ευρωζώνη

Η οικονομική ανάπτυξη στην Ευρωζώνη αναμένεται να παραμείνει αδύναμη, ενώ η εμπιστοσύνη πλήττεται από την αβεβαιότητα που επικρατεί, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο τελευταίο μηνιαίο δελτίο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη. «Κοιτάζοντας πιο μακριά, προβλέπουμε ανάκαμψη της οικονομίας, αλλά μόνο σταδιακά», επισημαίνεται.

Η κρίση χρέους στην ευρωζώνη έχει κλονίσει την αξιοπιστία του ευρώ μεταξύ των Ευρωπαίων με αποτέλεσμα πάνω από τους μισούς να θεωρούν ότι το ενιαίο νόμισμα βλάπτει την οικονομία των χωρών τους, σύμφωνα με δημοσκόπηση. Στην έρευνα, μια ετήσια δημοσκόπηση της κοινής γνώμης σε ΗΠΑ και Ευρώπη, διαπιστώνεται επίσης ότι οι Ευρωπαίοι είναι ένθερμοι υποστηρικτές του Μπαράκ Ομπάμα αλλά γνωρίζουν ελάχιστα πράγματα για τον αντίπαλό του στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές, τον Ρεπουμπλικάνο Μιτ Ρόμνεϊ.

Μεγαλύτερη από τις προβλέψεις ήταν η αύξηση -σε μηνιαία βάση- που σημείωσε η βιομηχανική παραγωγή στην Ευρωζώνη τον Ιούλιο, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε την Τετάρτη η Eurostat. Ωστόσο, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, το βιομηχανικό προϊόν συνεχίζει να υποχωρεί.

Το νέο ολλανδικό Κοινοβούλιο, μετά την κατάρρευση του κυβερνητικού σχηματισμού υπό τον Μαρκ Ρούτε τον Απρίλιο, καλούνται να εκλέξουν την Τετάρτη οι πολίτες της χώρας μετά από μία σχετικά σύντομη προεκλογική περίοδο στην οποία σημαντικό ρόλο έπαιξε η κρίση στην Ευρωζώνη. Οι εκλογές στην Ολλανδία, η οποία θεωρείται «ανεμοδείκτης» για τις φιλοευρωπαϊκές και τις ευρωσκεπτικιστικές τάσεις στον ευρωπαϊκό Βορρά, εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό που θα είναι πρόθυμος αλλά «απαιτητικός» εταίρος στην Ευρωζώνη.

Μια ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα έχει επιπτώσεις για την απασχόληση σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης, εκτιμά ο νέος διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (International Labour Organization- ILO), Γκι Ριντέρ. Κάνει αναφορά σε εκτίναξη της ανεργίας και σε χώρες όπως η Γερμανία. Παράλληλα, εκφράζει την αντίθεσή του σε σειρά μεταρρυθμίσεων που προωθούνται στην Ελλάδα, όπως η εισαγωγή μεγαλύτερης ευελιξίας στις εργασιακές διαπραγματεύσεις και στο σύστημα κατώτατων αμοιβών ή η μείωση μισθών προκειμένου να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο υποστήριξε την Κυριακή με σθένος το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να σταματήσει την οικονομική αιμορραγία της Ευρωζώνης με την απεριόριστη αγορά ομολόγων, καθώς η επικεφαλής του Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε πως το ΔΝΤ είναι έτοιμο να σχεδιάσει και παρακολουθήσει την εφαρμογή του προγράμματος. Η Λαγκάρντ έδωσε και εύσημα σε Ισπανία και Ιταλία λέγοντας ότι έχουν ήδη λάβει αρκετά μέτρα, ώστε να ζητήσουν βοήθεια από την υπόλοιπη ευρωζώνη.

Αισιόδοξος πως η Ελλάδα θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της και θα παραμείνει στην Ευρωζώνη δηλώνει ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Σε ερώτηση για το ενδεχόμενο της επιμήκυνσης στο ελληνικό πρόγραμμα, ο Σόιμπλε απάντησε χαρακτηριστικά πως «αυτό το ζήτημα δεν το έθεσε ούτε ο Έλληνας πρωθυπουργός στην επίσκεψή του στο Βερολίνο, γνωρίζοντας πως περιμένουμε πρώτα την έκθεση της τρόικας».

Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ θέλει να εμποδίσει με κάθε τρόπο το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, όπως γράφει στην ηλεκτρονική του έκδοση το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel. Η καγκελάριος και οι σύμβουλοί της φέρονται να φοβούνται ότι τυχόν έξοδος θα προκαλούσε ένα ντόμινο-αποχωρήσεων στην υπόλοιπη Ευρωζώνη.

Η κρίση στην Ευρωζώνη θα επιδεινωθεί προτού υποχωρήσει και η Ελλάδα μπορεί να βγει από τη νομισματική ένωση σε διάστημα ενός έτους, εκτιμά ο Σουηδός υπουργός Οικονομικών Άντερς Μποργκ. «Οι τράπεζες στην Ευρώπη είναι προετοιμασμένες για προβλήματα με την Ελλάδα», είπε και προέβλεψε ότι τα πράγματα μπορεί να γίνουν «πολύ πιο πολύπλοκα».

Τις δικές του εκτιμήσεις της για τις αποφάσεις που ανακοίνωσε ο πρόεδρος της ΕΚΤ έκανε ο οίκος αξιολόγησης Standard & Poor's, σημειώνοντας ότι θα ευνοήσουν την Ευρωζώνη, όμως η εφαρμογή τους εγκυμονεί κινδύνους. «Οι ανακοινώσεις του Μάριο Ντράγκι, οι οποίες ανταποκρίνονται σε μεγάλο βαθμό στις προσδοκίες μας, δεν έχουν επιπτώσεις στις αξιολογήσεις των χωρών της Ευρωζώνης ούτε στις προοπτικές τους» αναφέρει.

Το νέο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων που ανακοίνωσε η ΕΚΤ εκτιμάται από τους αναλυτές ότι θωρακίζει την Ευρωζώνη, καθώς θα οδηγήσει στην αποκλιμάκωση της κρίσης και την πτώση του κόστους κρατικού δανεισμού, ενώ παράλληλα το γεγονός ότι οι αγορές προϋποθέτουν την υπογραφή ενός είδους Μνημονίου θεωρείται ότι περιορίζει τον κίνδυνο χαλάρωσης των αυστηρών δημοσιονομικών πολιτικών. Για την Ελλάδα, η νέα στρατηγική της ΕΚΤ μπορεί να προσφέρει σημαντική ανακούφιση, εφόσον η έκθεση της τρόικας θα είναι θετική για την πορεία εφαρμογής του προγράμματος.

Με διαφορετική ματιά ερμήνευσαν τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα τις αποφάσεις του Μάριο Ντράγκι. Το ΠΑΣΟΚ ζητά και επιπλέον θεσμικά μέτρα, εστιάζοντας στην ανάγκη να υπάρξει πρόβλεψη και για τις χώρες που είναι ήδη εκτός αγορών. Ο ΣΥΡΙΖΑ  εκτιμά ότι οι αποφάσεις απέχουν πολύ, για ακόμη μια φορά, από το να αποτελούν μια συνολική και βιώσιμη λύση για την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη. Το ΚΚΕ μιλά για προσωρινό συμβιβασμό που θα ωφελήσει τους μεγάλους τραπεζικούς ομίλους.

Η πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ «μειώνεται ολοένα και περισσότερο» ανέφερε ο πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κωνσταντίνος Μποτόπουλος στο Bloomberg από το 7ο Roadshow του Xρηματιστήριου στο Λονδίνο, λέγοντας πως η λύση στο ελληνικό πρόβλημα «είναι μέρος ευρωπαϊκού σχεδιασμού». Παράλληλα, σε δημοσκόπηση του πρακτορείου σε επενδυτές, αναλυτές και trader, η πλεινότητα των ερωτηθέντων πιστεύει πως η Ευρωζώνη θα περάσει «αρτιμελής» στο 2013, θεωρώντας επίσης πως η Μαδρίτη θα ζητήσει διάσωση εντός 12μήνου.

Η οικονομική δραστηριότητα στην ευρωζώνη συρρικνώθηκε κατά 0,2% το δεύτερο τρίμηνο, όπως ανακοίνωσε την Πέμπτη η Eurostat, επιβεβαιώνοντας την προκαταρκτική της εκτίμηση που είχε δώσει στην δημοσιότητα τον περασμένο μήνα. Σε ετήσια βάση το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 0,5%.

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε την Τετάρτη πως είναι σίγουρος ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στην Ευρωζώνη, όμως απέκλεισε ένα τρίτο πρόγραμμα στήριξης για τη χώρα. Παράλληλα, επανέλαβε πως θα πρέπει να δημοσιευτεί η έκθεση της τρόικας για να αποδεσμευτεί ένα νέο τμήμα της βοήθειας.

Κατά της εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, καθώς αυτή θα είχε ανυπολόγιστες συνέπειες, τάχθηκε ο Αυστριακός αντικαγκελάριος και υπουργός Εξωτερικών Μίχαελ Σπίντελεγκερ. Στη γραμμή που χάραξε το πρωί ο Γάλλος πρόεδρος Φρ.Ολάντ, τάχθηκε υπέρ της επιμήκυνσης σε περίπτωση που η ελληνική κυβέρνηση έχει τηρήσει τις δεσμεύσεις της, αλλά το πρόγραμμα εξακολουθεί να μην αποδίδει. Για το ενδεχόμενο ενός τρίτου πακέτου είπε ότι δεν το βλέπει πιθανό, αλλά ανέφερε ότι είναι πιθανό να υπάρξουν θετικά στοιχεία στο πλαίσιο του δεύτερου πακέτου.

Από την έκθεση της τρόικας, και από το εάν θα υπάρξουν αποδείξεις αξιοπιστίας, θα εξαρτηθεί «ένα πιθανό σχέδιο με περισσότερο χρόνο για την Ελλάδα με στόχο να παραμείνει στο ευρώ» ανέφερε ο Γάλλος πρόεδρος Φρ.Ολάντ μετά τη συνάντηση με τον Ιταλό πρωθυπουργό Μ.Μόντι στη Ρώμη. Υπογραμμίζοντας τη σημασία της επίλυσης του ελληνικού ζητήματος και της απάντησης στα αιτήματα της Ισπανίας, ο Ολάντ μίλησε για «ισχυρή σύγκλιση απόψεων» Παρισιού, Βερολίνου και Ρώμης, ενώ ο Μόντι έκανε λόγο για ταύτιση απόψεων με τον Γάλλο πρόεδρο. Μάλιστα ο Ολαντ πρόσθεσε ότι στη Σύνοδο Κορυφής στις 18-19/10 «θα πρέπει να βρούμε τις λύσεις».

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες εντείνουν τις διαβουλεύσεις τους, αυτή την εβδομάδα, καθώς στο παρασκήνιο ετοιμάζεται το σχέδιο της ΕΚΤ για την παρέμβαση στις αγορές, ώστε να εξομαλυνθεί το κόστος δανεισμού, κυρίως για τις χώρες της ευρωπεριφέρειας όπως η Ισπανία και η Ιταλία. Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ υποδέχεται, την Τρίτη, στο Βερολίνο τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπάι, ενώ ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Μόντι θα συναντηθεί με τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ στη Ρώμη.

Θετικά πρόσημα εν αναμονή των πρωτοβουλιών της ΕΚΤ της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη κατέγραψαν οι αγορές στην Ευρώπη. Στο Λονδίνο ο FTSE100 διαμορφώθηκε στις 5,758.41 μονάδες με άνοδο 0,81%. Η Νέα Υόρκη ήταν κλειστή λόγω αργίας (Labor Day).

Η Βουλγαρία πρόκειται να παγώσει επ' αόριστον τα σχέδια της για την ένταξη στο ευρώ επικαλούμενη την γενικότερη αστάθεια στην ευρωζώνη και την μετατόπιση των Βούλγαρων, που εμφανίζονται μάλλον απρόθυμοι να ενταχτούν στο κοινό νόμισμα. «Αυτήν την ώρα δεν βλέπω οφέλη από την είσοδο στην ευρωζώνη, μόνο κόστος» τόνισε ο υπουργός Οικονομικών. Η απόφαση της δημοσιονομικά υγιούς Βουλγαρίας (το έλλειμμα είναι στο 2,1% του ΑΕΠ ενώ η ανάπτυξη θα είναι στο 1,5% φέτος) έρχεται μετά την Λιθουανία και την Λετονία, εν μέσω φυσικά της γενικότερης αναστάτωσης στην ευρωζώνη.

Μόλις το ένα τέταρτο των Γερμανών θεωρεί ότι η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει στην ευρωζώνη ή να λάβει περαιτέρω οικονομική βοήθεια από τις άλλες χώρες- μέλη της, σύμφωνα με δημοσκόπηση η οποία δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα. Περισσότερο αισιόδοξοι για την Ελλάδα εμφανίζονται οι πολίτες της Ιταλίας, της Γαλλίας και της Ισπανίας.

Κρίσιμη εβδομάδα είναι η τρέχουσα στην Ευρωζώνη, με επίκεντρο τη συνάντηση του ΔΣ της ΕΚΤ την ερχόμενη Πέμπτη και τις πολυαναμενόμενες αποφάσεις για το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, το οποίο έχει προκαλέσει την έντονη διαφωνία του επικεφαλής της γερμανικής κεντρικής τράπεζας Γενς Βάιντμαν.

Την αισιοδοξία του ότι η Ελλάδα θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να επαναφέρει το πρόγραμμα προσαρμογής στο σωστό δρόμο εξέφρασε το νούμερο δυο στην ιεραρχία του ΔΝΤ, εξαίροντας την προσήλωση της κυβέρνησης στην κατεύθυνση αυτή. «Είμαι αισιόδοξος με την έννοια ότι πιστεύω πως εργάζονται σκληρά, θέλουν να παραμείνουν στην ευρωζώνη, θέλουν να φτιάξουν και πάλι την χώρα τους [...] και προσπαθούμε να βοηθήσουμε» είπε. Σε σχέση με το ρόλο της ΕΚΤ, είπε ότι «οι ιδέες του Ντράγκι για το πώς η ΕΚΤ μπορεί να στηρίξει την ευρωζώνη είναι θεωρητικά εύστοχες».

Η Ελλάδα συνεχίζει να κατέχει σταθερά τη δεύτερη υψηλότερη θέση στην ανεργία, στην Ευρωζώνη, μετά την Ισπανία, ενώ στη χώρα μας σημειώθηκε η μεγαλύτερη αύξηση της ανεργίας το τελευταίο έτος, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε την Παρασκευή η Eurostat. Στην Ευρωζώνη, το ποσοστό ανεργίας παρέμεινε αμετάβλητο τον Ιούλιο στο υψηλό του 11,3%.

Στο χαμηλότερο επίπεδο των τριών τελευταίων ετών διολίσθησε τον Αύγουστο ο δείκτης οικονομικής εμπιστοσύνης στην Ευρωζώνη, καθώς η οικονομική ύφεση επιδεινώθηκε και ενώ οι κυβερνήσεις συνεχίζουν τη μάχη κατά της κρίσης χρέους.