εκεχειρία

Με συνομιλίες του ουκρανού προέδρου Ποροσένκο με Πούτιν, Μέρκελ και Ολάντ πλησιάζει η εκπνοή της παράτασης που έδωσε το Κίεβο στην εκεχειρία στα ανατολικά μέχρι το βράδυ της Δευτέρας, η οποία έχει στιγματιστεί από συνεχιζόμενες συγκρούσεις. Στο ίδιο το Κίεβο, η εκεχειρία φαίνεται να προκαλεί αντιδράσεις. Νεκρός ρώσος καμεραμάν στο Ντονετσκ.

Μέχρι το πρωί της Δευτέρας παρέτεινε η ουκρανική κυβέρνηση την εκεχειρία που είχε κηρύξει μονομερώς για το ανατολικό τμήμα της χώρας, το οποίο μένει μετέωρο στον έλεγχο φιλορώσων ενόπλων. Η νέα προθεσμία κινείται «παράλληλα» με τη διορία που έθεσε η ΕΕ στη Μόσχα επίσης μέχρι τη Δευτέρα για κινήσεις αποκλιμάκωσης, απειλώντας στην αντίθετη περίπτωση με κυρώσεις. Δεν λείπουν περιστατικά έντασης στα ανατολικά, τα οποία πάντως μένουν ακόμη σχετικά περιορισμένα.

Μακροπρόθεσμη κατάπαυση του πυρός, ώστε να επιτραπεί η διεξαγωγή ειρηνευτικών συνομιλιών στην Ουκρανία, ζητεί ο Βλαντιμίρ Πούτιν λίγο πριν φτάσει στο τέλος της η μονομερής εκεχειρία που είχε κηρύξει το Κίεβο. «Πασχίζουμε ειλικρινά να βοηθήσουμε την ειρηνευτική διαδικασία» είπε ο ρώσος πρόεδρος. Αναφορές για σφοδρές μάχες στα ανατολικά λίγη ώρα πριν εκπνεύσει η εκεχειρία.

Τέσσερις από τους οκτώ παρατηρητές του ΟΑΣΕ που είχαν υπό την κράτησή τους απελευθέρωσαν οι φιλορτώσοι ένοπλοι στην ανατολική Ουρκανία, λίγο πριν φτάσει στο τέλος της η μονομερής εκεχειρία που είχε κηρύξει το Κίεβο.

Δυναμιτίζει εκ νέου το κλίμα στην Ουκρανία η κατάρριψη ελικοπτέρου του ουκρανικού στρατού από πυρά αυτονομιστών κοντά στην πόλη Σλαβιάνσκ. Νεκροί είναι οι εννέα επιβαίνοντες. Με διακοπή της εκεχειρίας προειδοποιεί ο Ουκρανός πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο λόγω της επίθεσης. Τουλάχιστον 423 άνθρωποι έχουν χάσει μέχρι στιγμής τη ζωή τους από τις συγκρούσεις στα ανατολικά, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.

Οι φιλορώσοι αυτονομιστές στην ανατολική Ουκρανία ανακοινώνουν ότι θα σεβαστούν έως το πρωί της Παρασκευής τη μονομερή εκεχειρία που κήρυξε την περασμένη εβδομάδα ο Ουκρανός πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο, στο πλαίσιο της προώθησης ειρηνευτικού σχεδίου για τον τερματισμό της κρίσης. Μπαράκ Ομπάμα και Βλαντιμίρ Πούτιν είχαν τηλεφωνική επικοινωνία επί του σχεδίου τη Δευτέρα.

Σημάδια κατάρρευσης ελάχιστα 24ωρα μετά την κήρυξή της δείχνει η μονομερής εκεχειρία που κήρυξε το Κίεβο στις ανατολικές επαρχίες: Η χλιαρή υποστήριξη του Βλαντιμίρ Πούτιν στο σχέδιο συνδυάζεται με το ευθύ «νιέτ» των ενόπλων αλλά και την ύπαρξη «σχεδίου Β», με το οποίο προειδοποιεί ο Ποροσένκο τους ενόπλους.

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν θεωρεί ότι η εκεχειρία που ανακοίνωσε το Κίεβο δεν πρέπει να έχει «χαρακτήρα τελεσιγράφου» για τους φιλορώσους αυτονομιστές και ότι δεν θα είναι «βιώσιμη» και «ρεαλιστική» χωρίς διάλογο, ανακοίνωσε η υπηρεσία Τύπου του Κρεμλίνου. Η εκεχειρία έτσι κι αλλιώς έχει παραβιαστεί στα σύνορα με τη Ρωσία.

Σχέδιο για αποκλιμάκωση της έντασης στην ανατολική Ουκρανία παρουσίασε ο πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο, το οποίο προβλέπει αφοπλισμό των φιλορωσικών μονάδων, «αποκέντρωση» των πολιτικών δομών και δυνατότητα φυγής στο εξωτερικό όσων «δεν έχουν τελέσει σοβαρά εγκλήματα». Η υποδοχή που θα έχει το σχέδιο, την στήριξη της Μόσχας στο οποίο ζήτησε το Κίεβο, είναι αβέβαιη. Την σκιά της στη νέα απόπειρα ρίχνει τόσο η ενίσχυση ρωσικών δυνάμεων κοντά στη μεθόριο όσο και οι εντεινόμενες συγκρούσεις με τους ενόπλους.

Ρωσικές αναφορές υποστηρίζουν, μετά τη συνομιλία Ποροσένκο-Πούτιν, ότι το Κίεβο προτείνει μονομερή εκεχειρία στις ανατολικές επαρχίες ως πρώτο βήμα για αποκλιμάκωση της έντασης με τους φιλορώσους ενόπλους.

«Ενδεχόμενη» εκεχειρία στην ανατολική Ουκρανία συζήτησαν σε νέα τηλεφωνική τους συνομιλία ο Πέτρο Ποροσένκο και ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Στο τηλεφώνημα, ο ρώσος πρόεδρος έθεσε και το θέμα του θανάτου δύο ρώσων δημοσιογράφων στα ανατολικά της Ουκρανίας.

Οι Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας (FARC) κήρυξαν εκεχειρία των ένοπλων ενεργειών τους για το δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στις 15 Ιουνίου, όπως είχαν κάνει και για το πρώτο γύρο, ανέφερε ο διοικητής τους Τιμολέων Χιμένες.

Τις στρατιωτικές δυνάμεις του κινητοποιεί εκ νέου το Κίεβο για την ανατολική Ουκρανία, μετά τους δύο θανάτους από βασανισμό στο Σλαβιάνσκ, επανερχόμενο στην «αντιτρομοκρατική επιχείρηση» που είχε μπει στον πάγο με τη συμφωνία στη Γενεύη. Ενώ η συμφωνία απειλείται με κατάρρευση, οι ΗΠΑ διατηρούν την πίεση στη Ρωσία, απειλώντας με κυρώσεις εάν δεν υπάρξουν κινήσεις αποκλιμάκωσης ενώ η Ουάσινγκτον ενισχύει την στρατιωτική της παρουσία σε Πολωνία και βαλτικές χώρες. «Υπολογίζουμε στην αμερικανική βοήθεια» λέει το Κίεβο.

Με τη συμφωνία της Γενεύης για αποκλιμάκωση στην ανατολική Ουκρανία να ξεκινά χωρίς πολλούς καλούς οιωνούς, οι φιλορώσοι που έχουν καταλάβει κτίρια επιμένουν στις θέσεις τους ενώ το Κίεβο προειδοποιεί πως θα πρέπει να έχουν αποχωρήσει όταν περάσει η «εκεχειρία» λόγω Πάσχα. Ενισχύθηκε «προληπτικά», όπως τονίζει το Κρεμλίνο, η ρωσική στρατιωτική παρουσία κοντά στα σύνορα ενώ αναφορές θέλουν και τις ΗΠΑ να ετοιμάζονται να ενισχύσουν τις δυνάμεις τους στην Πολωνία.

Μπορεί όλες οι πλευρές να χαιρέτησαν την πολυπόθητη συμφωνία της Γενεύης για την εκτόνωση της έντασης στην ανατολική Ουκρανία, ωστόσο, δύσκολα μπορεί αυτή να φέρει το οποιοδήποτε αποτέλεσμα. Οι καταληψίες αρνούνται να την δεχθούν, το Κίεβο έχει κηρύξει «εκεχειρία λόγω Πάσχα», ενώ αμερικανοί και ρώσοι εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν με δυσπιστία οι μεν τους δε.

Τουλάχιστον 23 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 39 τραυματίστηκαν από την έκρηξη που σημειώθηκε την Τετάρτη σε υπαίθρια αγορά στην πόλη Ραουαλπίντι, κοντά στην πακιστανική πρωτεύουσα Ισλαμαμπάντ. Αρνούνται την ευθύνη οι Ταλιμπάν και διαμηνύουν ότι θα τηρήσουν τη συμφωνία για εκεχειρία ώς την Πέμπτη, 10 Απριλίου.

Οι υπουργοί Άμυνας της Ρωσίας και της Ουκρανίας συμφώνησαν σε εκεχειρία στην Κριμαία μέχρι τις 21 Μαρτίου. Σύμφωνα με τον ουκρανό υπουργό Άμυνας, σε αυτό το διάστημα οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις δεν θα αναλάβουν δράση κατά ουκρανικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων. Η συμφωνία έρχεται την ώρα που οι κάτοικοι της Κριμαίας ψηφίζουν για την προσάρτηση της χερσονήσου από τη Ρωσία, σε ένα δημοψήφισμα που το «ναι» αναμένεται συντριπτικό.

Ενώ μένει να δοκιμαστεί η παύση πυρός στην οποία συμφώνησαν πρόεδρος και αντιπολίτευση στην Ουκρανία, η ΕΕ ετοιμάζεται να αναπροσαρμόσει την στάση της απέναντι στην κρίση με ενδεχόμενη επιβολή «στοχευμένων», σε πρώτη φάση, κυρώσεων -χωρίς όμως να κλείσει η πόρτα διαλόγου. Πριν την έκτακτη συνάντηση των ΥΠΕΞ στις Βρυξέλλες, οι υπουργοί Εξωτερικών Γαλλίας, Γερμανίας και Πολωνίας πηγαίνουν στο Κίεβο για να διαπιστώσουν ιδίοις όμμασι την κατάσταση πριν ενημερώσουν το ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Υπό την απειλή κυρώσεων από ΕΕ και ΗΠΑ και με τη χώρα στα πρόθυρα του εμφυλίου, η ουκρανική προεδρία ανακοίνωσε αργά το βράδυ της Τετάρτης ότι σε συνάντηση του Βίκτορ Γιανούκοβιτς με τους ηγέτες της αντιπολίτευσης συμφωνήθηκε εκεχειρία και επανέναρξη διαπραγματεύσεων. Οι δυνάμεις καταστολής δεν αναμένεται στην παρούσα φάση να επέμβουν εκ νέου κατά των διαδηλωτών. Στο Κίεβο την Πέμπτη οι ΥΠΕΞ Γαλλίας, Γερμανίας και Πολωνίας...

Η εκεχειρία στην πόλη Χομς ανάμεσα στους αντάρτες και τις συριακές δυνάμεις παρατάθηκε την Πέμπτη για τρεις ακόμα ημέρες, σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο κυβερνήτης της πόλης στο πρακτορείο Reuters. Η παράταση της εκεχειρίας θα επιτρέψει την απομάκρυνση αμάχων, καθώς και την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στην πόλη.

Η συριακή αντιπολίτευση ζήτησε την Τετάρτη να εγκαθιδρυθεί μια μεταβατική κυβέρνηση, η οποία θα επιβλέψει μια συνολική εκεχειρία υπό τον έλεγχο του ΟΗΕ και θα έχει την εξουσία να διώξει τους ξένους μαχητές, σε ένα σχέδιο που παρουσιάστηκε στις συνομιλίες στη Γενεύη και στο οποίο δεν γίνεται αναφορά στον Μπασάρ Αλ-Άσαντ. Πρόθυμη να συζητήσει το θέμα των ξένων μαχητών η συριακή κυβέρνηση. Συνεχίστηκε η απομάκρυνση αμάχων στη Χομς, πιθανώς να παραταθεί η εκεχειρία.

Άλλοι 450 Σύροι πολίτες εγκατέλειψαν την πόλη Χομς τη Δευτέρα μετά από πολιορκία 18 μηνών. Ο ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι η εκεχειρία παρατάθηκε για άλλες τρεις ημέρες, προκειμένου να απομακρυνθούν και άλλοι άμαχοι. Ο δεύτερος γύρος των διαπραγματεύσεων ανάμεσα σε κυβέρνηση και αντιπολίτευση ξεκίνησε τη Δευτέρα στη Γενεύη, ωστόσο αναμένεται μικρή πρόοδος, καθώς το καθεστώς του Μπασάρ Αλ-Άσαντ απορρίπτει τη μετάβαση της εξουσίας. Με αξιωματούχους από Ρωσία και ΗΠΑ θα συναντηθεί την Παρασκευή ο Μπραχίμι.

Επί «ποδός πολέμου» βρίσκονται οι διαδηλωτές στο Κίεβο εν αναμονή της έκβασης της κρίσιμης διαπραγμάτευσης ανάμεσα στην αντιπολίτευση και τον πρόεδρο Βίκτορ Γιανούκοβιτς από την οποία ίσως και να διαφαίνεται κάποια πιθανότητα συμβιβασμού. Η «εκεχειρία» κρατά στο Κίεβο, όμως οι διαδηλώσεις εξαπλώνονται εκτός της πρωτεύουσας. ΕΕ και ΗΠΑ προειδοποιούν αμφότερες με κυρώσεις την κυβέρνηση για τη βίαιη καταστολή. Στο Κίεβο την επόμενη εβδομάδα η Κάθριν Άστον.

Αναβλήθηκε η προγραμματισμένη για σήμερα, Σάββατο, έναρξη των απευθείας συνομιλιών για την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός στο Νότιο Σουδάν, όπως ανακοίνωσαν οι αντιπροσωπείες των δύο πλευρών. Την ίδια ώρα, οι συγκρούσεις εξακολουθούν να μαίνονται με τα κυβερνητικά στρατεύματα να προελαύνουν προς την στρατηγικής σημασίας πόλη Μπορ.

Έκκληση για κατάπαυση του πυρός στη Συρία απευθύνει ο Οργανισμός για την Απαγόρευση Χημικών Όπλων (OPCW) προκειμένου να μπορέσει να εξουδετερώσει το συριακό χημικό οπλοστάσιο μέχρι τα μέσα του 2014. Ο επικεφαλής του οργανισμού Αχμέτ Ουζουμκου δήλωσε ότι το χρονοδιάγραμμα για την καταστροφή των χημικών όπλων είναι «εξαιρετικά σφιχτό», αλλά θα μπορούσε να επιτευχθεί το έργο αν γίνει κατάπαυση του πυρός.