δαπανών

Επειτα από μία μακρά προεκλογική εκστρατεία και μία μίνι περίοδο χάριτος, ο πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ πρέπει να προετοιμάσει τους Γάλλους για το πικρό χάπι της λιτότητας, που περιλαμβάνει αυξήσεις φόρων και πιθανές περικοπές δαπανών στον δημόσιο τομέα, από όπου προέρχεται μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων του. Η γαλλική κυβέρνηση παραδέχεται ότι πρέπει να εξοικονομηθούν 10 δισ. ευρώ από τον προϋπολογισμό του 2012 για να τηρηθούν οι ευρωπαϊκές δεσμεύσεις της.

Η αντίστροφη μέτρηση για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων έχει ξεκινήσει, καθώς η προθεσμία για περίπου 8,5 εκατ. φορολογούμενους λήγει στις 16 Ιουλίου. Το υπουργείο Οικονομικών προχώρησε στην έκδοση ενός οδηγού με τα συνηθέστερα ερωτήματα των πολιτών και των αντίστοιχων απαντήσεων, στην οποία ειδική αναφορά γίνεται στις φοροαπαλλαγές και στα δικαιολογητικά που θα πρέπει να προσκομίσουν κατά περίπτωση οι φορολογούμενοι.

Χωρίς την επαρκή ποσότητα των φαρμάκων, τα οποία είναι απαραίτητα για την κατ’ οίκον θεραπεία, κινδυνεύουν να μείνουν οι αιμορροφιλικοί της Βόρειας Ελλάδας λόγω περικοπών των φαρμακευτικών δαπανών.

Στην τελική ευθεία έχει εισέλθει η ολοκλήρωση της έκθεσης του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) για τις περικοπές δαπανών της περιόδου 2013-2016. Μεταξύ άλλων, προτείνει πλαφόν 2.400 ευρώ στο σύνολο των συντάξεων και περικοπές σε προνόμια βουλευτών. Η μελέτη θα αποτελέσει τον κορμό των δημοσιονομικών παρεμβάσεων του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου και περιλαμβάνει περικοπές δαπανών ύψους 11,6 δισ. ευρώ.

Διευρυμένο εμφανίζεται σε ετήσια βάση, στα 10,88 δισ. ευρώ έναντι 10,42 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2011, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού στο πρώτο πεντάμηνο, κυρίως εξαιτίας της βαθιάς ύφεσης, αλλά και της υστέρησης των φορολογικών εσόδων. Ωστόσο, βάσει των αναθεωρημένων στόχων όχι μόνο τους πληρεί αλλά εμφανίζει και καλύτερη από την προβλεπόμενη εικόνα. Αντίθετα, εκτροχιασμό εμφανίζουν τα έσοδα, παρουσιάζοντας έναντι των στόχων απόκλιση 666 εκατ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά το πρωτογενές έλλειμμα διαμορφούμενο σε 2,356 δισ. ευρώ, εμφανίζει βελτιωμένη εικόνα έναντι των στόχων.

Την κατάργηση των μέτρων με τα οποία μειώθηκαν μισθοί, συντάξεις και επιδόματα ανεργίας, το «πάγωμα» των ιδιωτικοποιήσεων, την αναδιαπραγμάτευση του χρέους με στόχο τη δραστική μείωση του, την κατάργηση των «χαρατσιών» για τα μικρομεσαία εισοδήματα, τη διαγραφή δανείων για υπερχρεωμένα νοικοκυριά και το δημόσιο έλεγχο του τραπεζικού συστήματος, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το «Εθνικό Σχέδιο Ανόρθωσης» που παρουσίασε την ο Αλ.Τσίπρας. Όπως τόνισε, η πρώτη πράξη της κυβέρνησης της Αριστεράς θα είναι η ακύρωση του Μνημονίου και των εφαρμοστικών νόμων και αμέσως μετά η καταγγελία και επαναδιαπραγμάτευση της δανειακής σύμβασης.

Σε μια κατάμεστη αίθουσα από πολίτες και δημοσιογράφους ελληνικών και ξένων μέσων ενημέρωσης, ο Αλέξης Τσίπρας παρουσιάζει αυτήν την ώρα το κυβερνητικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Ο Αλέξης Τσίπρας έγινε δεκτός με το σύνθημα: «Ήρθε η ώρα της Αριστεράς». Ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ στην εισαγωγή του τόνισε ότι πρόκειται για ένα «πρόγραμμα αξιοπρέπειας και ελπίδας για τον τόπο» και υπογράμμισε ότι το δίλημμα είναι: «Μνημόνιο ή το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ». «Εμείς ζητάμε την ψήφο του λαού για να το ακυρώσουμε, ενώ οι άλλοι για να το εφαρμόσουν» τόνισε. Επιτέθηκε, δε, σε Σαμαρά και Βενιζέλο. 

Σημαντική επιβάρυνση θα δουν εκατομμύρια φορολογούμενοι που υποβάλλουν τις φορολογικές τους δηλώσεις. Οι επιβαρύνσεις αυτές προκύπτουν από τη μείωση του αφορολόγητου και τα τεκμήρια διαβίωσης. Επιπλέον, έχει καταργηθεί η έκπτωση με αποδείξεις, έχουν μειωθεί οι εκπτώσεις των φοροαπαλλαγών, ενώ συνυπολογίζεται η επιβολή έκτακτης εισφοράς επί των εισοδημάτων. Τι πρέπει να προσέξουν οι φορολογούμενοι.

Τα σημεία των φορολογικών δηλώσεων που θα πρέπει να προσέξουν οι φορολογούμενοι για να μην βρεθούν προ δυσάρεστων εκπλήξεων και κληθούν να πληρώσουν μεγάλα ποσά φόρου εισοδήματος, καταγράφει με επείγουσα εγκύκλιο το υπουργείο Οικονομικών. Ακόμη και οι φορολογούμενοι που έχουν ετήσιο (τεκμαρτό ή πραγματικό) εισόδημα κάτω από το αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ, θα πρέπει να δηλώνουν τις αποδείξεις δαπανών για να κερδίσουν το αφορολόγητο όριο.

Αύξηση του ελλείμματος σε σχέση με το αντίστοιχο πέρυσι και υστέρηση εσόδων δείχνουν τα στοιχεία για την εκτέλεση του προϋπολογισμού το α' τετράμηνο. Ωστόσο το έλλειμμα διαμορφούμενο σε 9.145 εκατ. ευρώ κινείται εντός των αναθεωρημένων στόχων. Αντίθετα, εκτός στόχων και σίγουρα προσδοκιών κινούνται τα έσοδα, εμφανίζοντας τρύπα 495 εκατ. ευρώ σε σχέση με τους στόχους, γεγονός που το οικονομικό επιτελείο αποδίδει κυρίως στην μείωση των εισπράξεων από ΦΠΑ και άλλους φόρους, λόγω της ύφεσης. Αυξημένες έναντι του περσινού διαστήματος, αλλά εντός στόχων εμφανίζονται και οι δαπάνες.

Ύφεση 4,7% το 2012 και μηδενική ανάπτυξη (0%) το 2013 προβλέπει για την ελληνική οικονομία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις εαρινές οικονομικές της προβλέψεις που έδωσε την Παρασκευή στη δημοσιότητα. Στις φθινοπωρινές προβλέψεις της, τον περασμένο Νοέμβριο, προέβλεπε ύφεση 2,8% για το 2012 και ανάκαμψη 0,7% το 2013. Η Κομισιόν σημειώνει ακόμα ότι για να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 1,8% του ΑΕΠ το 2013 απαιτούνται επιπλέον περικοπές δαπανών 3,8% του ΑΕΠ (7,6 δισ. ευρώ περίπου) «που θα πρέπει να οριστικοποιηθούν τους επόμενους μήνες».

Στην Αθήνα βρίσκεται από τη Δευτέρα πολυπληθές κλιμάκιο της Ομάδας Δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα προκειμένου να συντονίσει το μεταρρυθμιστικό έργο και να παρακολουθήσει την εκτέλεση του Προϋπολογισμού. Περίπου 20 από τα 40 άτομα που απαρτίζουν την Ομάδα Δράσης εγκαταστάθηκαν στα υπουργεία και θα ξεκινήσουν να παρακολουθούν στενά την πορεία των εσόδων, τη ροή των κοινοτικών κονδυλίων και ελέγχουν κάθε δαπάνη πριν πληρώσει το Δημόσιο. Μάλιστα, την Παρασκευή θα συντάξουν επισκόπηση των ροών συγκεντρώνοντας όλα τα σχετικά στοιχεία.

Περιστολή δημοσίων δαπανών κατά 13 δισ. ευρώ την επόμενη διετία σχεδιάζει σύμφωνα με τον ιταλικό Τύπο η κυβέρνηση τεχνοκρατών του Μάριο Μόντι, και η «πρεμιέρα» αναμένεται τον Ιούνιο με πωλήσεις ακινήτων του Δημοσίου και συγχωνεύσεις οργανισμών. Μεγάλος μέρος των περικοπών ενδέχεται να αφορά την Άμυνα με μειώσεις στρατιωτικού προσωπικού, ενώ «μαχαίρι» αναμένεται και στην Υγεία. Την ίδια στιγμή, δήμαρχοι καλούν σε μαζική ανυπακοή με τη μη καταβολή του φόρου ακινήτων, ενώ αίσθηση προκαλεί δήλωση του Τζούλιο Τρεμόντι ότι στην πραγματικότητα η Ιταλία χρειάζεται περικοπές άλλων 20 δισ. ευρώ.

Υπογράφηκε η σύμβαση μεταξύ του υπουργείου Οικονομικών και του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) για την εκπόνηση της μελέτης για την επισκόπηση των δαπανών της Γενικής Κυβέρνησης 2013 -2016. Βάσει του Μνημονίου η Ελλάδα πρέπει να προσδιορίσει τον Μάιο στα πλαίσια του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής περικοπές δαπανών ύψους 11,5 δισ. ευρώ.

Το ιταλικό δημόσιο πρόκειται να περιορίσει τις δαπάνες του κατά 10 δισεκατομμύρια ευρώ για το 2012 και άλλα τρία δισ. το 2013. Η έμφασή δίνεται, μεταξύ άλλων, στην περιστολή των δαπανών για την μισθοδοσία, από όπου θα εξοικονομηθούν φέτος 1,5 δισ. ευρώ, και για διάφορες αγορές και
εργολαβίες, από τις οποίες θα εξοικονομηθούν δύο δισ. ευρώ.

Η έκθεση του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) για τις κρατικές δαπάνες θα εξετασθεί το απόγευμα της Δευτέρας σε συνάντηση του πρωθυπουργού Λ.Παπαδήμου με τον πρόεδρο του ΚΕΠΕ Π.Κορλίρα. Στο πλαίσιο του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Στρατηγικής η Ελλάδα θα πρέπει να περικόψει κρατικές δαπάνες 11,6 δισ. ευρώ τη διετία 2013 - 2014. Τις σχετικές αποφάσεις θα λάβει η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές, ωστόσο το ΚΕΠΕ σε συνεργασία με στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους προχώρησε στη πλήρη καταγραφή των δαπανών και ήδη επεξεργάζεται προτάσεις για το που θα μπορούσαν να υπάρξουν αποτελεσματικές παρεμβάσεις.

Το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο των εκλογικών δαπανών για κάθε υποψήφιο βουλευτή καθορίζει με απόφασή του ο υπουργός Εσωτερικών Τάσος Γιαννίτσης. Το μεγαλύτερο όριο καθορίζεται στη Β' Περιφέρεια Αθηνών με 135.000 ευρώ και το κατώτερο στις Περιφέρειες Γρεβενών, Ευρυτανίας, Ζακύνθου, Θεσπρωτίας, Κεφαλληνίας και Ιθάκης, Λευκάδος, Σάμου και Φωκίδος με 18.000 ευρώ.

Οι τελευταίες νομοθετικές μεταβολές σχετικά με τη φορολόγηση των φυσικών προσώπων ανέβασαν δραματικά τα φορολογητέα εισοδήματα με την παράλληλη αύξηση των αντικειμενικών δαπανών (τεκμηρίων) που υπολογίζονται για την διαβίωση του φορολογούμενου και των προσώπων που τον βαρύνουν, καθώς και για την απόκτηση περιουσιακών του στοιχείων. Ο πιο διαδεδομένος και συνήθης τρόπος δικαιολόγησης των ποσών των αντικειμενικών δαπανών είναι με την ανάλωση κεφαλαίου (άλλοι τρόποι είναι η λήψη δανείου, οι δωρεές, οι γονικές παροχές και η διάθεση περιουσιακών στοιχείων, κ.λπ.).

«Δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο ούτε ένα παράδειγμα, όπου οι περικοπές μισθών, συντάξεων και κοινωνικών δαπανών να οδήγησαν στην εξυγίανση ενός ασθενούς κράτους» τονίζει ο νομπελίστας οικονομολόγος Τζ.Στίγκλιτς, ασκώντας δριμεία κριτική στους Ευρωπαίους ηγέτες για τη διαχείριση της κρίσης. Η υπερβολική δόση λιτότητας χειροτερεύει τα πάντα» εξηγεί. Για τον Στίγκλιτς μοναδική διέξοδος είναι η γενναία αναδιάρθρωση του χρέους των υπερχρεωμένων χωρών, θεωρώντας ότι το ελληνικό κούρεμα δεν επαρκεί. «Η χρεοκοπία κρατών ανήκει στον σύγχρονο καπιταλισμό. Πρέπει να είναι επιτρεπτή» λέει μεταξύ άλλων.

Η μείωση των δαπανών χαρακτήρισε την εκτέλεση του προϋπολογισμού της κεντρικής διοίκησης στο πρώτο τρίμηνο του 2012. Κατά την περίοδο αυτή, τα έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού αυξήθηκαν σε 11.413 εκατ. ευρώ, από 11.184 εκατ. ευρώ πέρυσι. Όσον αφορά τις δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού, μειώθηκαν  σε 13.575 εκατ. ευρώ, έναντι 15.048 εκατ. ευρώ την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2011.

Με το νομοσχέδιο για το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, που αναμένεται να ψηφιστεί τις επόμενες ώρες και είναι το τελευταίο της παρούσας κοινοβουλευτικής περιόδου, ο υπουργός Εργασίας τόνισε στη Βουλή ότι ολοκληρώνει τις μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης. Ο κ. Κουτρουμάνης επεσήμανε ιδιαίτερα την ανάγκη να συνεχιστούν οι διαρθρωτικές αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα, ενώ υπογράμμισε ότι πως το θέμα των συντάξεων και των κοινωνικών δαπανών συνολικά θα είναι και το επόμενο διάστημα βασικό στοιχείο των διαπραγματεύσεων και των πιέσεων προς την κατεύθυνση μείωσης των δαπανών.

Στα 14,5 δισ. ευρώ περίπου ανεβαίνει ο «λογαριασμός» των μέτρων που θα έρθουν μετά τις εκλογές, καθώς, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, εκτός από τις μειώσεις στον τομέα των δαπανών κατά 5,5% του ΑΕΠ (11,5 δισ. ευρώ), η κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει και μέτρα για την αύξηση των εσόδων κατά 1,5% του ΑΕΠ (3 δισ. ευρώ). Οι παρεμβάσεις αυτές (1,5% του ΑΕΠ), «σε καμία περίπτωση δεν αφορούν νέα μέτρα» διευκρινίζει το ΥΠΟΙΚ. Προκύπτουν, εξηγεί, από το σχέδιο κατά της φοροδιαφυγής και τις βελτιώσεις στο φορολογικό. Ενδεικτικό πάντως της ανησυχίας που υπάρχει για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων είναι ότι ήδη έχει εκπονηθεί «σχέδιο Β» για την κάλυψη των όποιων αποκλίσεων.

Μέχρι τη Μ.Τρίτη πρέπει να έχει ψηφιστεί το σύνολο των νομοσχεδίων για τα οποία έχει δεσμευθεί η χώρα έναντι των δανειστών, ανέφεραν κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών. Οι ίδιοι κύκλοι ανέφεραν ότι «οι δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει για την περίοδο 2013-2014 αφορούν περιστολή δαπανών 5,5% του ΑΕΠ και εισπρακτικά μέτρα 1,5% του ΑΕΠ».  Εάν τελικά υπάρξουν αστοχίες αυτές ενδεχομένως να καλυφθούν με συμπληρωματικό προϋπολογισμό τον Ιούνιο, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος του ελλείμματος για το 2012.

Στη μείωση μισθών με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητα επιμένει ο Ματίας Μορς, επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Κομισιόν στην τρόικα, προαναγγέλλοντας περικοπές σε συντάξεις, επιδόματα, αμυντικές δαπάνες και μείωση του προσωπικού στο Δημόσιο.

Τα μέτρα ύψους 11,5 δισ. ευρώ περίπου, για τη διετία 2013-2014, στο πλαίσιο του Μεσοπρόεθσμου Προγράμματος, θα βρεθούν στο επίκεντρο των ελέγχων των τεχνικών κλιμακίων της τρόικας. Το πακέτο αυτών των μέτρων θα πρέπει να ψηφισθεί έως τον Ιούνιο και στο στόχαστρο θα βρεθούν τα κοινωνικά επιδόματα, ο ευρύτερος δημόσιος τομέας και οι συνταξιοδοτικές δαπάνες. Το τεχνικό κλιμάκιο της τρόικας θα ελέγξει ακόμα τα μέτρα 3,2 δισ. ευρώ για τις αποκλίσεις του εφετινού προϋπολογισμού, καθώς και την πορεία της ανακεφελαιοποίησης των τραπεζών.