κριμαία

Για «τεράστια πολιτική και οικονομική ζημιά» της ίδιας της Ρωσίας και αλλαγή των σχέσεων με την ΕΕ, εάν η Μόσχα συνεχίσει την ίδια πολιτική, προειδοποίησε η Ανγκελα Μέρκελ, αναφερόμενη στις εξελίξεις στην Κριμαία. Η καγκελάριος απέκλεισε κάθε ενδεχόμενο στρατιωτικής επέμβασης, όχι όμως και των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας. Παράλληλα, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) παγώνει τις διαδικασίες ένταξης της Ρωσίας.

Εν μέσω του ψυχροπολεμικού κλίματος στη διεθνή διπλωματία λόγω της κρίσης στην Κριμαία, ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι θα συναντήσει τελικά τον ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ στο Λονδίνο την Παρασκευή. Οι ΗΠΑ είχαν απορρίψει τη συνάντηση εάν η Μόσχα δεν έδινε «σημάδια πως επιδιώκει διπλωματική λύση». Ο Πούτιν συνομιλησε με τον ΟΑΣΕ για τις «δυνατότητες συνδρομής του», την ώρα που η ΕΕ αλλά και η G7 απειλούν με «συνέπειες» τη Ρωσία.

Σε συμφωνία για τη μορφή των κυρώσεων σε βάρος ρώσων αξιωματούχων -μέχρι και του στενού περιβάλλοντος του Πούτιν- κατέληξαν, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, οι «28» με στόχο να πιέσουν τη Μόσχα να προχωρήσει σε κινήσεις αποκλιμάκωσης στην Κριμαία. Την ίδια ώρα η Κριμαία, που ετοιμάζεται για το δημοψήφισμα, σκοπεύει να αναλάβει την ιδιοκτησία των περιουσιακών στοιχείων του ουκρανικού Δημοσίου που βρίσκονται στη χερσόνησο. Πυρά της G7 και προειδοποιήσεις στη Ρωσία για «συνέπειες», «αποκλιμάκωση ή κυρώσεις» επαναλαμβάνουν Βερολίνο και Παρίσι.

Στις ΗΠΑ θα βρεθεί ο εκτελών χρέη πρωθυπουργού της Ουκρανίας, Αρσένι Γιατσένιουκ, ο οποίος αναμένεται να συναντηθεί με τον Μπαράκ Ομπάμα, ενώ θα απευθυνθεί και στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Την ίδια ώρα, ο εκτελών χρέη προέδρου της χώρας, επανέλαβε ότι το δημοψήφισμα της Κυριακής στην Κριμαία είναι μια φάρσα, αλλά διευκρίνισε ότι το Κίεβο δεν πρόκειται να παρέμβει στρατιωτικά.

Η απουσία σθεναρής αντίδρασης εκ μέρους της διεθνούς κοινότητας μετά την επίθεση της Ρωσίας στη Γεωργία το 2008 ενθάρρυνε τη Μόσχα να προχωρήσει στην κατάληψη της Κριμαίας, δηλώνει ο Γεωργιανός πρόεδρος Γκιόργκι Μαργκβελασβίλι σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP) εν μέσω των καταιγιστικών εξελίξεων στην Ουκρανία.

Το επίμαχο δημοψήφισμα της Κυριακής στην Κριμαία παρουσιάζεται από τις φιλορωσικές Αρχές ως ευκαιρία προς τους κατοίκους της χερσονήσου να αποφασίσουν δίκαια και ελεύθερα για το μέλλον τους. Στην πραγματικότητα όμως δεν υπάρχει καν η επιλογή του «όχι» στην ένωση με τη Ρωσία στο ψηφοδέλτιο που θα αναρτήθηκε στο δικτυακό τόπο της τοπικής Βουλής.

Ψυχροπολεμικό το κλίμα στις σχέσεις ΗΠΑ - Ρωσίας για το θέμα της Κριμαίας, λίγες ημέρες πριν από τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για την προσάρτηση της περιοχής από τη Ρωσία. Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών απέρριψε ρωσική πρόταση για συνομιλίες με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, μέχρι η Μόσχα να ασχοληθεί με τις αμερικανικές προτάσεις για την ουκρανική κρίση. Σε τηλεφωνική συνομιλία που είχε με τον Λαβρόφ, ο Κέρι είπε ότι η στρατιωτική επέμβαση της Ρωσίας στην Κριμαία έκανε τυχόν διαπραγματεύσεις εξαιρετικά δύσκολες.

Η Κριμαία έκλεισε τον εναέριο χώρο της για τις εμπορικές πτήσεις από την υπόλοιπη Ουκρανία, πέντε ημέρες πριν από το δημοψήφισμα που έχουν προγραμματίσει οι φιλορωσικές αρχές της περιοχής για την προσάρτησή της στη Ρωσία. Ουκρανικό αεροσκάφος, κατευθυνόμενο από το Κίεβο προς τη Συμφερόπολη, υποχρεώθηκε την Τρίτη να επιστρέψει στην ουκρανική πρωτεύουσα. Θα συνεχίσουν την αποστολή τους οι παρατηρητές του ΟΑΣΕ.

Στη νέα ηγεσία του Κιέβου επέρριψε ο Γιανουκόβιτς την ευθύνη για τον «κίνδυνο να αποσχιστεί η Κριμαία» από την Ουκρανία, επαναλαμβάνοντας πως είναι ο νόμιμος πρόεδρος της χώρας και εκτοπίστηκε παράνομα «από τη συμμορία» στην ουκρανική κυβέρνηση. Σε διάγγελμά του από ρωσικό έδαφος, ο έκπτωτος Γιανουκόβιτς απέρριψε επίσης ως παράνομες τις προεδρικές εκλογές που προγραμματίζονται για τις 25 Μαΐου.

Την απειλή άμεσης διεύρυνσης των κυρώσεων σε βάρος της Μόσχας εγείρουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εάν η Ρωσία δεν αλλάξει στάση με κινήσεις «αποκλιμάκωσης» στην Κριμαία. Το Βερολίνο διαμηνύει ότι η ΕΕ «προτιμά να αποφύγει τη σύγκρουση, αλλά πρέπει να είναι προετοιμασμένη», ενώ το Παρίσι προειδοποιεί ότι οι κυρώσεις μπορεί να έρθουν ακόμη και εντός της εβδομάδας.

Διπλωματικός παγετός με φόντο την κρίση στην Κριμαία: Η Ουάσινγκτον απορρίπτει συνάντηση με τον ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ εάν η Μόσχα δεν δείξει «σοβαρή πρόθεση να επιδιώξει διπλωματική λύση». Η Ρωσία απορρίπτει τη βάση στην οποία θέτουν οι ΗΠΑ το ζήτημα της Ουκρανίας και ετοιμάζει «αντιπροτάσεις», λέγοντας πως «δεν μπορεί να λαμβάνεται ως αφετηρία το πραξικόπημα στο Κίεβο». Την ίδια ώρα, η υπό ρωσικό έλεγχο Κριμαία ορκίζει ως στρατιώτες της μέλη των «δυνάμεων αυτοάμυνας» ενώ η ΕΕ απειλεί με διεύρυνση των κυρώσεων.

Ένοπλοι, η ταυτότητα των οποίων παραμένει αδιευκρίνιστη, απήγαγαν δύο Ουκρανούς δημοσιογράφους και τους ακτιβιστές που τους συνόδευαν στην Κριμαία, ανακοίνωσαν οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα προειδοποιώντας ότι αυτοί που ευθύνονται για τις επιθέσεις εναντίον εκπροσώπων των μέσων ενημέρωσης προσπαθούν να μετατρέψουν την περιοχή σε «μαύρη τρύπα για τις ειδήσεις».

Ιπτάμενα ραντάρ AWACS στέλνει η Συμμαχία σε αναγνωριστικές πτήσεις πάνω από την Πολωνία και τη Ρουμανία λόγω της ουκρανικής κρίσης. Η ΝΑΤΟϊκή ανακοίνωση έρχεται καθώς η Ρωσία σφίγγει τον κλοιό στην κριμαϊκή χερσόνησο εν όψει του δημοψηφίσματος της Κυριακής που πυροδοτεί διπλωματικό «πόλεμο» Κρεμλίνου-Δύσης. Την Τετάρτη στις ΗΠΑ ο Ουκρανός πρωθυπουργός. Πιθανή νέα συνάντηση Κέρι-Λαβρόφ εντός της εβδομάδας...

Πυρ με αυτόματα όπλα άνοιξαν ρωσικά στρατεύματα σε βάση του ουκρανικού Πολεμικού Ναυτικού στην Κριμαία, όπως δήλωσε ουκρανός αξιωματούχος στο πρακτορείο Interfax. Τα ρωσικά στρατεύματα εισέβαλαν στη βάση κοντά στην πόλη Μπαχτσισαράι, πήραν από τους Ουκρανούς τα κινητά τηλέφωνά τους και προσπάθησαν να πάρουν και τα οχήματα. Δεν υπάρχουν τραυματίες μεταξύ των ουκρανών στρατιωτών.

Σκηνικό σαφούς διάσπασης σχηματίζεται στην Ουκρανία: Ενώ το Κίεβο εξετάζει διαδικασίες «εξπρές» για συνεργασία με τις δυτικές χώρες, η Κριμαία -τον έλεγχο στην οποία ουσιαστικά ασκούν οι ρωσικές δυνάμεις- κινείται με ταχύτατες διαδικασίες προς προσάρτηση στη Ρωσία. Η Μόσχα ετοιμάζει πακέτο 1,1 δισ. ευρώ για την Κριμαία και διαμηνύει στη Δύση πως η επέμβαση είναι «σύμφωνη με το Διεθνές Δίκαιο», την ώρα που οι ΗΠΑ ενισχύουν την στρατιωτική συνεργασία με την Πολωνία και το ΝΑΤΟ εξετάζει στενότερες σχέσεις με το Κίεβο.

Οξύνεται επικίνδυνα το κλίμα στην ανατολική Ουκρανία με αντίπαλες διαδηλώσεις εν όψει του δημοψηφίσματος της επόμενης Κυριακής για την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία. Φιλορώσοι επιτέθηκαν και ξυλοκόπησαν άγρια Ουκρανούς διαδηλωτές την Κυριακή στη Σεβαστούπολη, την ώρα που στο διπλωματικό πεδίο Μέρκελ και Κάμερον επαναλάμβαναν σε επικοινωνία με τον Πούτιν πως το δημοψήφισμα είναι παράνομο για να εισπράξουν στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής πως οι κινήσεις των «νόμιμων αρχών της Κριμαίας είναι συμβατές με το Διεθνές Δίκαιο»...

Χωρίς συγκρούσεις κατέλαβαν φιλορωσικές μονάδες φυλάκιο στη δυτική Κριμαία, σύμφωνα με αναφορές από την ουκρανική συνοριοφυλακή, με το ουκρανικό προσωπικό του να έχει αποκλειστεί εντός -ενώ η Κριμαία οδεύει προς προσάρτηση στη Ρωσία και η Δύση αντιδρά. Παράλληλα, τα ρωσικά ΜΜΕ μεταδίδουν ότι το Κίεβο έχει παγώσει τους τραπεζικούς λογαριασμούς των αρχών της Κριμαίας, οι οποίες όμως, όπως αναφέρεται, έχουν αρχίσει να ανοίγουν λογαριασμούς σε ρωσικές τράπεζες. Ένταση σε φιλορωσική διαδήλωση στη Συμφερόπολη, στις ΗΠΑ τις επόμενες ημέρες ο Γιατσένιουκ.

Ενώ η κρίση στην Ουκρανία συνεχίζεται, οι ΗΠΑ ασκούν πιέσεις στη Ρωσία, προειδοποιώντας ότι πιθανές κινήσεις προσάρτησης της Κριμαίας θα κλείσει την πόρτα στη διπλωματία. Με οικονομικές κυρώσεις μεγάλης εμβέλειας από τη Δύση προειδοποιεί η Βρετανία. Συνομιλίες με ξένους ηγέτες -ανάμεσά τους και ηγέτες χωρών της Βαλτικής- είχε ο Μπαράκ Ομπάμα.

Επίθεση από αγνώστους δέχθηκε το βράδυ της Παρασκευής στη Σεβαστούπολη της Κριμαίας ο ανταποκριτής της Καθημερινής Κώστας Ονισένκο. Μαζί με ομάδα ουκρανών δημοσιογράφων μετέβη σε στρατιωτική εγκατάσταση, όπου όλοι υπέστησαν ξυλοδαρμό από αγνώστους, οι οποίοι στην συνέχεια τους κατέστρεψαν τον εξοπλισμό, τους πήραν χρήματα και τα διπλωματικά έγγραφα που έφεραν μαζί τους.

Πυρά δέχτηκε ουκρανικό αεροσκάφος που περιπολούσε στα σύνορα της Κριμαίας και στη συνέχεια τυλίχτηκε στις φλόγες. Σύμφωνα με συνοριοφύλακες δεν υπήρξε κανένας τραυματίας. Ένοπλοι εμπόδισαν για τρίτη φορά τους στρατιωτικούς παρατηρητές του ΟΑΣΕ να μπουν στην Κριμαία. Νέες κυρώσεις εις βάρος της Ρωσίας σχεδιάζει η Δύση, εάν δεν υπάρξει πρόοδος. Τηλεφωνικές επικοινωνίες Ομπάμα με ηγέτες ευρωπαϊκών χωρών.

Απευθείας συνομιλίες με τον ουκρανό πρεσβευτή στη Μόσχα είχε το Σάββατο ο ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών. Πρόκειται για την πρώτη συνάντηση της ουκρανικής με τη ρωσική πλευρά από την έναρξη της κρίσης στην Κριμαία. Οι δύο άνδρες συζήτησαν για τις «ρωσο-ουκρανικές σχέσεις σε μία ειλικρινή ατμόσφαιρα», αρκέστηκε να ανακοινώσει το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.

Φανατικοί εθνικιστές κατευθύνουν την προσωρινή κυβέρνηση της Ουκρανίας, δήλωσε το Σάββατο ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας, Σεργκέι Λαβρόφ, αρνούμενος για μια ακόμα φορά οποιαδήποτε εμπλοκή του Κρεμλίνου στην υποθεση της Κριμαίας. O ίδιος πάντως δηλώνει ότι η Μόσχα είναι ανοικτή σε ειλικρινή διάλογο με τη διεθνή κοινότητα για να βγει η Ουκρανία από την κρίση.

Κίνδυνο «εθνικών διωγμών» εις βάρος Ρώσων και ρωσόφωνων στην Κριμαία και την ανατολική Ουκρανία επικαλείται πλέον το Κρεμλίνο ως βάση των κινήσεών του στη γεωπολιτική σκακιέρα. «Η Ρωσία δεν μπορεί να αγνοήσει τις εκκλήσεις για βοήθεια» ισχυρίζεται ο Πούτιν σε νέα τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ομπάμα. «Μας κάνουν να γελάμε» λέει ο εκπρόσωπός του για τις εκκλήσεις διαλόγου με το Κίεβο. Και ο Σεργκέι Λαβρόφ προειδοποιεί τις ΗΠΑ: «Οι κυρώσεις θα γυρίσουν μπούμπερανγκ»...

Η ηγέτιδα της ουκρανικής αντιπολίτευσης Γιούλια Τιμοσένκο δήλωσε την Παρασκευή ότι υπάρχει κίνδυνος να ξεσπάσει ανταρτοπόλεμος στην Κριμαία εάν αυτή ενταχθεί στη Ρωσία και κάλεσε τη Γερμανία και άλλες χώρες να επιβάλουν αμέσως οικονομικές κυρώσεις στη Μόσχα. Η Τιμοσένκο έκανε τις δηλώσεις αυτές μετά τη συνάντησή της με τη γερμανίδα καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ, από το Δουβλίνο όπου πραγματοποιείται η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. «Ο Πούτιν θα πάει τόσο μακριά όσο του επιτρέψουν» προσθέτει.

Οι στρατιωτικοί παρατηρητές του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) δεν κατάφεραν ούτε την Παρασκευή να περάσουν στην Κριμαία, όπως είχε συμβεί και την Πέμπτη. «Δεν έχουν λάβει επίσημη πρόσκληση» λέει για τους παρατηρητές η Ρωσία. Εν τω μεταξύ, οι υπουργοί Εξωτερικών 12 κρατών της κεντρικής και της βόρειας Ευρώπης τάχθηκαν υπέρ της αποστολής το συντομότερο δυνατό μιας ομάδας παρατηρητών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Ουκρανία.