εκτ

Στην τελική ευθεία έχουν εισέλθει οι διαπραγματεύσεις με τους ιδιώτες πιστωτές για το σχέδιο ανταλλαγής ελληνικών ομολόγων και εκτός συγκλονιστικού απροόπτου μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα υπάρξει συμφωνία για το PSI, η οποία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη σύναψη της νέας δανειακής σύμβασης με την τρόικα. Τα σενάρια κάνουν λόγο για «κούρεμα» έως 60% στα ελληνικά ομόλογα, ενώ ανοικτό παραμένει το θέμα με τις «ρήτρες συλλογικής δράσης» εφόσον το ποσοστό συμμετοχής δεν κινηθεί σε ικανοποιητικά επίπεδα. Σε αυτή την περίπτωση, τα πράγματα θα δυσκολέψουν και για την ΕΚΤ, η οποία έχει στο χαρτοφυλάκιο της ομόλογα 45 δισ. ευρώ περίπου και δεν θέλει να συμμετάσχει στο σχέδιο ανταλλαγής.

Οι τράπεζες της Ευρωζώνης κατέθεσαν 453,18 δισ. ευρώ στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από χθες Τρίτη έως σήμερα Τετάρτη, ποσό ρεκόρ γα τις καταθέσεις του τύπου «overnight». Η εξέλιξη αυτή δείχνει τα προβλήματα που εμφανίζει η διατραπεζική αγορά της Ευρωζώνης, παρά τις επίμονες προσπάθειες της ΕΚΤ να διοχετεύσει ρευστότητα στο τραπεζικό σύστημα.

Σε αγορές κρατικών ομολόγων αξίας 462 εκατομμυρίων ευρώ προχώρησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μέσα στο τελευταίο επταήμερο. Πρόκειται για αγορές μεγαλύτερης αξίας σε σύγκριση με το αμέσως προηγούμενο επταήμερο, μικρότερες όμως συγκριτικά με τις αγορές-ρεκόρ στις οποίες επιδόθηκε όταν κορυφωνόταν η προσπάθειά της να κατευνάσει τα πνεύματα στις χρηματαγορές εξαιτίας της κρίσης χρέους, όπως τα 22 δισ. ευρώ στην αρχή Αυγούστου του 2011.

Οι πιέσεις στις ευρωπαϊκές αγορές χρήματος αναμένεται να συνεχιστούν και τους επόμενους έξι μήνες, καθώς δεν διαφαίνεται υποχώρηση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη, ανέφεραν 12 από τους 18 αναλυτές που συμμετείχαν σε εβδομαδιαία δημοσκόπηση του Reuters για τις αγορές χρήματος. «Οι αγορές χρήματος έχουν κλείσει τελείως, δεν κινείται σχεδόν τίποτα στην διατραπεζική (αγορά)», δήλωσε ένας trader.

Στο επίπεδο-ρεκόρ των 2,73 τρισ. ευρώ έχει σκαρφαλώσει ο ισολογισμός της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, μετά την αύξηση του δανεισμού προς τις τράπεζες, για την τόνωση της ρευστότητας. Η έκθεση που έχει η ΕΚΤ στην Ευρωζώνη προκαλεί έντονη ανησυχία, ενώ επηρεάζεται και η ισοτιμία του ευρώ.

Η επιδείνωση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη, σε συνδυασμό με τις αυξημένες ανάγκες των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων σε μετρητά, οδήγησε το Νοέμβριο σε μείωση των τραπεζικών καταθέσεων κυρίως σε Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η ΕΚΤ. Παράλληλα, τον ίδιο μήνα περιορίσθηκαν τα δάνεια προς τον ιδιωτικό τομέα, καθώς οι τράπεζες διακρατούν ρευστότητα και δεν την διοχετεύουν στην πραγματική οικονομία, τουλάχιστον σε ικανοποιητικά επίπεδα.

Την αντίθεση του στο ενδεχόμενο αύξησης της αγοράς ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διατύπωσε για μία ακόμα φορά ο επικεφαλής της γερμανικής κεντρικής τράπεζας και μέλος του ΔΣ της ΕΚΤ Γιενς Βάιντμαν, τονίζοντας ότι δεν είναι δουλειά της ευρωτράπεζας να χρηματοδοτεί υπερχρεωμένα κράτη.

Σε επίπεδο-ρεκόρ (452,034 δισ. ευρώ) ανήλθε την Τρίτητο ποσό που κατέθεσαν οι ευρωπαϊκές τράπεζες στην ΕΚΤ για διάρκεια μίας ημέρας (overnight), καταδεικνύοντας την κρίση εμπιστοσύνης στη διατραπεζική αγορά, καθώς οι τράπεζες προτιμούν να «παρκάρουν» -ακόμα και με ζημία- τα κεφάλαια τους στην ΕΚΤ αντί να δανείζουν η μία την άλλη ή να αγοράζουν κρατικά ομόλογα, όπως έλπιζαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες μετά την χορήγηση τριετών δανείων μισού τρισ. ευρώ από την ευρωτράπεζα την περασμένη εβδομάδα.

Το σχεδόν μισό τρισεκατομμύριο ευρώ που δάνεισε η ΕKT στις τράπεζες της ΕΕ, προσφέρει μεν πολύτιμο χρόνο, αλλά δεν αρκεί από μόνο του να τις προστατεύσει από την απειλή υποβάθμισης, δήλωσε ανώτατο στέλεχος της Standard and Poor’s στο Reuters. Η πρωτοφανής «ένεση» τριετών δανείων από την ΕΚΤ ήταν ένα θετικό βήμα, αλλά δεν θα επιλύσει το βασικό πρόβλημα των τραπεζών, αυτό δηλαδή των πολύ μεγάλων χρεών, εξήγησε. Σύμφωνα με πληροφορίες η S&P δεν θα δημοσιεύσει την έκθεσή της για το ευρωπαϊκό χρέος πριν τον Ιανουάριο.

Υπέρ της πολιτικής της ποσοτικής χαλάρωσης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, εφόσον προκύψει κίνδυνος αποπληθωρισμού στην Ευρωζώνη, τάχθηκε το απερχόμενο μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ Λορέντσο Μπίνι Σμάγκι.

Την άποψη ότι η Ευρωζώνη έχει πάρει «στραβό δρόμο» εκφράζει  ο Γιούργκεν Στάρκ σε  συνέντευξή του στην Welt Online. Ο Γερμανός επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ που αποχωρεί την επόμενη εβδομάδα από το Εκτελεστικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας,  υπογράμμισε πως αν μια χώρα έχει ενταχθεί σε πρόγραμμα του ΔΝΤ χρειάζεται πολύς χρόνος για να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών. Ο ίδιος αναγνώρισε πως η Ευρώπη έχει πρόβλημα επικοινωνίας. «Δεν υπάρχει κάποιος που πραγματικά εκπροσωπεί τη νομισματική ένωση. Αυτό ήταν διαφορετικά σε παλαιότερες εποχές. Και αυτό είναι κάτι που θα αποκαλούσα μια έλλειψη ηγεσίας στην Ευρώπη», σημείωσε.

Oι τράπεζες δεν θα χρησιμοποιήσουν την έκτακτη ρευστότητα που τους παρέχει η ΕΚΤ για να αγοράσουν κρατικό χρέος εξαιτίας των αυστηρών εποπτικών κανόνων της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής (EBA), προειδοποίησε την Τετάρτη η ιταλική Ένωση Τραπεζών (ΑΒΙ).

Προσωρινή αποδείχθηκε η ανοδική αντίδραση των αγορών στην ανακοίνωση της ΕΚΤ ότι χορήγησε τριετή δάνεια ύψους 489 δισ. ευρώ στις τράπεζες, καθώς αρχικά σημειώθηκαν σημαντικά κέρδη, αλλά στη συνέχεια,  οι αγορές πέρασαν σε αρνητικό έδαφος, αφού επιμένουν οι ανησυχίες γαι την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη.

Κεφάλαια ύψους 489,19 δισ. ευρώ άντλησαν οι ευρωπαϊκές τράπεζες μέσω των τριετών δανείων που χορήγησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όπως ανακοινώθηκε την Τετάρτη. Η ΕΚΤ στοχεύει με αυτή την κίνηση να προσφέρει φθηνή ρευστότητα στις τράπεζες ώστε να μπορούν να αναχρηματοδοτήσουν τις υποχρεώσεις τους και να στηρίξουν τα ευρωπαϊκά κρατικά ομόλογα.

Μιλώντας στο Βερολίνο ο κ. Draghi (Διοικητής της ΕΚΤ) ανέφερε (15/12) ότι «η ποσοτική χαλάρωση» (quantitative easing) που έχει εφαρμοστεί σε άλλες χώρες δεν οδήγησε σε εξαιρετικές επιδόσεις την οικονομία. Προφανώς αναφέρεται στις ΗΠΑ.

Από 150 έως 600 δισ. ευρώ μπορεί να αντλήσουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες από την Ευρωπαϊκή κεντρική Τράπεζα, με τα τριετή δάνεια (LTROs) που πλέον παρέχει η ευρωτράπεζα και με τα οποία αντιμετωπίζονται -βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον- τα προβλήματα ρευστότητας του ευρωπαϊκού τραπεζικού κλάδου. Σήμερα, Πέμπτη, θα ανακοινωθεί από την ΕΚΤ το συνολικό ποσό που θα δοθεί στις τράπεζες, στην πρώτη δημοπρασία που θα γίνει στο πλαίσιο του νέου προγράμματος. Στόχος είναι οι τράπεζες με το φθηνό χρήμα της ΕΚΤ να αγοράσουν κρατικά ομόλογα και να στηρίξουν τις ευρωπαϊκές οικονομίες, ωστόσο υπάρχουν πολλές αμφιβολίες κατά πόσο αυτό θα υλοποιηθεί στην πράξη. 

Οι ευρωπαϊκές τράπεζες μείωσαν σχεδόν στο μισό τα κεφάλαια που άντλησαν στο πλαίσιο των εβδομαδιαίων πράξεων χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα την Τρίτη, εν όψει του νέου προγράμματος παροχής ρευστότητας της κεντρικής τράπεζας.

Κατακόρυφη πτώση σημείωσαν την Τρίτη τα επιτόκια σε δημοπρασία εντόκων γραμματίων στην Ισπανία, μείωση η οποία, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, οφείλεται στην απόφαση της ΕΚΤ να χορηγεί τριετή -πλέον- δάνεια στις εμπορικές τράπεζες, διευκολύνοντας με αυτό τον τρόπο τις αγορές ομολόγων.

Κίνδυνο κατάρρευσης των ιδιωτικών τραπεζών α λα Lehman Brother διαβλέπει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στην εξαμηνιαία της έκθεση. Η ΕΚΤ προειδοποιεί για το ενδεχόμενο η δημοσιονομική κρίση να λάβει χαρακτηριστικά συστημικής κρίσης, σημειώνοντας πως οι πιθανότητες κατάρρευσης μεγάλων τραπεζών είναι πλέον περισσότερο από ορατές. Όπως σημειώνεται, η μετάδοση των εντάσεων ανάμεσα στις χώρες μέσω του τραπεζικού συστήματος έχουν αυξηθεί κάτι για το οποίο σύμφωνα με την ΕΚΤ ευθύνεται η καθυστερημένη και διστακτική απάντηση των πολιτικών στην κρίση, που έκανε το πρόβλημα οξύτερο. Ενδεικτικά στην ανασφάλεια των αγορών συνέβαλε και η αργή διαδικασία επικύρωσης αποφάσεων προηγούμενων συνόδων κορυφής.

Καθαρά θέμα ευρωπαϊκής πολιτικής θεωρούν Έλληνες τραπεζίτες την επιτυχημένη ολοκλήρωση του προγράμματος εθελοντικής ανταλλαγής ομολόγων, ενώ χαρακτηρίζουν κρίσιμη και την στάση που θα κρατήσει η ΕΚΤ. Προϋπόθεση για την ομαλή εξέλιξη του PSI είναι η έγκαιρη εκταμίευση των χρημάτων από τον EFSF. Η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί πως η συνομολόγηση της νέας δανειακής σύμβασης θα πρέπει να γίνει με ταχύτατες διαδικασίες, ώστε να ολοκληρωθεί το PSI άμεσα και να αποφευχθούν πρόσθετα εμπόδια που θα μπορούσαν να προκύψουν από ενδεχόμενη επιδείνωση του κλίματος στην Ευρωζώνη.

Το κοινό νόμισμα είναι «μη αναστρέψιμο», υπογράμμισε ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι μιλώντας στην επιτροπή Οικονομικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εκφράζοντας την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στις αποφάσεις της Συνόδου για το, «απαραίτητο» όπως το χαρακτήρισε, Δημοσιονομικό Σύμφωνο. Ο Ντράγκι ανέφερε επίσης στους ευρωβουλευτές τις εκτιμήσεις της ΕΚΤ για σταδιακή ανάκαμψη στην Ευρωζώνη το 2012, με πληθωρισμό που θα ξεπεράσει για μερικούς μήνες το 2% πριν αρχίσει να επανέρχεται στα όρια που η Φρανκφούρτη θεωρεί αποδεκτά -αν και η Τράπεζα επισημαίνει πως η κρίση έχει πάρει διαστάσεις ανάλογες του 2008.

Τα 3,4 δισ. ευρώ έφτασε την περασμένη εβδομάδα η αξία των κρατικών ομολόγων που αγοράσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σημειώνοντας περιορισμένη μόνο αύξηση μετά τις πρόσφατες αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις 8-9 Δεκεμβρίου. Το χαμηλό αυτό επίπεδο υπογραμμίζει την αντίσταση της ΕΚΤ να προχωρήσει σε μαζική απόκτηση κρατικών χρεωγράφων ως ανάχωμα στην κρίση χρέους.

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι διέψευσε τις προσδοκίες ότι η Κεντρική Τράπεζα θα εντείνει τις αγορές ομολόγων για να δαμάσει την κρίση δημόσιου χρέους στην Ευρωζώνη, λέγοντας ότι η ΕΚΤ δεν μπορεί να υπερέβη την εντολή της. Παράλληλα, προειδοποίησε για τους κινδύνους που εγκυμονεί η διάσπαση της Ευρωζώνης, ενώ παρατήρησε ότι «η Βρετανία χρειάζεται την Ευρώπη και η Ευρώπη χρειάζεται την Βρετανία». 

Η κρίση της ευρωζώνης δεν μπορεί να επιλυθεί με μέτρα νομισματικής πολιτικής, ενώ η ταχεία εφαρμογή των αποφάσεων της Συνόδου Κορυφής είναι ζωτικής σημασίας, λέει ο αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας εξηγώντας παράλληλα ότι αποχωρεί από την ΕΚΤ επειδή η Τράπεζα πιέζεται να αναλάβει αποφασιστικότερη δράση για την αναχαίτιση της κρίσης χρέους.

Αισιόδοξος για την πορεία των διαπραγματεύσεων με τους ιδιώτες πιστωτές για το πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων στο πλαισιο της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στο νέο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα, δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος, μιλώντας την Παρασκευή στη Βουλή κατά τη συζήτηση επίκαιρων ερωτήσεων. Νέα συνάντηση την Παρασκευή στο Παρίσι για το PSI, την ίδια ώρα που παρατηρείται πρόοδος στις συζητήσεις με τους ιδιώτες για τις εξσφαλίσεις των νέων ομολόγων, ενώ ανοικτό παραμένει το θέμα της συμμετοχής της EKT και οι ρήτρες συλλογικής δράσης (collective action clauses).