εκεχειρία συρία

Η ρωσική πλευρά κάνει λόγο για 33 περιπτώσεις πυροβολισμών στο Χαλέπι, στη Χάμα και στη Λαττάκεια

Ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Συρία Σταφάν Ντε Μιστούρα είπε την Πέμπτη ότι η κατάπαυση του πυρός στη Συρία διατηρείται σε γενικές γραμμές. Παράλληλα, σημείωσε ότι υπάρχουν ορισμένες εξαιρέσεις και ότι η ανθρωπιστική βοήθεια δεν έχει φτάσει ακόμα σε πολιορκούμενες περιοχές, όπου τα τρόφιμα τελειώνουν.

Κατά την τελευταία μέρα του 2016 το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε την εκεχειρία που δρομολόγησε η ρωσοτουρκική πρωτοβουλία στη Συρία αλλά και τα σχέδια για την επανέναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών.

Τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στην οποία κατέληξαν Δαμασκός και αντάρτες, η οποία σε γενικές γραμμές τηρείται παρά τις αναφορές μεμονωμένες συγκρούσεις και ανταλλαγές πυροβολισμών. Αργότερα την Πέμπτη, το Παρατηρητήριο ανέφερε νέες συγκρούσεις ανάμεσα στις δυνάμεις της συριακής κυβέρνησης με τους αντάρτες σε ανταρτοκρατούμενη περιοχή, βορειοδυτικά της Δαμασκού. Ως εγγυήτριες δυνάμεις για την εφαρμογή της ανέλαβαν η Τουρκία και η Ρωσία.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν ότι αναστέλλουν τις συνομιλίες με την Ρωσία για την προσπάθεια τερματισμού του πολέμου στην Συρία και κατηγόρησαν την Μόσχα για μη «τήρηση των δεσμεύσεων της» με βάση τη συμφωνία εκεχειρίας στην οποία είχαν καταλήξει Ουάσιγκτον και Μόσχα στις 9 Σεπτεμβρίου. Στο έλεος των βομβαρδισμών βρίσκεται σε καθημερινή βάση το Χαλέπι· νοσοκομείο βρέθηκε ξανά στο στόχαστρο επιδρομών και φέρεται να έχει καταστραφεί, με τη Ρωσία να αρνείται παγίως κάθε ανάμειξη.

Η κατάσταση στη Συρία «επιδεινώνεται» παρά την εκεχειρία που ισχύει από το βράδυ της Δευτέρας, ανακοίνωσε ο ρωσικός στρατός κατηγορώντας τους σύρους αντάρτες ως υπεύθυνους για περισσότερες από 50 επιθέσεις εναντίον των συριακών δυνάμεων και των αμάχων μέσα σε ένα 24ωρο. Ρώσος στρατηγός είπε ότι εάν η εκεχειρία καταρρεύσει, «υπεύθυνη θα είναι η Ουάσινγκτον», ενώ ο ρώσος ΥΠΕΞ κάλεσε τον αμερικανό ομόλογό του να κάνει περισσότερα για την τήρηση της κατάπαυσης του πυρός.

Η προσφυγική κρίση, ο πόλεμος στη Συρία και η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας βρέθηκαν στην ατζέντα της συνάντησης του Μπαράκ Ομπάμα με Ευρωπαίους ηγέτες στο Αννόβερο. Ομπάμα, Μέρκελ, Ολάντ, Ρέντσι και Κάμερον ζήτησαν από τις δύο πλευρές στη Συρία να σεβαστούν την εκεχειρία, ενώ ανέφεραν ότι για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης χρειάζεται «συνολική και βιώσιμη λύση που θα αντικατοπτρίζει τις αξίες που μοιράζονται η Ευρώπη και οι ΗΠΑ».

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι ανακοίνωσε τη διεξαγωγή αμερικανο-ρωσικών συνομιλιών που θα επικεντρωθούν στις παραβιάσεις της εκεχειρίας στη Συρία, δύο ημέρες πριν από την επανάληψη στην Ελβετία των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.

Στους 687 έφτασαν οι νεκροί στη Συρία κατά την πρώτη εβδομάδα εφαρμογής της εκεχειρίας, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συριακού Παρατηρητηρίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι 552 άνθρωποι σκοτώθηκαν στις περιοχές που δεν καλύπτονται από την εφαρμογή της εκεχειρίας, ενώ άλλοι 135 άνθρωποι σκοτώθηκαν στις περιοχές που έχουν συμπεριληφθεί στην απόφαση για την προσωρινή κατάπαυση του πυρός.

Τέσσερα σαουδαραβικά καταδιωκτικά F-15 έφθασαν την Παρασκευή στην τουρκική βάση του Ιντζιρλίκ για να συμμετάσχουν στα πλήγματα εναντίον των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους, μερικές ώρες πριν τεθεί σε ισχύ η κατάπαυση του πυρός στη Συρία. Η Τουρκία εκφράζει «σοβαρές ανησυχίες» για τη «βιωσιμότητα» της εκεχειρίας και βλέπει την προσφυγική κρίση να μεγαλώνει. Την ίδια στιγμή επαναλαμβάνει ότι δεν έχει σχέδια για χερσαία επιχείρηση μονομερώς ή με την Σαουδική Αραβία.

Σύσσωμοι Ηνωμένες Πολιτείες, Ρωσία, Ιράν, Ευρωπαϊκή Ένωση και Ηνωμένα Έθνη συμπεριφέρονται ανέντιμα και επιδιώκουν να εξυπηρετήσουν περαιτέρω τα συμφέροντά τους στη Συρία, λέει ο Ερντογάν σε νέο «κατηγορώ» κατά πάντων με αφορμή τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός -διαδικασία από την οποία απαιτεί να εξαιρεθεί η συριακή κουρδική πολιτοφυλακή YPG. Κατά τον Ερντογάν, η εκεχειρία δεν θα κάνει τίποτε περισσότερο από το να ευνοήσει το καθεστώς του Μπασάρ αλ-Άσαντ.

Ουάσινγκτον και Μόσχα έφτασαν, σύμφωνα με την αμερικανική πλευρά, σε «προκαρκτική συμφωνία» για τους όρους της παύσης εχθροπραξιών στη Συρία -χωρίς, όπως φαίνεται να έχουν κλείσει όλα τα σημεία. Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε πως περιμένει σύντομα συνομιλία Ομπάμα και Πούτιν για «κατ' αρχήν κλείσιμο» της συμφωνίας. Νωρίτερα, Άσαντ και αντιπολίτευση είχαν θέσει προϋποθέσεις, ενώ το επείγον της κατάστασης υπογραμμίζει το μακελειό στη Χομς.

Ισχυρή βομβιστική επίθεση στη Δαμασκό συνέθλιψε οριστικά την προσωρινή εκεχειρία που συμφωνήθηκε μεταξύ καθεστώτος και ανταρτών λόγω της μουσουλμανικής θρησκευτικής εορτής Εΐντ αλ-Άντχα. Η ανατίναξη παγιδευμένου οχήματος κοντά σε παιδική χαρά σε σουνιτική συνοικία της συριακής πρωτεύουσας προκάλεσε το θάνατο πέντε ανθρώπων και τον τραυματισμό 30. Παιδιά βρίσκονται ανάμεσα στα θύματα.

Σε ισχύ μπήκε το πρωί της Παρασκευής η ολιγοήμερη κατάπαυση πυρός στην οποία συμφώνησαν Δαμασκός και ορισμένες ομάδες αντικαθεστωτικών για τη μουσουλμανική γιορτή του Έιντ αλ Άντχα, μετά τη διαμεσολάβηση του απεσταλμένου του ΟΗΕ και του Αραβικού Συνδέσμου Λακντάρ Μπραχίμι. Το μεν καθεστώς του Άσαντ προειδοποίησε ότι παραμένει έτοιμος να αντιδράσει, ο δε λεγόμενος «Ελεύθερος Συριακός Στρατός» ανέφερε ότι θα τηρήσει την εκεχειρία εάν γίνει σεβαστή από τον συριακό στρατό.

Aπό μία κλωστή κρέμεται η συμφωνία εκεχειρίας στη Συρία με τους αντικαθεστωτικούς να καταγγέλουν το καθεστώς Ασαντ ότι συνεχίζει την αιματοχυσία  και τη Δαμασκό να μιλά για «ένοπλες ομάδες» που συνεχίζουν τις επιθέσεις. Στο διπλωματικό επίπεδο έχει ξεσπάσει «πόλεμος» ανακοινώσεων Τουρκίας-Συρίας με τον επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας να επιστρέφει εσπευσμένα στην Αγκυρα.

Σε εμπιστευτική, διμερή διαπραγμάτευση με όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές –δηλαδή με τις Αρχές της Συρίας αλλά και τους αντικαθεστωτικούς– για προσωρινή εκεχειρία προκειμένου να παρασχεθεί βοήθεια προς τους αμάχους που έχουν πληγεί περισσότερο βρίσκεται η Διεθνής Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού (ICRC). Νέοι βομβαρδισμοί στη Χομς· οι αντικαθεστωτικοί απηύθυναν έκκληση για να απομακρυνθούν οι γυναίκες και τα παιδιά από την Μπάμπα Αμρ, τη συνοικία της πόλης που βομβαρδίζεται βαρύτερα από κάθε άλλη.