αντιδραστήρες

Δυσάρεστα είναι τα νέα που έρχονται και πάλι από την Ιαπωνία, καθώς η εταιρεία TEPCO ανακοίνωσε ότι είναι πολύ πιθανό να έχει επέλθει τήξη των ράβδων εμπλουτισμένου ουρανίου που τροφοδοτεί τους πυρήνες δύο αντιδραστήρων του πυρηνικού εργοστασίου Νταϊιτσί στη Φουκουσίμα.

Η ποσότητα ραδιενεργών ισοτόπων που διέρρευσε στην ατμόσφαιρα από τον πυρηνικό σταθμό Φουκουσίμα Νταΐτσι είναι δέκα φορές μικρότερη από ό,τι η διαρροή στο Τσερνόμπιλ το 1986, ανακοίνωσαν οι ιαπωνικές αρχές. Θα περάσουν πάντως πολλοί μήνες, πιθανώς μέχρι τον Ιανουάριο του 2012, μέχρι να τεθούν πλήρως υπό έλεγχο οι τέσσερις κατεστραμμένοι αντιδραστήρες.

Σχεδόν οι μισές ράβδοι ελέγχου στον αντιδραστήρα 5 του Κοζλοντούι -στον οποίο καταγράφηκαν αυξημένα επίπεδα ραδιενέργειας την περασμένη εβδομάδα- παρουσιάζουν ρωγμές και πρόκειται να αντικατασταθούν, ανακοίνωσαν οι υπεύθυνοι του μοναδικού πυρηνικού σταθμού της Βουλγαρίας.

Η χώρα που πρωτοπορεί στην τεχνολογία των οικιακών και βιομηχανικών ρομπότ τελικά χρειάζεται βοήθεια από το εξωτερικό για την αντιμετώπιση της μεγάλης κρίσης: τα κατεστραμμένα κτίρια των αντιδραστήρων της Φουκουσίμα άρχισαν να ελέγχονται με ρομπότ που προσέφεραν οι ΗΠΑ και η Βρετανία. Όπως ήταν αναμενόμενο, τα επίπεδα ραδιενέργειας που μετρήθηκαν παραμένουν απαγορευτικά για τους ανθρώπους.

Απορρίπτει -προς το παρόν- η ιαπωνική κυβέρνηση την επέκταση της ζώνης εκκένωσης γύρω από τις κατεστραμμένες πυρηνικές εγκαταστάσεις, παρά το αίτημα της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας. Εν τω μεταξύ,  τη μεγαλύτερη αύξηση στις συγκεντρώσεις ραδιενεργού ιωδίου μέτρησαν την Τετάρτη οι αρχές της Ιαπωνίας στη θάλασσα γύρω από το πυρηνικό εργοστάσιο Φουκουσίμα Νταϊίτσι. Οι μετρήσεις έδειξαν ότι τα επίπεδα ραδιενεργού ιωδίου ήταν 4.385 φορές πάνω από τα επιτρεπτά όρια. Στο Τόκιο έφτασε ο Νικολά Σαρκοζί, προαναγγέλλοντας την πρόθεση της Γαλλίας να φιλοξενήσει διεθνή σύνοδο για την πυρηνική ασφάλεια.

Έρευνα για τη δυνατότητα των αμερικανικών πυρηνικών εργοστασίων να αντεπεξέλθουν σε πιθανά προβλήματα παρόμοια με αυτά που εμφανίστηκαν στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας ανακοίνωσε ότι θα διεξάγει η εποπτική Αρχή των ΗΠΑ.

Νέα σεισμική δόνηση μεγέθους 6,5 βαθμών σημειώθηκε τα χαράματα της Δευτέρας την επαρχία Μιγιάκι στη βορειο-ανατολική Ιαπωνία. Η κυβέρνηση εξέδωσε προειδοποίηση για τσουνάμι την οποία ήρε λίγες ώρες αργότερα. Εν τω μεταξύ, συνεχίζεται ο αγώνας για την ψύξη των πυρηνικών αντιδραστήρων. Το ενδεχόμενο τα υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας στο νερό που έχει πλημμυρίσει τον υπόγειο χώρο του πυρηνικού εργαστασίου να οφείλονται σε μερική τήξη ράβδων πυρηνικού καυσίμου αμέσως μετά το σεισμό και το τσουνάμι, είναι μια από τις εξηγήσεις που δίνει τώρα η κυβέρνηση.

Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν το Σάββατο σε μεγάλες πόλεις της Γερμανίας σε διαμαρτυρία κατά της χρήσης πυρηνικής ενέργειας, ζήτημα που ήρθε στο επίκεντρο της δημοσιότητας μετά το ατύχημα στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας και τη συζήτηση στη Γερμανία και την ΕΕ για το μέλλον των πυρηνικών αντιδραστήρων.

Οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν να θέσουν «υψηλότερες προδιαγραφές» ασφάλειας για την πυρηνική βιομηχανία στην Ευρώπη, ώστε να προληφθούν συμβάντα όπως αυτό της Ιαπωνίας. Συμφωνήθηκε ακόμα να υποβληθούν σε «τεστ αντοχής» όλοι οι εν λειτουργία πυρηνικοί αντιδραστήρες, ενώ γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στις πυρηνικές φιλοδοξίες χωρών, όπως η Τουρκία.

Η μοναδική μονάδα πυρηνικής ενέργειας σε λειτουργία που διαθέτει η Βουλγαρία θα υποβληθεί σε «τεστ αντοχής», ενώ οι ευρωπαϊκές χώρες εξετάζουν τις συνθήκες ασφάλειας των πυρηνικών τους αντιδραστήρων μετά την καταστροφή στη Φουκουσίμα. Τους ελέγχους στους δύο πυρηνικούς αντιδραστήρες που λειτουργούν ακόμη θα παρακολουθήσουν εμπειρογνώμονες της Διεθνούς Υπηρεσίας Πυρηνικής Ενέργειας.

Τον σκεπτικισμό τους αλλά και διαφορετικές θέσεις εξέφρασαν οι υπουργοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τα προτεινόμενα τεστ αντοχής για την ασφάλεια των αντιδραστήρων, κατά την έκτακτη σύνοδό τους στις Βρυξέλλες.

Νέος συναγερμός σήμανε τη Δευτέρα στο πυρηνικό εργοστάσιο Φουκουσίμα Νταϊτσί και οι εργαζόμενοι αναγκάστηκαν να απομακρυνθούν από τις εγκαταστάσεις, όταν γκρι καπνός άρχισε να αναδύεται από τους αντιδραστήρες 2 και 3. Η διαχειρίστρια εταιρεία TEPCO ανακοίνωσε ότι oι γραμμές ηλεκτροδότησης συνδέθηκαν και στους έξι αντιδραστήρες. Από την πλευρά του, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί ότι η ανίχνευση ραδιενέργειας στα τρόφιμα είναι πολύ σοβαρότερο πρόβλημα από αυτό που είχε αρχικά εκτιμηθεί.

Στη διάτρηση των οροφών των κτηρίων όπου στεγάζονται οι αντιδραστήρες 5 και 6 στο πυρηνικό εργοστάσιο στη Φουκουσίμα προχώρησε το Σάββατο η εταιρεία Tokyo Electric Power Co (Tepco), ώστε να αποφευχθούν εκρήξεις υδρογόνου. Μηχανικοί χρησιμοποιούν ντηζελοκίνητη αντλία νερού, για να ρίξουν νερό και να ψύξουν το καύσιμο του αντιδραστήρα 5. Η ηλεκτροδότηση πρόκειται να αποκατασταθεί το Σάββατο στους αντιδραστήρες 1, 2, 5 και 6 και την Κυριακή στους αντιδραστήρες 3 και 4. Μόλυνση προϊόντων με ραδιενεργό ιώδιο επιβεβαιώνει η ΙΑΕΑ. Αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των νεκρών από τον σεισμό και το τσουνάμι.

Μία εβδομάδα μετά την αρχή των αλλεπάλληλων καταστροφών που πλήττουν την Ιαπωνία, ο στρατός και η εταιρεία Tepco προσπαθούν απεγνωσμένα να ρίξουν νερό στον αντιδραστήρα 3, o oποίος χρησιμοποιούσε καύσιμα με επικίνδυνο πλουτώνιο, καθώς και στη δεξαμενή με τα χρησιμοποιημένα καύσιμα του αντιδραστήρα 4, τα οποία παραμένουν εκτεθειμένα στον αέρα και απειλούν με διαρροή.

Ελάχιστη πρόοδος διαπιστώνεται στις προσπάθειες των μηχανικών που εργάζονται στη Φουκουσίμα να τροφοδοτήσουν με ηλεκτρική ενέργεια τουλάχιστον δύο αντιδραστήρες του πυρηνικού εργοστασίου, ώστε να λειτουργήσει το σύστημα ψύξης και να αποτραπεί η τήξη τους. Ενδεικτική της κατάστασης είναι η απόφαση να αυξήσουν κατά μία μονάδα, από 4 σε 5, το επίπεδο σοβαρότητας του πυρηνικού ατυχήματος. Ειδικά εξοπλισμένα οχήματα προχωρούν την Παρασκευή σε ρίψεις νερού στον αντιδραστήρα 3, ενώ φαίνεται να μελετάται πλέον και το ενδεχόμενων «ταφής» των αντιδραστήρων. Πολύ μικρές συγκεντρώσεις ραδιενέργειας ανιχνεύθηκαν στην δυτική ακτή των ΗΠΑ, ωστόσο, το επίπεδο είναι τόσο χαμηλό, ώστε δεν απειλεί ανθρώπους. Στους 16.000 ανέρχονται επισήμως οι νεκροί και οι αγνοούμενοι.

Το δεύτερο εξάμηνο του 2011 θα πρέπει να έχουν ελεγχθεί όλοι οι αντιδραστήρες που είναι εγκατεστημένοι στις χώρες-μέλη της ΕΕ και να έχει πιστοποιηθεί η ασφάλειά τους. Αυτό ήταν το αποτέλεσμα σύσκεψης διαχείρισης της κρίσης, που έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες, όπου -όπως είπε αργότερα ο αρμόδιος επίτροπος Γκίντερ Έτινγκερ- οι πυρηνικές εγκαταστάσεις θα δοκιμαστούν σε τεστ αντοχής απέναντι σε πλημμύρες, τσουνάμι, σεισμούς, τρομοκρατικές επιθέσεις και διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος.

Ισχυρή σεισμική δόνηση, 6 βαθμών, σημειώθηκε το πρωί της Τετάρτης (τοπική ώρα) ανατολικά του Τόκιο, με επίκεντρο σε διαφορετικό σημείο από εκείνο του σεισμού - γίγαντα. Την ίδια ώρα, συνεχίζεται το πυρηνικό θρίλερ, καθώς φωτιές ξεσπούν η μια μετά την άλλη στους αντιδραστήρες του πυρηνικού σταθμού Νταϊτσί της Φουκουσίμα. Επέστρεψαν στις θέσεις τους οι εργαζόμενοι στις πυρηνικές εγκαταστάσεις.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα διενεργήσει «τεστ αντοχής» στις πυρηνικές ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες των χωρών-μελών της για να ελεγχθεί εάν τηρούνται όλοι οι κανονισμοί ασφαλείας, ανακοινώθηκε από τους υπουργούς Ενέργειας των χωρών της ΕΕ που συνεδρίασαν στις Βρυξέλλες.

Δύο εκρήξεις σημειώθηκαν τα ξημερώματα της Δευτέρας (ώρα Ελλάδας) στον αντιδραστήρα 3 του πυρηνικού εργοστασίου της Φουκουσίμα, μετά από ισχυρό μετασεισμό, μεγέθους 6,2 βαθμών. Εννέα άτομα τραυματίστηκαν και ενός η τύχη αγνοείται. Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις, τα επίπεδα ραδιενέργειας στο συγκρότημα είναι χαμηλά, όμως συναγερμός έχει σημάνει και για τον αντιδραστήρα 2 που απειλείται με τήξη. Οι ιαπωνικές αρχές έχουν διοχετεύσει προληπτικά 230.000 δόσεις ιωδίου σε κέντρα φιλοξενίας Ιαπώνων ως μέσο προφύλαξης για ενδεχόμενη έκθεση σε ραδιενέργεια.

Τρεις ημέρες μετά την απίστευτη φυσική καταστροφή που έπληξε την Ιαπωνία, η κατάσταση παραμένει επικίνδυνη αλλά ασαφής στον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα. Η υπηρεσία πυρηνικής ασφάλειας έχει ενδείξεις ότι οι αντιδραστήρες 1 και 3 έχουν υποστεί μερική τήξη, ενώ το ίδιο είναι πιθανό να συμβαίνει τη Δευτέρα και στον αντιδραστήρα 2. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ο κίνδυνος ραδιενεργού διαρροής σε μεγάλη απόσταση είναι μικρός.

Το 2016 αναμένεται να είναι έτοιμο το πρωτότυπο ενός υποβρύχιου, μικρού εργοστασίου πυρηνικής ενέργειας, το οποίο αναπτύσσουν στη Γαλλία τα στρατιωτικά ναυπηγεία DCNS, σε συνεργασία με τον γαλλικό γίγαντα της πυρηνικής ενέργειας Areva.

Η Γαλλία υπέγραψε τη Δευτέρα συμφωνία-πλαίσιο με την Ινδία για την αγορά των δύο πρώτων αντιδραστήρων EPR που προορίζονται για νέο πυρηνικό εργοστάσιο στο κρατίδιο Μαχαράστρα. Η Γαλλία, είπε ο Νικολά Σαρκοζί, «προτείνει στην Ινδία έναν συνολικό συνεταιρισμό στον τομέα της πυρηνικές ενέργειας για ειρηνική χρήση».

Αντιδράσεις από τη αντιπολίτευση και τις περιβαλλοντικές οργανώσεις προκαλεί σχέδιο που ενέκρινε η κυβέρνηση της Άνγκελα Μέρκελ, σύμφωνα με το οποίο οι 17 πυρηνικοί σταθμοί της χώρας θα συνεχίσουν να λειτουργούν και μετά το 2020.

Η κυβέρνηση του Βιετνάμ σχεδιάζει να θέσει σε λειτουργία οκτώ πυρηνικά ηλεκτροπαραγωγικά εργοστάσια τα επόμενα 20 χρόνια, στο πλαίσιο των προσπαθειών της να αντιμετωπιστούν οι ενεργειακές ελλείψεις στη χώρα.