γενεύη ιι

«Επιτυχία στη Διάσκεψη του Κραντ Μοντάντα [που θεωρείται "Γενεύη ΙΙ" για το Κυπριακό] στην Ελβετία θα είναι εάν τα εμπλεκόμενα μέρη καταλήξουν σε μία στρατηγική συμφωνία στα βασικά θέματα- ασφάλεια, εγγυήσεις, εδαφικό, περιουσιακό και διακυβέρνηση» δήλωσε ο ειδικός σύμβουλος του γγ του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Έσπεν Μπαρθ Άιντε, έπειτα από δίωρη συνάντηση που είχε με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά. Τόνισε πάντως ότι «ακόμα κι αν επιτευχθεί αυτή η συμφωνία θα χρειαστεί πολύ δουλειά σε χαμηλότερο επίπεδο».

Τη διεξαγωγή δεύτερης διεθνούς διάσκεψης για να δοθεί τέλος στην ουκρανική κρίση προωθεί η Γερμανία καθώς η κατάσταση βγαίνει πλέον εκτός ελέγχου. Τηλεφωνική επικοινωνία είχαν την Κυριακή οι Άνγκελα Μέρκελ και Βλαντιμίρ Πούτιν. Μπαράζ τηλεφωνικών επαφών του επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαγερ με Τζον Κέρι, Κάθριν Άστον, Σεργκέι Λαβρόφ και ΟΑΣΕ. Στη Μόσχα ο πρόεδρος του ΟΑΣΕ την Τετάρτη.

Στην παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας σε εμπόλεμες ζώνες -το ελάχιστο στο οποίο ίσως θα μπορούσαν να συμφωνήσουν κυβέρνηση του Άσαντ και αντιπολίτευση- θα επικεντρωθεί η συνέχεια των εξαιρετικά δύσκολων διαβουλεύσεων στη Γενεύη ΙΙ. Ο απεσταλμένος του ΟΗΕ Λακντάρ Μπραχίμι, διαμεσολαβητής στις συνομιλίες των δύο πλευρών -οι οποίες κάθονται στο ίδιο τραπέζι, έστω και εάν δεν μιλούν απευθείας- μιλά για «μισά βήματα» αλλά ευελπιστεί σε καρπούς.

Η αντιπροσωπεία της συριακής κυβέρνησης απειλεί να αποχωρήσει από τη Γενεύη ΙΙ, εάν δεν γίνει μέχρι το Σάββατο «σοβαρός» διάλογος. Οι ειρηνευτικές συνομιλίες για τη Συρία ξεκίνησαν σε πολύ ψυχρό κλίμα, μετά την αποτυχία του ΟΗΕ να συγκεντρώσει στην ίδια αίθουσα και τις δύο πλευρές.  «Αν δεν πραγματοποιηθούν σοβαρές συνομιλίες ως το Σάββατο, η επίσημη συριακή αντιπροσωπεία θα αναχωρήσει από τη Γενεύη εξαιτίας έλλειψης σοβαρότητας ή προετοιμασίας της άλλης πλευράς» δήλωσε ο σύρος υπουργός Εξωτερικών, Ουαλίντ Μουάλεμ.

Οι συριακές και διεθνείς αντιπροσωπείες βρίσκονται στην Ελβετία για την ειρηνευτική διάσκεψη που ελάχιστοι πιστεύουν πως μπορεί να στεφθεί με επιτυχία, καθώς ο τριετής εμφύλιος πόλεμος και η γεωπολιτική ένταση που έχει πυροδοτήσει δεν δείχνουν σημάδια υποχώρησης. Τηλεφωνική επικοινωνία Ομπάμα-Πούτιν την παραμονή της διάσκεψης, η οποία σηκώνει αυλαία στη σκιά της έκθεσης που φέρνει στο φως στοιχεία συστηματικών βασανιστηρίων και εκτελέσεων 11.000 κρατουμένων από το καθεστώς Άσαντ.

Η απόσυρση της πρόσκλησης του ΟΗΕ στο Ιράν για τη συριακή διάσκεψη «είναι φυσικά λάθος, αλλά δεν είναι καταστροφή», λέει ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών, αμβλύνοντας τους τόνους στη διαμάχη τις παραμονές της «Γενεύης ΙΙ». Το προσκλητήριο στην Τεχεράνη είχε προκαλέσει, εκτός από τη δυσφορία των ΗΠΑ, την απειλή της συριακής αντιπολίτευσης για αποχώρηση από τις συνομιλίες.

Την πρόσκληση συμμετοχής του Ιράν που κινδύνεψε να τινάξει στον αέρα την ειρηνευτική διάσκεψη της Γενεύης πριν καν αρχίσει απέσυρε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Γκι-μουν κατόπιν της διακήρυξης της Ισλαμικής Δημοκρατίας ότι δεν υποστηρίζει τη συμφωνία πολιτικής μετάβασης του 2012 (Γενεύη I) που αποτελεί τη βάση της διαπραγμάτευσης.

Η πρόσκληση της τελευταίας στιγμής από τον ΟΗΕ στο Ιράν για συμμετοχή στην «Γενεύη ΙΙ» έχει θέσει εν αμφιβόλω την ειρηνευτική διάσκεψη, δύο μόλις ημέρες πριν την διεξαγωγή της. Οι ΗΠΑ καλούν τον ΟΗΕ να αποσύρει την πρόσκληση και η συριακή αντιπολίτευση απειλεί ότι δεν θα συμμετάσχει στη διάσκεψη. Από την πλευρά του, το Ιράν αφήνει να εννοηθεί ότι δεν στηρίζει τη συμφωνία της «Γενεύης Ι», την οποία πολλές χώρες θεωρούν ως προαπαιτούμενο για τη συμμετοχή της Τεχεράνης στη διάσκεψη. Τις επιλογές του εξετάζει ο ΓΓ του ΟΗΕ.

Η Τεχεράνη έλαβε τελικά από τον ΟΗΕ προσκλητήριο στις επερχόμενες συνομιλίες στην Ελβετία για τον συριακό εμφύλιο -μετά τη διαμάχη ΗΠΑ και Ρωσίας για το εάν το Ιράν, που στηρίζει τον Άσαντ, θα καθόταν στο τραπέζι -προκαλώντας την αντίδραση των αντικαθεστωτικών, που απειλούν πως θα αποσύρουν την απόφασή τους για συμμετοχή. Η Ουάσινγκτον ανέφερε πως η Τεχεράνη πρέπει να προσέλθει «αποδεχόμενη τη βάση της συζήτησης» -δηλαδή τη δημιουργία μεταβατικής κυβέρνησης στη Δαμασκό- ειδάλλως η πρόσκληση θα πρέπει να ανακληθεί. Και η Ελλάδα ανάμεσα στις χώρες που προσκλήθηκαν.

Ο Συριακός Εθνικός Συνασπισμός θα μετάσχει στην ειρηνευτική διάσκεψη για την Συρία, την γνωστή ως «Γενεύη 2» που θα διεξαχθεί τον Ιανουάριο. Το συριακό υπουργείο Εξωτερικών επιβεβαίωσε επίσης ότι στην Ελβετία θα πάει διπλωματική αντιπροσωπεία για συμμετοχή στις συζητήσεις. Οι δύο πλευρές ωστόσο προσέρχονται με αντιδιαμετρικά αντίθετες επιδιώξεις: Το συριακό ΥΠΕΞ υπογράμμισε πως «δεν πηγαίνει για να παραδώσει την εξουσία».