ουκρανία

Υπέρ της σύγκλησης διεθνούς διάσκεψης για την οικονομική κρίση στην Ουκρανία τάχθηκε ο υπουργός Εξωτερικών Ευ.Βενιζέλος, κατά τις επαφές που είχε στο Κίεβο με τον προσωρινό πρόεδρο της Ουκρανίας και τον ουκρανό ομόλογό του. Ο κ. Βενιζέλος τόνισε ότι τόσο η Ελλάδα, όσο και η ΕΕ στηρίζουν την εδαφική ακεραιότητα της χώρας και ζήτησε αυτοσυγκράτηση στην αντιμετώπιση της έντασης στην Κριμαία, καθώς οι ρωσο-ουκρανικές σχέσεις είναι καθοριστικές για την πανευρωπαϊκή και παγκόσμια σταθερότητα.

Για την «απόλυτη κάλυψη και προστασία» από την ελληνική πολιτεία στους Έλληνες της Ουκρανίας διαβεβαίωσε την ομογένεια στη Μαριούπολη ο υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος. Πριν μεταβεί στο Κίεβο, ο έλληνας ΥΠΕΞ υπογράμμισε πως η Αθήνα καλεί σε «μεταβατική κυβέρνηση στην Ουκρανία, στην οποία να μετέχουν όλες οι δυνάμεις της χώρας» και υπογράμμισε πως «πρωτίστως, θέλουμε να μην έχουμε ούτε εμφύλιο πόλεμο, ούτε πολεμική ένταση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας».

Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ κατηγορεί τη Ρωσία πως με τις στρατιωτικές της κινήσεις στην Ουκρανία «απειλεί την ειρήνη στην Ευρώπη» και καλεί τη Μόσχα να αποκλιμακώσει την ένταση, αποσύροντας τις δυνάμεις της από την Κριμαία. Οι πρέσβεις των χωρών της συμμαχίας συνεδρίασαν εκτάκτως, αλλά δεν έλαβαν απόφαση για τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων κατά της Μόσχας. Ακολουθεί σύγκληση της επιτροπής ΝΑΤΟ-Ουκρανίας.

Οι δυτικές κυβερνήσεις εντείνουν τις αντιδράσεις τους σε βάρος της Ρωσίας για την στάση της απέναντι στην ουκρανική κρίση, καλώντας την να μην επέμβει στρατιωτικά στην Κριμαία: ΗΠΑ και Καναδάς βάζουν στον πάγο τη συμμετοχή στη G8, συνδέοντας την τελική παρουσία τους με τις εξελίξεις ενώ ο αμερικανός πρόεδρος συνομίλησε για 90 λεπτά με τον Πούτιν καλώντας τον σε απόσυρση στρατευμάτων. Βρετανικό διάβημα διαμαρτυρίας, ανάκληση του καναδού και λιθουανού πρέσβη από τη Μόσχα.

Τηλεφωνική επικοινωνία με τον Βλαντιμίρ Πούτιν είχε το Σάββατο ο Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος κάλεσε τη Ρωσία να αποσύρει τις στρατιωτικές της δυνάμεις από την Κριμαία. Ο Ομπάμα είπε στον Πούτιν ότι με την ανάπτυξη ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία υπήρξε παραβίαση του διεθνούς δικαίου και τον προέτρεψε να συνομιλήσει ειρηνικά με τις αρχές του Κιέβου. Ο ρώσος πρόεδρος απάντησε ότι η Μόσχα διατηρεί το δικαίωμα να προστατεύσει τα συμφέροντά της και εκείνα των ρωσόφωνων στην Ουκρανία.

Στην Ουκρανία μεταβαίνει εκτάκτως την Κυριακή ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος θα έχει συναντήσεις με εκπροσώπους της ελληνικής κοινότητας καθώς και με την πολιτική ηγεσία της χώρας.

Η χερσόνησος της Κριμαίας, η βασική πλέον εστία στην ουκρανική κρίση, είναι φιλορωσική περιοχή της Ουκρανίας η οποία χωρίζεται από την υπόλοιπη χώρα γεωγραφικά, ιστορικά και πολιτικά. Φιλοξενεί επίσης το ρωσικό Στόλο της Μαύρης Θάλασσας, τον οποίο η Μόσχα φοβάται ότι θα χάσει.

Την προστασία της εδαφικής της ακεραιότητας ζήτησε το Σάββατο η Ουκρανία από τον ΟΗΕ στη διάρκειας της έκτακτης συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας και μετά το ομόφωνο «ναι» της ρωσικής Άνω Βουλής στο αίτημα Πούτιν για την ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων στην Κριμαία. Ανησυχία για τις εξελίξεις εξέφρασε ο ΓΓ του Οργανισμού, ενώ συναγερμός έχει σημάνει στη διεθνή κοινότητα. Στην Ουκρανία σπεύδουν την Κυριακή ο βρετανός ΥΠΕΞ αλλά και ο Ευ.Βενιζέλος. Τη Δευτέρα θα συνεδριάσουν εκτάκτως στις Βρυξέλλες οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ.

Το πράσινο φως για την ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων στην Κριμαία άναψε ομόφωνα η ρωσική Άνω Βουλή, έπειτα από σχετικό αίτημα που υπέβαλε ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Η απόφαση εντείνει την ανησυχία στη διεθνή κοινότητα και τους φόβους ότι η Ουκρανία βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά στη διάσπαση. Ήδη, ρωσικά πλοία καταπλέουν από τη Βαλτική. Οι εξελίξεις προκαλούν νέα προβλήματα στις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας, με την Άνω Βουλή να ζητεί την ανάκληση του ρώσου πρεσβευτή στην Ουάσινγκτον.

Σε οικονομική ασφυξία οδηγείται η Ουκρανία, που έχει ήδη ζητήσει βοήθεια από το ΔΝΤ ύψους 15 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της κρίσης. Ωστόσο, το Interfax μετέδωσε πως ο ουκρανός υπουργός Οικονομικών δήλωσε ότι τα χρήματα δεν πρόκειται να φτάσουν στην χώρα πριν από τον Απρίλιο. Σφίγγει o κλοιός και για τα χρέη προς την Gazprom.

Εξηγήσεις ζητά από τη Ρωσία η Δύση, παρακολουθώντας με ανησυχία τις καταιγιστικές εξελίξεις στην Κριμαία. Η Γερμανία κάλεσε τη Μόσχα να εξηγήσει τις προθέσεις της, αυτοσυγκράτηση ζητά η Γαλλία. Στο Κίεβο θα μεταβεί ο βρετανός ΥΠΕΞ την Κυριακή. Αμερικανικές προειδοποιήσεις προς τη Μόσχα.

Δεκάδες κουκουλοφόροι οπλισμένοι με καλάσνικοφ πραγματοποιούν περιπολίες στο κέντρο της Συμφερόπολης, ενώ η Ουκρανία βρίσκεται στο χείλος του διαμελισμού και η Ρωσία δηλώνει έτοιμη να «βοηθήσει» την Κριμαία. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πηγές, οι κουκουλοφόροι φορούν στολή χωρίς διακριτικά, και έχουν λάβει θέση κοντά στο Κοινοβούλιο της Κριμαίας. Για μεταφορά 6.000 «επιπλέον» ρώσων στρατιωτών στην Ουκρανία μιλά ο ουκρανός υπουργός Άμυνας.

Ο αμερικανός πρόεδρος προειδοποίησε τη Μόσχα ότι τυχόν στρατιωτική επέμβαση στην Ουκρανία θα έχει «κόστος», την ώρα που το Κίεβο καταγγέλλει ρωσική εισβολή για προσάρτηση της Κριμαίας. Αμερικανός αξιωματούχος είπε πως υπάρχουν ενδείξεις για κινήσεις ρωσικών στρατευμάτων από και προς την περιοχή της Κριμαίας στην Ουκρανία.

Διαβεβαιώσεις ότι δεν σκοπεύει να παραβιάσει την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας μοιράζει ο Πούτιν στη Δύση, την ώρα που η ένταση στην Κριμαία παραμένει στο κόκκινο, ρώσοι βουλευτές προτείνουν νομοσχέδια που διευκολύνουν την ενσωμάτωση τμημάτων της Ουκρανίας στη Ρωσία και το Κρεμλίνο μοιράζει ρωσικά διαβατήρια στα μέλη της διαβόητης μονάδας καταστολής Μπερκούτ, που διαλύθηκε από τις νέες Αρχές.

Ο έκπτωτος πρόεδρος της Ουκρανίας, Βίκτορ Γιανουκόβιτς, υποσχέθηκε, στην πρώτη του συνέντευξη Τύπου μετά την ανατροπή του, ότι θα συνεχίσει να μάχεται για την πατρίδα του, πρόσθεσε, πάντως -εν μέσω ανησυχιών για την ένταση στην Κριμαία- ότι δεν θα ζητήσει στρατιωτική ενίσχυση από τη Ρωσία. «Η Κριμαία πρέπει να παραμείνει τμήμα της Ουκρανίας» είπε, και κατήγγειλε: «Με έδιωξαν νεοφασίστες τραμπούκοι».

Την παρέμβαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ ζήτησε την Παρασκευή το Κοινοβούλιο της Ουκρανίας, εν μέσω έντονης ανησυχίας για την κατάσταση που διαμορφώνεται στη ρωσόφωνη αυτόνομη δημοκρατία της Κριμαίας, μετά την κατάληψη δύο αεροδρομίων από ένοπλους στρατιώτες. Επίσης, το ουκρανικό Κοινοβούλιο κάλεσε τη Μόσχα να σταματήσει τις όποιες κινήσεις μπορούν να υπονομεύσουν την εδαφική ακεραιότητα της χώρας.

Την πρόθεση της Ρωσίας να παρακολουθήσει στενά τις οικονομικές εξελίξεις στην Ουκρανία αποτυπώνει η ανακοίνωση που εξέδωσε την Παρασκευή το Κρεμλίνο και η οποία αναφέρει ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν έδωσε εντολή στην κυβέρνηση να συνεχίσει τις συνομιλίες με το Κίεβο αναφορικά με τις οικονομικές-εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών και να συμβουλευτεί τους ξένους εταίρους, περιλαμβανομένων του ΔΝΤ και της G8, σχετικά με την οικονομική βοήθεια.

Οι έλληνες ομογενείς στην Ουκρανία είναι ασφαλείς, καθώς δεν σημειώνονται επεισόδια στη Μαριούπολη και την Οδυσσό, όπου υπάρχουν ελληνικές κοινότητες, τόνισε ο έλληνας πρέσβης στο Κίεβο Βασίλης Παπαδόπουλος την Παρασκευή.

Η Κριμαία αποτελεί τα τελευταία 24ωρα το επίκεντρο των εξελίξεων στην Ουκρανία. Υπό τον έλεγχο στρατιωτών, χωρίς διακριτικά, βρίσκονται δύο αεροδρόμια: το πολιτικό αεροδρόμιο στη Συμφερόπολη και το στρατιωτικό αεροδρόμιο στη Σεβαστούπολη. Το Κίεβο κατηγόρησε τη Μόσχα για ένοπλη εισβολή και κατοχή, αλλά εκπρόσωπος του ρωσικού στόλου στη Μαύρη Θάλασσα αρνείται κάθε εμπλοκή. Ρωσικά μαχητικά πέταξαν πάνω από την Κριμαία, λένε ουκρανοί συνοριοφύλακες.

«Είναι κατώτερο των περιστάσεων τα θέματα εξωτερικής πολιτικής, και ιδίως η κατάσταση των ομογενών μας στην Ουκρανία, να καθίστανται αντικείμενο μικροκομματικής εκμετάλλευσης» αναφέρει το υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του σχετικά με δηλώσεις στελεχών κομμάτων της αντιπολίτευσης για την κατάσταση των ελλήνων ομογενών στην Ουκρανία.

Στον σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας κατέληξε το ουκρανικό κοινοβούλιο. Πρωθυπουργός της Ουκρανίας ο πρώην υπουργός Οικονομικών, Αρσένι Γιατσένιουκ. Σε ομιλία του στη Βουλή δήλωσε ότι η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει «μη δημοφιλή μέτρα» για να αποτραπεί η χρεοκοπία και υπογράμμισε ότι μια συμφωνία με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι ζωτικής σημασίας για τη σταθεροποίηση του ουκρανικού νομίσματος.

Η αγωνία και ο φόβος έχουν κυριεύσει τους πάνω από 100.000 ομογενείς που ζουν μόνιμα στην Ουκρανία, καθώς η νεοναζιστική οργάνωση «Δεξιός Τομέας» έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στα δραματικά γεγονότα που βιώνει η χώρα. Η πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων της Ουκρανίας Αλεξάνδρα Προτσένκο επιβεβαίωσε ότι θύμα επίθεσης έπεσε ο ελληνικής καταγωγής βουλευτής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ουκρανίας Σπυρίδων Κιλιγκάροφ.

Οι προθέσεις για μέτρα ακροδεξιού χαρακτήρα στο Κίεβο, ανάμεσά στα οποία η κατάργηση της αναγνώρισης μειονοτικών γλωσσών, η απαγόρευση του Κομμουνιστικού Κόμματος ή η αποποινικοποίηση της ναζιστικής προπαγάνδας, έχουν προκαλέσει αντιδράσεις στο εξωτερικό. Εκτός από τη Ρωσία, την αντίθεσή του εξέφρασε ο ΥΠΕΞ του Λουξεμβούργου αλλά και η Ουγγαρία .

Για αφωνία, σχετικά με τις επιθέσεις και το κλίμα εκφοβισμού εις βάρος των ελλήνων ομογενών στην Ουκρανία, καταγγέλλει ο ΣΥΡΙΖΑ το υπουργείο Εξωτερικών και τον Ευ.Βενιζέλο προσωπικά. Σε ανακοίνωση της υπεύθυνης του τομέα Εξωτερικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ Ρ.Δούρου επισημαίνεται ότι «οι έλληνες ομογενείς βρίσκονται στο στόχαστρο της άκρως επικίνδυνης νεοναζιστικής οργάνωσης "Δεξιός Τομέας"».

Καθώς η Ουκρανία παλεύει να βρει επειγόντως λύση για την οικονομία, ο προτεινόμενος για μεταβατικός πρωθυπουργός Αρσένι Γιατσένιουκ προειδοποιεί πως θα χρειστούν «μη δημοφιλή μέτρα» για να αποτραπεί η χρεοκοπία. Το προτεινόμενο κυβερνητικό σχήμα παρουσιάστηκε πρώτα στην Πλατεία Ανεξαρτησίας, μεταξύ επευφημιών αλλά και γιουχαϊσμάτων αναλόγως του προσώπου, πριν πάει στο Κοινοβούλιο για ψήφο εμπιστοσύνης. Η Μόσχα δηλώνει ότι θα είναι παρούσα «στις συνομιλίες με το ΔΝΤ».