γινόταν αυτό σε εθελοντική βάση».

Μία ενδεχόμενη χρεοκοπία της Ελλάδας θα προκαλούσε παγκόσμιο οικονομικό σοκ ανάλογης κλίμακας με εκείνο που προκάλεσε η κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008, πρόβλεψε ο Νουριέλ Ρουμπινί, ενώ εκτίμησε ότι ένα ή δύο κράτη θα βγουν από το ευρώ εντός της προσεχούς διετίας. Την ίδια ώρα το Bloomberg προτείνει να ανέλθουν οι πόροι της ΕΕ για την ενίσχυση του τραπεζικού συστήματος στα τρία τρισεκατομμύρια ευρώ, προκειμένου να αποτρέψει την μετάδοση της κρίσης.

Την προειδοποίηση ότι χρεοκοπία της Ελλάδας συνεπάγεται μη αποδοχή των ομολόγων της ως ενέχυρο από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, απηύθυνε ο πρόεδρος της Ζαν Κλοντ Τρισέ σε συνέντευξη που παραχώρησε στους Financial Times. Σύμφωνα με το Reuters, ο Τρισέ δήλωσε πως η ΕΚΤ έχει εξαντλήσει όλα τα μέσα στην περίπτωση της ελληνικής κρίσης χρέους, η οποία είναι μια ξεχωριστή περίπτωση δεδομένων των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα, και πως πλέον η ευθύνη περνά στις κυβερνήσεις της ζώνης του ευρώ.

Εξαιρετικά επικίνδυνη θεωρεί η ΕΚΤ μια μεμονωμένη χρεοκοπία κράτους στην Ευρωζώνη. Την εκτίμηση ότι η Ελλάδα μπορεί να αποφύγει αυτόν τον δρόμο, αν η ίδια και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εφαρμόσουν τα συμφωνηθέντα για τη μείωση του χρέους (απόφαση 21ης Ιουλίου), εξέφρασε την Τετάρτη ο απερχόμενος πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ.

Η συζήτηση που γίνεται στην παρούσα φάση αφορά «ακόμη μεγαλύτερο "κούρεμα"» για το ελληνικό χρέος, δήλωσε ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, μιλώντας στην αυστριακή κρατική τηλεόραση. Ο ίδιος τόνισε ότι θα πρέπει με κάθε τρόπο να αποτραπεί η χρεοκοπία χώρας - μέλους της Ευρωζώνης, καθώς και να μην δημιουργηθεί κίνδυνος μετάδοσης του προβλήματος σε άλλη χώρα - μέλος.

Μακριά από το εσωκομματικό ακροατήριο των Γερμανών Φιλελευθέρων ο Γερμανός αντικαγκελάριος Φίλιπ Ρέσλερ έφτασε στην Αθήνα με πιο ήπιο λόγο από ό,τι συνηθίζει: τόνισε ότι η ελληνική χρεοκοπία δεν είναι θέμα συζήτησης, ότι η θέση της Ελλάδας είναι στην Ευρωζώνη, ενώ εξέφρασε θαυμασμό για τις θυσίες του ελληνικού λαού. Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός ανέφερε στη συνάντηση ότι «η επένδυση στην Ελλάδα είναι επένδυση στο μέλλον».

Τον αντικαγκελάριο και υπουργό Οικονομίας της Γερμανίας Φίλιπ Ρέσλερ συναντά αυτή την ώρα στο Μέγαρο Μαξίμου ο πρωθυπουργός Γ.Παπανδρέου. Νωρίτερα, ο κ. Ρέσλερ συναντήθηκε με τον υπουργό Ανάπτυξης Μιχ.Χρυσοχοΐδη, στέλνοντας και πάλι μήνυμα στήριξης της ελληνικής οικονομίας. «Η χρεοκοπία δεν είναι θέμα συζήτησης. Θέμα μας είναι η στήριξη όλων των κρατών της Ευρωζώνης και της Ελλάδας» τόνισε. 

Απαραίτητη θεωρεί ο Μάρτιν Σουλτς την εκταμίευση της επόμενης δόσης στην Ελλάδα, ώστε η χώρα να διατηρήσει τη δυνατότητα δράσης και να αποφευχθεί χρεοκοπία που θα συμπαρέσυρε όλη την Ευρωζώνη. Σε συνέντευξή του, ο Γερμανός επικεφαλής της ομάδας των Σοσιαλιστών στο Ευρωκοινοβούλιο υπογράμμισε πως χωρίς ανάπτυξη, η Ελλάδα δεν θα πετύχει ποτέ τους στόχους της, συμπληρώνοντας χαρακτηριστικά πως μόνον λιτότητα δεν επαρκεί, χρειάζεται ανάπτυξη και επενδύσεις.

Η ομάδα των 20 μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, της G20, συζητούν την κρίση χρέους της Ελλάδας αλλά δεν προετοιμάζουν μέτρα έκτακτης ανάγκης για να προστατευτούν από πιθανή χρεοκοπία της χώρας, δήλωσε την Τρίτη ο υπουργός Οικονομικών του Καναδά Τζιμ Φλάερτι.

Χρεοκοπία, αλλά με παραμονή της χώρας στη ζώνη του ευρώ, προβλέπει η πλειονότητα των πολιτών σε έρευνα της Κάπα Research, με αφορμή τα νέα οικονομικά μέτρα. Επίσης, τάσσονται υπέρ των διαρθρωτικών αλλαγών στο Δημόσιο, λένε «όχι» σε υψηλότερους φόρους, έκτακτα τέλη και µειώσεις συντάξεων, ενώ ένας στους τέσσερις πολίτες δηλώνει ότι δεν θα πληρώσει το ειδικό τέλος για τα ακίνητα.

«Καταστροφική» χαρακτήρισε την πολιτική της κυβέρνησης ο πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, λέγοντας ότι «είναι μια κυβέρνηση με σύμβαση έργου να οδηγήσει τη χώρα και την οικονομία σε συντεταγμένη χρεοκοπία, είναι μια υπηρεσιακή κυβέρνηση της τρόικας, με στόχο να οδηγήσει το λαό σε συντεταγμένη πτώχευση».

Θετικά είναι κατά κύριο λόγο τα σχόλια του γερμανικού Τύπου για την επίσκεψη του πρωθυπουργού Γ.Παπανδρέου στο Βερολίνο, δηλαδή για τα όσα δήλωσε τόσο κατά τη συνάντησή του με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ όσο και ενώπιον Γερμανών βιομηχάνων. «Ο μικρός Ομπάμα από την Ελλάδα» είναι ο τίτλος των Financial Times Deutschland, «Θέλω να σώσω αυτή τη χώρα» γράφει η Sueddeutsche Zeitung, «Ο Παπανδρέου απαιτεί σεβασμό για τη χώρα του» είναι ο τίτλος της Die Welt.

Η λειτουργία του μόνιμου μηχανισμού στήριξης για την Ευρωζώνη θα καταστήσει δυνατή μία ελεγχόμενη χρεοκοπία κράτους στην Ευρωζώνη «όπως συμβαίνει με τις τράπεζες», σημειώνει η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ. Ο μόνιμος μηχανισμός θα επιτρέψει στην Ευρωζώνη να στήσει έναν «φράχτη» που θα προστατεύει τη ζώνη του κοινού νομίσματος από ένα πιθανό φαινόμενο ντόμινο, τόνισε, επαναλαμβάνοντας πως η Ελλάδα δεν πρόκειται να βγει από το ευρώ.

Μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις για τα σενάρια περί χρεοκοπίας της Ελλάδας έστειλε την Κυριακή η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ. Όπως είπε, εάν αφήσουμε την Ελλάδα να χρεοκοπήσει τώρα, θα καταστρέψουμε την εμπιστοσύνη των επενδυτών στην Ευρωζώνη και αυτό μπορεί να μεταδοθεί, όπως η κατάσταση που βιώσαμε μετά την Lehman Brothers το 2008. «Πρέπει να κάνουμε βήματα που μπορούμε να ελέγχουμε» τόνισε.

Την εκτίμηση ότι θα χρειαστούν περίπου δέκα χρόνια, για να καταφέρει η Ελλάδα να βγει από την κρίση εξέφρασε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε προειδοποίησε για τις συνέπειες που θα είχε μια πιθανή χρεοκοπία της Ελλάδας. «Πρέπει να παραμείνει στην Ευρωζώνη με κάθε κόστος» τόνισε, προσθέτοντας ότι η Γερμανία κατανοεί το μεγάλο φορτίο που καλούνται να σηκώσουν οι Έλληνες.

Το Βερολίνο αποκλείει εκ νέου το ενδεχόμενο μίας ελληνικής χρεοκοπίας, λόγω του ανυπολόγιστου κόστους που θα είχε για το σύνολο της Ευρωζώνης: Μιλώντας σε κομματικό ακροατήριο, η Γερμανίδα καγκελάριος ξεκαθάρισε πως «δεν υπάρχει τέτοια επιλογή, γιατί θα είχε ζημιές που δεν μπορούν να προβλεφθούν». Η Αθήνα πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της, επανέλαβε επίσης η Άνγκελα Μέρκελ.

Η επιλογή της ελληνικής κυβέρνησης είναι η εφαρμογή της συμφωνίας της Συνόδου Κορυφής της 21ης Ιουλίου, διαμήνυσε ο πρωθυπουργός Γ.Παπανδρέου μιλώντας σε βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, υπογραμμίζοντας πως η Αθήνα θα κάνει ό,τι χρειαστεί για το «κλείδωμα» της συμφωνίας. Καλώντας μάλιστα τους βουλευτές να είναι προσεκτικοί με «το πώς λέγονται κάποια πράγματα», ο πρωθυπουργός υπογράμμισε πως είναι εντελώς διαφορετική η ασύντακτη χρεοκοπία από το PSI που ακολουθείται για το ελληνικό χρέος.

Ελεγχόμενη χρεοκοπία και ταυτόχρονο κούρεμα του χρέους κατά 50% προβλέπει ο πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας. «Ήρθε η ώρα να πούμε ένα "τέλος", "ως εδώ". Αν είναι να υπάρχει ελπίδα διεξόδου είναι να φύγει η τρόικα και το μνημόνιο και να πέσει αυτή η εθελόδουλη κυβέρνηση» είπε.

Η συντεταγμένη πτώχευση δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα θα οδηγηθεί αυτομάτως εκτός ευρώ, επισημαίνει ο ο αντιπρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος της Άνγκελα Μέρκελ, Μίχαελ Μάιστερ, εκφράζοντας σε μεγάλο βαθμό την επίσημη θέση της γερμανικής κυβέρνησης περί «ελεγχόμενης χρεοκοπίας» εντός της Ευρωζώνης.

Στην κακοδιαχείρηση από την πλευρά των κυβερνήσεων, στην αποβιομηχάνιση και την είσοδο της Ελλάδας στο ευρώ εντοπίζει η Le Monde τα αίτια που οδήγησαν τη χώρα στο χείλος της χρεοκοπίας. Στο δημοσίευμα παραβάλλονται απόψεις οικονομολόγων που θεωρούν, μεταξύ άλλων, ότι το ακριβό ευρώ στέρησε από τους Έλληνες το συγκριτικό πλεονέκτημα της φτηνής οικονομίας με αποτέλεσμα να λείψουν οι επενδύσεις αλλά και οι τουριστικές ροές. «Ελάχιστοι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι τα βάσανα στα οποία υποβάλλονται οι Έλληνες αρκούν για να σβηστεί το χρέος της χώρας» καταλήγει η εφημερίδα.

Η ΕΕ είναι αποφασισμένη να μην επιτρέψει έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ ή χρεοκοπία εξαιτίας των ανυπολόγιστων επιπτώσεών τους, τονίζει ο επίτροπος Όλι Ρεν, σημειώνοντας πως είναι «απάτη να πιστεύει κανείς» πως ακόμη και μία ελεγχόμενη χρεοκοπία θα μπορούσε να γίνει με νοικοκυρεμένο τρόπο. Οποιοδήποτε από αυτά τα ενδεχόμενα θα είχε ανυπολόγιστο κόστος για την Ευρωζώνη, υπογράμμισε ο επίτροπος.

Τον κώδωνα του κινδύνου για τη σταθερότητα της Ευρωζώνης κρούει ο δισεκατομμυριούχος Τζορτζ Σόρος, λέγοντας ότι οι ηγέτες της Ευρωζώνης ασκούν λάθος πολιτική δημιουργώντας μια κατάσταση πιο επικίνδυνη και από τη Lehman Brothers του 2008. Ο ίδιος δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο εξόδου δύο ή τριών μικρών χωρών από το κοινό νόμισμα, ή τη «συντεταγμένη χρεοκοπία» τους.

Στη διάψευση των σεναρίων των τελευταίων ημερών ότι οι δανειστές της Ελλάδας έχουν σχεδιάσει εναλλακτικό σχέδιο για συντεταγμένη χρεοκοπία της χώρας προχώρησε το ΔΝΤ. Παράλληλα, η Γαλλίδα υπουργός Προϋπολογισμού Βαλερί Πεκρές εξέφρασε χθες τη δέσμευση του Παρισιού να πράξει ό,τι είναι δυνατόν προκειμένου να διασωθεί η Ελλάδα.