ευρωζώνη

Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ θα συναντηθούν την Τρίτη στο Βερολίνο, όπως ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος της Μέρκελ. Το ραντεβού αυτό εντάσσεται στη σειρά επαφών που έχει η Γερμανίδα καγκελάριος για την κρίση χρέους στην Ευρωζώνης και στο πλαίσιο αυτών σήμερα θα συναντήσει τον Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί και την Τετάρτη τον Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Μόντι. Στις 20 του μηνός υπάρχει η «μίνι» Σύνοδος Κορυφής Μέρκελ - Σαρκοζί - Μόντι και στις 30 θα γίνει η «κανονική» Σύνοδος.

Την Ελλάδα φέρνει η Goldman Sachs ως παράδειγμα προκειμένου να στηρίξει την άποψη της πως η συνέχιση των πολιτικών λιτότητας θα εγκλωβίσει τις περιφερειακές χώρες της ζώνης του ευρώ σε φαύλο κύκλο ύφεσης και δημοσιονομικών αστοχιών. Επικαλούμενη την ελληνική εμπειρία η Goldman Sachs αναφέρει πως οι αρχές έχουν πια καταλάβει πως οι απαιτήσεις για μεγαλύτερες δημοσιονομικές προσπάθειες και επίτευξη των βραχυπρόθεσμων στόχων για το έλλειμμα, εγκυμονούν τον κίνδυνο παγίδευσης των περιφερειακών χωρών σε έναν φαύλο κύκλο χαμένων στόχων, μεγαλύτερης λιτότητας, οικονομικής αδυναμίας και μείωσης των φορολογικών εσόδων. 

Την αντίθεσή του στην άποψη της Γερμανίδας καγκελάρίου πως η αποτυχία του ευρώ θα έφερνε την αποτυχία της Ευρώπης επαναλαμβάνει ο Χορστ Ζίχοφερ, πρόεδρος του CSU, αδελφού κόμματος των Χριστιανοδημοκρατών στη Βαυαρία και εταίρος της κυβέρνησης, επιμένοντας πως εάν μία χώρα «όπως η Ελλάδα» αποχωρούσε από την Ευρωζώνη δεν θα κατέρρε το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Αντιμέτωποι με νέο κύμα πιέσεων στην Ευρωζώνη βρίσκονται οι Ευρωπαίοι ηγέτες, λίγες ημέρες μετά την έναρξη της νέας χρονιάς. Ήδη, το πρώτο ραντεβού κορυφής μεταξύ του Γάλλου προέδρου Νικολά Σαρκοζί και του Ιταλού πρωθυπουργού Μάριο Μόντι πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή και θα ακολουθήσει η συνάντηση του Σαρκοζί με την Γερμανίδα Καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ τη Δευτέρα. Την ίδια ημέρα, στο Λονδίνο, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Νικ Κλεγκ συγκαλεί σύσκεψη Φιλελευθέρων -με τη συμμετοχή των Όλι Ρεν και Φίλιπ Ρέσλερ- σε μια προσπάθεια επαναπροσέγγισης με την ΕΕ, μετά από το βέτο του Κάμερον στις 9 Δεκεμβρίου.

Η αποβολή μίας χώρας από την Οικονομική και Νομισματική Ένωση θα οδηγούσε σε κατάρρευση της Ευρωζώνης, επισημαίνει ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Ολλανδίας και μέλος του ΔΣ της ΕΚΤ, Κλάας Κνοτ, προσθέτοντας ότι μια τέτοια κίνηση θα ισοδυναμούσε με πρόσκληση προς τους κερδοσκόπους να επιτεθούν και σε άλλες χώρες. Η Γερμανία είναι το κυριότερο εμπόδιο για την αύξηση των πόρων του μηχανισμού ευρωστήριξης, επισημαίνει.

Αμετάβλητο έναντι του προηγούμενου μήνα στο 10,3% παρέμεινε το ποσοστό ανεργίας στην Ευρωζώνη το Νοέμβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε την Παρασκευή η Eurostat. Έναντι του 2010, όταν το ποσοστό ήταν 10%, οι άνεργοι αυξήθηκαν κατά 587.000 άτομα. Τα υψηλότερα ποσοστά έχουν Ισπανία και Ελλάδα, ενώ τα χαμηλότερα Αυστρία, Λουξεμβρούργο και Ολλανδία.

Τη βεβαιότητα ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στην Ευρωζώνη εξέφρασε την Παρασκευή η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ, επισημαίνοντας παράλληλα ότι το ευρώ θα επιβιώσει το 2012, παρά την κρίση χρέους στην Ευρώπη. Η ίδια δήλωσε, πάντως, ότι τα στοιχεία για την παγκόσμια ανάπτυξη θα «αναθεωρηθούν προς τα κάτω» για το 2012, σημειώνοντας ότι οι σχετικές εκτιμήσεις θα δημοσιοποιηθούν γύρω στις 25 Ιανουαρίου.

Ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα προκαλούσε αλυσιδωτή αντίδραση και σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης που πλήττονται από την κρίση, δήλωσε ο καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και μέλος του επιστημονικού συμβουλίου του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών Κλέμενς Φουστ. Το θέμα της Ελλάδας και των ποικίλων σεναρίων για το οικονομικό μέλλον και τις προοπτικές της χώρας σχολιάζει μερίδα του γερμανόφωνου Tύπου. Κοινή εκτίμηση ότι η παραμονή στην ευρωζώνη είναι επισφαλής.

Στο ενδεχόμενο ύφεσης στην Ευρώπη το 2012 αναφέρθηκε την Πέμπτη ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Ζου Μιν. Μιλώντας στη Σιγκαπούρη, το στέλεχος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου τόνισε πως οι κίνδυνοι για την παγκόσμια ανάπτυξη έχουν αυξηθεί και προανήγγειλε αναθεώρηση των προβλέψεων για την ανάπτυξη στην Ευρώπη το 2012, μη αποκλείοντας να υπάρξει τελικά ύφεση.

Την πρόβλεψη ότι η ύφεση στην Ευρωζώνη θα βαθύνει στις αρχές του 2012 και ότι οι οικονομικές πιέσεις στις αγορές της Ευρώπης θα παραμείνουν έντονες τους προσεχείς μήνες διατυπώνει η Goldman Sachs σε έκθεσή της. Σύμφωνα με την επενδυτική τράπεζα, η ύφεση στη ζώνη του ευρώ θα οδηγήσει τελικά σε μια πιο συγκεκριμένη πολιτική συμφωνία μεταξύ των κρατών που την απαρτίζουν, σε νέους δημοσιονομικούς κανόνες και σε επιμερισμό του κινδύνου.

Εάν δεν μπορούμε να διασφαλίσουμε τον μεικτό μισθό των 750 ευρώ τότε δεν έχει νόημα να παραμείνουμε στην ευρωζώνη, δήλωσε στον Βήμα 99,5 ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Γιάννης Παναγόπουλος, με αφορμή τις πιέσεις που ασκεί η τρόικα για τη μείωση του κατώτατου μισθού και κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού στον ιδιωτικό τομέα. Την Πέμπτη η ΓΣΕΕ ανακοίνωσε ότι δεν θα παραστεί στη συνάντηση που έχει προγραμματιστεί για τη Δευτέρα στα γραφεία του ΣΕΒ με τη συμμετοχή και των εκπροσώπων των εμπόρων και των επαγγελματοβιοτεχνών. Αντίθετος με τις προτάσεις της τρόικας εμφανίζεται και ο Θεόδωρος Πάγκαλος. 

Δύσκολη αλλά αντιμετωπίσιμη χαρακτήρισε σήμερα, Τετάρτη, την κατάσταση της Ελλάδας ο επικεφαλής του Eurogroup και πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Ο Γιούνκερ δήλωσε ότι η Ευρωζώνη βρίσκεται στα πρόθυρα της ύφεσης και ότι πρέπει να υπάρξει αντίδραση στην οικονομική επιβράδυνση. Αναφερόμενος, δε, στην Ελλάδα είπε πως η «επιστροφή στη δραχμή δεν αποτελεί επιλογή».

Στο 2,8% υποχώρησε ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη το Δεκέμβριο 2011, από 3% το Νοέμβριο. Πρόκειται για το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τεσσάρων μηνών. Όσον αφορά στις μελλοντικές εξελίξεις στο μέτωπο του πληθωρισμού η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εκτιμά πως είναι πιθανόν να παραμείνει πάνω από το 2% για αρκετούς μήνες ακόμη, προτού υποχωρήσει σε επίπεδα κάτω του 2%.

Βελτίωση των επιχειρηματικών συνθηκών στην Ευρωζώνη καταδεικνύουν τα στοιχεία για το Δείκτη Υπευθύνων Προμηθειών (PMI) που δόθηκαν σήμερα Τετάρτη στη δημοσιότητα. Ο συνολικός ΡΜΙ που αποτυπώνει τις δραστηριότητες στον ευρύτερο ιδιωτικό τομέα της Ευρωζώνης, ανήλθε τον Δεκέμβριο στις 48,3 μονάδες έναντι 47 μονάδων τον Νοέμβριο. Σημειώνεται πως οι 50 μονάδες είναι το όριο μεταξύ της επέκτασης και της συρρίκνωσης της οικονομίας.

Δεν υπάρχει «πρόθεση ή σχέδιο» κάποιο κράτος μέλος του ευρώ να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη το 2012 ή αργότερα, δήλωσε την Τρίτη ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ολιβιέ Μπαγί. Ειδικότερα για την Ελλάδα, τόνισε ότι αυτό που προέχει είναι να ολοκληρωθούν οι συζητήσεις για τη συμμετοχή των ιδιωτών (PSI), ώστε στη συνέχεια να υπάρξει συμφωνία της Ευρωζώνης και της τρόικας με την ελληνική κυβέρνηση για τη νέα δανειακή σύμβαση.

Καθώς εντείνεται η απαισιοδοξία των επενδυτών για την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη και η ευρωπαϊκή οικονομία βαδίζει προς την ύφεση, αναπόφευκτα επηρεάζεται και η ισοτιμία του ενιαίου νομίσματος, το οποίο βρίσκεται κάτω από τα 1,30 δολάρια και κοντά στο χαμηλότερο επίπεδο των 11 τελευταίων ετών έναντι του γεν. Την ίδια ώρα, όπως δείχνουν τα στοιχεία από την αμερικανική αγορά, αυξάνονται σε επίπεδο-ρεκόρ τα πονταρίσματα υπέρ της περαιτέρω πτώσης του ευρώ, σε μία χρονιά, που σύμφωνα τουλάχιστον με τις περισσότερες προβλέψεις, θα είναι η χρονιά του δολαρίου.

Οι πιέσεις στις ευρωπαϊκές αγορές χρήματος αναμένεται να συνεχιστούν και τους επόμενους έξι μήνες, καθώς δεν διαφαίνεται υποχώρηση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη, ανέφεραν 12 από τους 18 αναλυτές που συμμετείχαν σε εβδομαδιαία δημοσκόπηση του Reuters για τις αγορές χρήματος. «Οι αγορές χρήματος έχουν κλείσει τελείως, δεν κινείται σχεδόν τίποτα στην διατραπεζική (αγορά)», δήλωσε ένας trader.

Στις 9 Ιανουαρίου θα πραγματοποιηθεί η πρώτη για το 2012 συνάντηση της καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ με τον Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί. Οι δύο βασικοί πρωταγωνιστές των οικονομικών εξελίξεων στην Ευρωζώνη ξεκαθάρισαν στα πρωτοχρονιάτικα μηνύματά τους ότι το νέο έτος θα είναι κρίσιμο για την πορεία του ενιαίου νομίσματος.

Στις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει η Ευρωζώνη στο πρώτο τρίμηνο του 2012 αναφέρεται σε  δημοσίευμά του της Δευτέρας το πρακτορείο Bloomberg. Όπως τονίζεται, τους τρεις πρώτους μήνες του 2012 θα λήξουν ομόλογα των 17 κρατών της ζώνης του ευρώ ύψους 157 δισ. ευρώ. «Κλειδί» για την επιβίωση του ευρώ χαρακτηρίζεται η Ιταλία, η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης και η δεύτερη πιο χρεωμένη μετά την Ελλάδα.

Η επιδείνωση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη, σε συνδυασμό με τις αυξημένες ανάγκες των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων σε μετρητά, οδήγησε το Νοέμβριο σε μείωση των τραπεζικών καταθέσεων κυρίως σε Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η ΕΚΤ. Παράλληλα, τον ίδιο μήνα περιορίσθηκαν τα δάνεια προς τον ιδιωτικό τομέα, καθώς οι τράπεζες διακρατούν ρευστότητα και δεν την διοχετεύουν στην πραγματική οικονομία, τουλάχιστον σε ικανοποιητικά επίπεδα.

Η άμεση εφαρμογή του προγράμματος εθελοντικής αλλαγής ελληνικών ομολόγων (PSI) θα λειτουργήσει ως θετικό σοκ στην οικονομία, δίνοντας τέλος στην αβεβαιότητα για το μέλλον της χώρας και ανοίγοντας το δρόμο στις ιδιωτικές επενδύσεις και στην ανάπτυξη, εκτιμά η Eurobank σε μελέτη της για τις προοπτικές και της προκλήσεις της ελληνικής οικονομίας το 2012. Ωστόσο οι αναλυτές της τράπεζας προειδοποιούν ότι υπάρχει αυξανόμενος κίνδυνος η οικονομία να παραμείνει σε σημαντική ύφεση το 2012, καθώς οι προοπτικές ανάπτυξης στην ευρωζώνη χειροτερεύουν, και διατυπώνουν προτάσεις για την ενδεδειγμένη οικονομική πολιτική.

Μπορεί ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Σόιμπλε να εκφράζει την αισιοδοξία του ότι η κρίση του ευρώ θα ξεπεραστεί το 2012, ωστόσο κάποιες τράπεζες φέρονται να προετοιμάζονται για το ενδεχόμενο επιστροφής των «εθνικών νομισμάτων» σε χώρες της Ευρωζώνης.

Την άποψη ότι η Ευρωζώνη έχει πάρει «στραβό δρόμο» εκφράζει  ο Γιούργκεν Στάρκ σε  συνέντευξή του στην Welt Online. Ο Γερμανός επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ που αποχωρεί την επόμενη εβδομάδα από το Εκτελεστικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας,  υπογράμμισε πως αν μια χώρα έχει ενταχθεί σε πρόγραμμα του ΔΝΤ χρειάζεται πολύς χρόνος για να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών. Ο ίδιος αναγνώρισε πως η Ευρώπη έχει πρόβλημα επικοινωνίας. «Δεν υπάρχει κάποιος που πραγματικά εκπροσωπεί τη νομισματική ένωση. Αυτό ήταν διαφορετικά σε παλαιότερες εποχές. Και αυτό είναι κάτι που θα αποκαλούσα μια έλλειψη ηγεσίας στην Ευρώπη», σημείωσε.

Η επόμενη ειδική σύνοδος της ΕΕ για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη, που θα πραγματοποιηθεί την 30ή Ιανουαρίου, «θα επικεντρωθεί στην απασχόληση» επισήμανε ο πρόεδρος της ΕΕ Χέρμαν Βαν Ρομπάι. «Αυτή είναι μια μεγάλη πρόκληση, στο πλαίσιο του γεγονότος ότι αναμένεται μηδενική ανάπτυξη στις περισσότερες από τις οικονομίες μας», ανέφερε ο Βαν Ρομπάι σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του.

Η Νορβηγία είναι έτοιμη να δανείσει ποσό 7 δισ. ευρώ στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στο πλαίσιο των προσπαθειών για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη, όπως ανακοίνωσε την Τετάρτη ο Νορβηγός πρωθυπουργός Γενς Στόλτενμπεργκ.