στήριξης

Οι μεγαλύτερες τράπεζες της Πορτογαλίας απειλούν ότι θα σταματήσουν να αγοράζουν πορτογαλικά ομόλογα και κάλεσαν την υπηρεσιακή κυβέρνηση της χώρας να ζητήσει βραχυπρόθεσμο δάνειο έως τις εκλογές της 5ης Ιουνίου, σύμφωνα με δημοσίευμα της ημερήσιας οικονομικής εφημερίδας Jornal de Negocios την Τρίτη.

Έντονη αντιπαράθεση ξέσπασε την Τρίτη στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κατά τη συζήτηση των αποφάσεων που έλαβε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 25ης Μαρτίου για το πακέτο μέτρων κατά της κρίσης χρέους, την ίδια ώρα που εντείνονται οι πιέσεις από τις αγορές, κυρίως στις ασθενέστερες οικονομίες της Ευρωζώνης.

Η κρίση χρέους που συνεχίζει να ταλαιπωρεί τις αδύναμες οικονομίες της Ευρωζώνης, με επίκεντρο αυτή την περίοδο την Πορτογαλία, η εφαρμογή του Μνημονίου στην Ελλάδα και η αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ κυριαρχούν στην ατζέντα του άτυπου Συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup) στα τέλη της εβδομάδας στη Βουδαπέστη.

Την άποψη ότι η Ελλάδα πρέπει να δώσει μάχη για να ενεργοποιηθεί άμεσα κι όχι το 2013 ο μόνιμος μηχανισμός στήριξης (ESM), με στόχο η χώρα να ενταχθεί σε αυτόν το γρηγορότερο δυνατόν, καταργώντας το μνημόνιο, εξέφρασε ο βουλευτής Παντελής Οικονόμου, μιλώντας στον ΒΗΜΑ 99,5 το πρωί της Δευτέρας.

Οι ευρωπαϊκές αρχές και το ΔΝΤ πιστεύουν ότι η Ελλάδα θα καταφέρει να αποπληρώσει όλο το χρέος της, ωστόσο υπάρχουν ορισμένοι «κίνδυνοι» σε αυτή την εκτίμηση, δηλώνει ο επικεφαλής του προσωρινού μηχανισμού ευρω-στήριξης (EFSF). Ο Κλάους Ρέγκλινγκ τονίζει ακόμα ότι ο μηχανισμός είναι έτοιμος να βοηθήσει την Πορτογαλία, αν το ζητήσει.

Έντονο προβληματισμό -στην καλύτερη περίπτωση- προκαλούν στις αγορές τα σχέδια των χωρών της Ευρωζώνης για τη λειτουργία του μόνιμου μηχανισμού στήριξης (ESM) από το 2013, καθώς προβλέπεται η συμμετοχή των ιδιωτών ομολογιούχων σε ενδεχόμενη αναδιάρθρωση χρέους.

Αισιόδοξος ότι η Ελλάδα θα τα καταφέρει να βγει από την κρίση και δεν θα χρειαστεί να προσφύγει στο νέο μηχανισμό στήριξης εμφανίστηκε ο πρωθυπουργός. Η ελληνική οικονομία δείχνει ότι φέρνει αποτελέσματα και ο στόχος είναι να δείξουμε ότι μπορούμε να σταθούμε στα πόδια μας, τόνισε ο κ. Γιώργος Παπανδρέου, συμπληρώνοντας ότι στην προσπάθεια που γίνεται πρέπει να συμβάλουν και οι τράπεζες.

Ο οίκος αξιολόγησης Standard & Poor's υποβάθμισε κατά μία μονάδα την πιστοληπτική αξιολόγηση της Πορτογαλίας, στο ΒΒΒ- με αρνητικές προοπτικές. Πρόκειται για την τελευταία βαθμίδα πριν το junk. O οίκος εκτιμά ότι η Λισαβόνα, λόγω της όλο και δυσκολότερης πρόσβασής της στις αγορές, θα υποβάλει αίτημα προσφυγής και θα βρεθεί πρώτα στον προσωρινό και έπειτα στο μόνιμο μηχανισμό στήριξης. Η Πορτογαλία παραμένει «πολύ αποφασισμένη» να μην προσφύγει σε εξωτερική βοήθεια, παρά την αυξανόμενη πίεση από τις αγορές, δηλώνει την ίδια ώρα ο Ζ.Σόκρατες.

Μία από τις κρισιμότερες περιόδους στη σύγχρονη ιστορία της και συγκεκριμένα από τον Απρίλιο του 1974 όταν ανατράπηκε η στρατιωτική δικτατορία, διανύει η Πορτογαλία, καθώς ο πρόεδρος της χώρας ξεκίνησε επαφές με τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων δύο ημέρες μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού Ζοζέ Σόκρατες, ενώ οι αγορές σπρώχνουν τη χώρα στον μηχανισμό διάσωσης ΕΕ-ΔΝΤ.

Για τον Ιούνιο μετέθεσαν οι «27» τις τελικές αποφάσεις για τον μηχανισμό στήριξης της Ευρωζώνης, μετά και τη νέα εμπλοκή που παρουσιάστηκε από το αίτημα της γερμανικής πλευράς για «επιμερισμό» της συνεισφοράς της στο μόνιμο μηχανισμό στήριξης και μετά το 2013. Συμφωνία για το «Σύμφωνο του Ευρώ», που προβλέπει την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών χωρών. Στη σκιά της πορτογαλικής κρίσης συνεχίζεται την Παρασκευή η Σύνοδος Κορυφής.

Σε μία προσπάθεια να καθησυχάσουν τις αγορές, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα επιδιώξουν να δώσουν ένα «πανηγυρικό τόνο» στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ και να διακηρύξουν την αποφασιστικότητά τους να αντιμετωπίσουν την κρίση χρέους που σοβεί στην Ευρωζώνη και η οποία «σπρώχνει» την Πορτογαλία στον μηχανισμό στήριξης.

Αλλαγές στο πακέτο-λύση της ΕΕ για την κρίση χρέους και ειδικότερα στον μόνιμο μηχανισμό ευρω-στήριξης (ESM) ζητεί η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ μετά τις έντονες αντιδράσεις από τους εταίρους της στον κυβερνητικό συνασπισμό.

Αναπόφευκτη δείχνει να είναι, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η προσφυγή της Πορτογαλίας στον μηχανισμό στήριξης ΕΕ-ΔΝΤ, καθώς πηγές από την Ευρωζώνη λένε ότι η χώρα αναμένεται «σύντομα» να ζητήσει βοήθεια, ενώ το ύψος του πακέτου στήριξης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί κοντά στα 80 δισ. ευρώ περίπου. 

Τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης θα αποφασίσουν έως τα τέλη Ιουνίου και όχι στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 24-25 Μαρτίου, για τον τρόπο ενίσχυσης της πραγματικής δανειοδοτικής δυνατότητας του προσωρινού μηχανισμού στήριξης (EFSF), σύμφωνα με το προσχέδιο του κειμένου συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, δεν θα ληφθούν ούτε αποφάσεις για τη μείωση του επιτοκίου των ιρλανδικών δανείων.

Η κυβέρνηση της Φινλανδίας προτίθεται να εμποδίσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που θα συνεδριάσει στις 24/25 Μαρτίου στις Βρυξέλλες, να αποφασίσει τον τρόπο αύξησης της πραγματικής «δύναμης πυρός» του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ) από τα 250 στα 440 δισ. ευρώ, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Financial Times.

Για τον Ιούνιο μετατίθεται η λύση-πακέτο για την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη, καθώς η συμφωνία στο Eurogroup την Δευτέρα για τον μόνιμο μηχανισμό στήριξης (ESM) πρέπει να εγκριθεί από τα εθνικά κοινοβούλια των χωρών-μελών.

Ο τρόπος χρηματοδότησης του μηχανισμού ευρω-στήριξης, την ίδια ώρα που η γερμανική κυβέρνηση πιέζεται να μπλοκάρει το ενδεχόμενο αγοράς ομολόγων, καθώς και η εξιδείκευση της συμφωνίας της 11ης Μαρτίου, αναμένεται να κυριαρχήσουν στην έκτακτη συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup) την Δευτέρα στις Βρυξέλλες, εν όψει της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις 24-25 Μαρτίου.

Πρόταση μομφής ενέκρινε η γερμανική βουλή την Πέμπτη, ζητώντας από την γερμανική κυβέρνηση να εμποδίσει την αγορά κρατικών ομολόγων των υπερχρεωμένων χωρών της Ευρωζώνης από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι η απόφαση δεν είναι δεσμευστική για την Άνγκελα Μέρκελ, ωστόσο επισημαίνουν ότι η βουλή θα πρέπει να εγκρίνει κάθε αύξηση στις εγγυήσεις που δίνει το Βερολίνο για τον EFSF.

Στην υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Πορτογαλίας, κατά δύο βαθμίδες σε «Α3», προχώρησε η Moody's, ενώ άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο περαιτέρω υποβάθμισης («αρνητικές προοπτικές»). Για «βιαστική» απόφαση έκανε λόγο η πορτογαλική κυβέρνηση.

Μετά τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της Ευρωζώνης τα περιθώρια κινήσεων για την Ελλάδα είναι σαφώς βελτιωμένα, τόνισε την Τρίτη από τις Βρυξέλλες, όπου συμμετείχε στη συνάντηση του Ecofin, ο υπουργός Οικονομικών. Ο κ. Παπακωνσταντίνου είπε ότι το 2012, αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την επιστροφή στις διεθνείς αγορές για δανεισμό, υπάρχει η δυνατότητα πώλησης κρατικών ομολόγων στον ευρωμηχανισμό, χωρίς αυτό να συνεπάγεται σύνταξη νέου Μνημονίου.

Στην αγορά ελληνικών ομολόγων ύψους 27 δισ. ευρώ θα προχωρήσει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) το 2012, στην περίπτωση που η Ελλάδα δεν μπορέσει να εξέλθει για δανεισμό στις αγορές. Tο 2012 οι δανειακές ανάγκες της χώρας θα ανέρχονται σε 66 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 24 δισ. ευρώ θα προέλθουν από τον μηχανισμό στήριξης, τα 2 δισ. ευρώ από την αξιοποίηση περιουσίας, τα 13 δισ. ευρώ από έντοκα γραμμάτια Δημοσίου και 27 δισ. ευρώ από ομόλογα. Εάν σε 10 μήνες από σήμερα δεν ανοίξει η αγορά ομολόγων για την Ελλάδα τα 27 δισ. ευρώ αναγκαστικά θα προέλθουν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, είτε μέσω δανείων, είτε μέσω απευθείας αγοράς ομολόγων.

Νέο πακέτο μέτρων λιτότητας για την επόμενη τριετία ανακοίνωσε την Παρασκευή η πορτογαλική κυβέρνηση, σε μία ύστατη προσπάθεια να αποφύγει την ένταξη της χώρας στον μηχανισμό στήριξης ΕΕ-ΔΝΤ.

Κρίσμες αποφάσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους και την οικονομική διακυβέρνηση καλούνται να λάβουν την Παρασκευή στις Βρυξέλλες οι ηγέτες των χωρών της Ευρωζώνης. Στη Σύνοδο αναμένεται να υπάρξει συμφωνία για το Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας, ενώ οι οριστικές αποφάσεις για τον μηχανισμό στήριξης, για την επιμήκυνση της αποπληρωμής του ελληνικού δανείου και τη μείωση των επιτοκίων για τη χώρα μας και την Ιρλανδία θα ληφθούν στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 25 Μαρτίου.

Ο δανεισμός του Ελληνικού Δημοσίου από τον μηχανισμό στήριξης με κυμαινόμενα επιτόκια έχει καταστήσει πολύ ευαίσθητο το χρέος στις διακυμάνσεις των επιτοκίων και έχει αυξήσεις τις απαιτήσεις διαχείρισης από το υπουργείο Οικονομικών. Έτσι, τόσο η επικείμενη αύξηση των επιτοκίων του ευρώ, όσο και η άνοδος των επιτοκίων νομισμάτων που μετέχουν στα Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα (SDR) του ΔΝΤ οδηγούν σε αύξηση του κόστους δανεισμού και καθιστούν πιο δύσκολη τη διαχείρισή του ελληνικού χρέους.

Ψήφο εμπιστοσύνης στην ικανότητα της ΕΕ να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις της κρίσης χρέους έδωσε ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Τίμοθι Γκάιντερ κατά τη σύντομη επίσκεψή του στο Βερολίνο, σημειώνοντας ωστόσο ότι απαιτείται ισορροπία μεταξύ δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων και πολιτικών οικονομικής βοήθειας. «Απίστευτα δύσκολες» οι αλλαγές που εφαρμόζουν Ελλάδα και Ιρλανδία, λέει ο Αμερικανός υπουργός.