φαλαινών

Τελικά έξω από το νερό ή μέσα σε αυτό η ζωή μπορεί να μη διαφέρει και τόσο όσο νομίζουμε. Οι φάλαινες και τα δελφίνια ζουν σε κοινωνικές ομάδες με στενούς δεσμούς ανάμεσά τους, αναπτύσσουν πολύπλοκες σχέσεις, μιλάνε μεταξύ τους ακόμη και με τοπικές διαλέκτους - όπως ακριβώς και οι άνθρωποι.

Μπορεί η θεωρία της εξέλιξης των ειδών του Κάρολου Δαρβίνου να ήταν ορθή στο γενικό της πλαίσιο αλλά πιθανώς σε επιμέρους σημεία της να είχε κάποια κενά ή λάθη. Ενα από αυτά φαίνεται ότι έχει να κάνει με την άποψη που είχε διατυπώσει ο κορυφαίος φυσιοδίφης για την εξέλιξη των φαλαινών.

Παρά το διεθνές μορατόριουμ στη φαλαινοθηρία που ισχύει από το 1986, και παρά τις αντιδράσεις άλλων χωρών, οι φαλαινοθήρες της Ιαπωνίας και της Νορβηγίας γυαλίζουν αυτές τις μέρες τα καμάκια τους.

Πέντε βρετανοί πνίγηκαν όταν βυθίστηκε σκάφος παρακολούθησης φαλαινών στις ακτές του Βανκούβερ στον Καναδά. Άλλοι 21 επιβάτες του σκάφους διασώθηκαν, όπως μετέδωσαν τα Μέσα Ενημέρωσης στον Καναδά.

Στο πλαίσιο εξωδικαστικής συμφωνίας, έπειτα από αγωγές περιβαλλοντικών οργανώσεων, το αμερικανικό ναυτικό υποχρεώνεται να περιορίσει τη χρήση σόναρ και εκρηκτικών σε περιοχές με θαλάσσια θηλαστικά όπως η γαλάζια φάλαινα και η φώκια Monachus της Χαβάης, μοναδική ξαδέλφης της γνωστής ελληνικής φώκιας.

Ερευνητές του διάσημου Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου του Γουντς Χολ στη Μασαχουσέτη χρησιμοποίησαν για πρώτη φορά drone για να φωτογραφήσουν μεγάπτερες φάλαινες, να εξετάσουν την υγεία τους, ακόμα και να συλλέξουν δείγματα από τους πίδακες της εκπνοής τους.

Πριν από δύο δεκαετίες, οι βιολόγοι πίστευαν ότι η φάλαινα της Γροιλανδίας ζει γύρω στα 70 χρόνια, όπως άλλα είδη φαλαινών. Αυτό όμως άλλαξε με την ανακάλυψη καμακιών του 19ου αιώνα σφηνωμένα μέσα σε κήτη που σκοτώθηκαν πρόσφατα. Όπως φαίνεται, η μεγαλόσωμη αυτή φάλαινα είναι το μακροβιότερο θηλαστικό του κόσμου, με ηλικία που φτάνει τα 200 χρόνια. Και τα γονίδιά της ίσως μπορούν να προσφέρουν μακροζωία και στον άνθρωπο.

Αντίθετα από ό,τι ισχυρίζονταν παλαιότερα οι αλιείς και οι φαλαινοθήρες, οι φάλαινες όχι μόνο δεν μειώνουν τους πληθυσμούς των ψαριών, αλλά αντίθετα αυξάνουν την παραγωγικότητα των ωκεανών μεταφέροντας θρεπτικά συστατικά οριζοντίως και καθέτως.

Ένας σκωτσέζος, ο Τομ Λι, έβαλε την παραδοσιακή του ενδυμασία, πήρε και τη γκάιντα και αποφάσισε να αποδείξει στους επισκέπτες του θαλάσσιου πάρκου του Κονέκτικατ ότι είναι ικανός να σαγηνεύσει με τους ήχους του τις λευκές φάλαινες. Όπως φαίνεται από το βίντεο, τα κατάφερε.

Πριν από 3 χρόνια οι εργασίες επέκτασης του Παναμερικανικού Αυτοκινητοδρόμου σε περιοχή της ερήμου Ατακάμα στη Χιλή αποκάλυψε ένα μεγάλο νεκροταφείο… φαλαινών. Στην περιοχή έχουν εντοπιστεί μέχρι απολιθώματα από 40 φάλαινες καθώς και απολιθώματα από άλλα θαλάσσια θηλαστικά. Την έρευνα της περιοχής, που έχει ονομαστεί Cerro Ballena («λόφος της φάλαινας»), και τη μελέτη των ευρημάτων έχουν αναλάβει επιστήμονες του Ινστιτούτου Σμιθσόνιαν. Οι ερευνητές δημοσιεύουν άρθρο στο οποίο δίνουν ορισμένες απαντήσεις για τα μυστήρια που καλύπτει το νεκροταφείο.

Τύχη βουνό είχαν δύο δύτες, όταν βρέθηκαν πολύ πιο κοντά από όσο ήλπιζαν σε μεγάπτερες φάλαινες που γευμάτιζαν στα θολά νερά ανοιχτά της Καλιφόρνια.

Δύο ακόμα μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στα νερά της Καλιφόρνια επιβεβαιώνουν ότι οι εκκωφαντικοί ήχοι των στρατιωτικών σόναρ έχουν σοβαρές επιπτώσεις στις φάλαινες. Διαταραχές της συμπεριφοράς καταγράφηκαν ακόμα και στη γιγάντια γαλάζια φάλαινα, η οποία αναγκάζεται μάλιστα να μείνει νηστική.

Σε μια νέα προσπάθεια να εμποδίσει τα ιαπωνικά φαλαινοθηρικά που επιχειρούν στα νερά της Ανταρκτικής, η Αυστραλία προσέφυγε την Τετάρτη στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης, κατηγορώντας το Τόκιο ότι χρησιμοποιεί ως πρόφαση την «επιστημονική έρευνα» για να συνεχίζει το εμπορικό κυνήγι φαλαινών.

Εντίθ Πιάφ, ερωμένη του Τζόνι Ντεπ, παράλυτη εκπαιδεύτρια φαλαινών: η Γαλλίδα ηθοποιός, Μαριόν Κοτιγιάρ, καταφέρνει να αφήνει το σημάδι της σε κάθε ρόλο που αναλαμβάνει. Την Κυριακή έκλεισε τα 37 της χρόνια και το μέλλον μοιάζει ευοίωνο: με την ιδιότυπη ομορφιά της και το ταλέντο της, αμερικανικό και γαλλικό σινεμά υποκλίνονται μπροστά της. Δείτε την πορεία της σε εικόνες

Μελέτη στο περιοδικό Science δείχνει να εξηγεί την εξελικτική σημασία της εμμηνόπαυσης, τουλάχιστον στις όρκες: τα αρσενικά κήτη, από τα πλέον «μαμόθρεφτα» στο ζωικό βασίλειο, αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου αν η μαμά πεθάνει νωρίς.

Ένα άγνωστο ως σήμερα αισθητήριο όργανο, που εντοπίστηκε στα σαγόνια φαλαινών, φαίνεται ότι επιτρέπει στα κήτη να αντιλαμβάνονται την ποσότητα τροφής που εισρέει στο στόμα τους μαζί με τεράστιες ποσότητες νερού. Χάρη σε αυτό το όργανο, εκτιμούν οι ερευνητές, η χαψιά μιας φάλαινας μπορεί να υπερβαίνει το σωματικό της βάρος.

Οι ασκήσεις του Πολεμικού Ναυτικού, κατά τις οποίες χρησιμοποιήθηκαν συστήματα σόναρ μεσαίων συχνοτήτων, είναι η πιθανότερη αιτία για τον μαζικό εκβρασμό φαλαινών τον περασμένο Νοέμβριο στις ακτές της Κέρκυρας, εκτιμούν τέσσερις περιβαλλοντικές οργανώσεις.

Ορμονικές εξετάσεις που πραγματοποιήθηκαν σε... επιπλέοντα κόπρανα φαλαινών υποδεικνύουν ότι τα κήτη υποφέρουν από χρόνιο στρες λόγω της ηχορύπανσης, ανακοίνωσαν ερευνητές στις ΗΠΑ. Επισήμαναν μάλιστα ότι η μελέτη θα ήταν ίσως αδύνατο να πραγματοποιηθεί αν δεν είχε συμβεί ένα φαινομενικά άσχετο γεγονός -η επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου, που οδήγησε σε δραματική μείωση των θαλάσσιων μεταφορών.

Χρήστες του Διαδικτύου καλούνται από βρετανικό πανεπιστήμιο να συνδράμουν στην αναγνώριση των διαφορετικών «διαλέκτων» που χρησιμοποιούν στα καλέσματά τους διαφορετικοί πληθυσμοί φαλαινών. Η ερευνητική προσπάθεια, που υλοποιείται σε συνεργασία με το περιοδικό Scientific American, εστιάζεται σε δύο κήτη, την όρκα και το λιγότερο μελετημένο μαυροδέλφινο.

Ερευνητές του Ινστιτούτου Smithsonian εργάζονται πυρετωδώς για την απομάκρυνση των δεκάδων σκελετών από προϊστορικά κήτη που βρέθηκαν τυχαία στην Ατακάμα της Χιλής. Παραμένει άγνωστο πώς βρέθηκαν οι φάλαινες στην έρημο, ήδη όμως υπάρχουν δύο πιθανές εξηγήσεις.

Μια άγνωστη ιστορία

Ενισχύεται η θεωρία ότι τα στρατιωτικά σόναρ συνδέονται με τους μαζικούς θανάτους φαλαινών στις ακτές. Νέα μελέτη διαπιστώνει ότι τα ηχητικά κύματα των σόναρ τρομάζουν τις ρυγχοφάλαινες και τις αναγκάζουν να απομακρυνθούν.

Σε αδιέξοδο κατέληξαν την Τετάρτη οι διεθνείς διαπραγματεύσεις για αντικατάσταση του μορατόριουμ στη φαλαινοθηρία με αυστηρά όρια στο κυνήγι φαλαινών. Η Ιαπωνία και άλλες χώρες που ζητούν άρση της απαγόρευσης δεν βρήκαν κοινό έδαφος με την Αυστραλία και άλλα κράτη που τάσσονται κατά και ζητούν αυστηρό έλεγχο των φαλαινοθηρικών.

Οι 88 χώρες-μέλη της Διεθνούς Επιτροπής Φαλαινοθηρίας (IWC) συζητούν από τη Δευτέρα πρόταση για την άρση του μορατόριουμ στο κυνήγι φαλαινών, το οποίο ισχύει εδώ και 25 χρόνια, τουλάχιστον τυπικά. Ως αντάλλαγμα, η IWC ζητά από την Ιαπωνία, τη Νορβηγία και την Ισλανδία να σταματήσουν να αγνοούν τις αποφάσεις.

Η κυβέρνηση της Αυστραλίας γνωστοποίησε την Παρασκευή ότι ετοιμάζεται να προσφύγει κατά της Ιαπωνίας στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης προκειμένου να σταματήσει το κυνήγι φαλαινών στο Νότιο Ωκεανό έξω από την Ανταρκτική.